Το 2020 και Όχι το 2018 το Target Model

 

 

 

 

 

 

 

 

της Μάχης Τράτσα

 

 

Το 2020 και όχι το 2018 εκτιμά ότι θα εφαρμοστεί το Target  Model  (Ευρωπαϊκό Μοντέλο Στόχος για μια ενοποιημένη ενεργειακή αγορά), ο αντιπρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) Σωτήρης Μανωλκίδης.  

Μιλώντας στη διεθνή συνάντηση Energy Commodities

Conference 2017, που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, εξέφρασε τις επιφυλάξεις του για τη δυνατότητα να εφαρμοστεί το 2018, καθώς αφενός εκκρεμούν νομοθετικές ρυθμίσεις και αφετέρου οι «παίκτες» της αγοράς δεν θα είναι εύκολο να προσαρμοστούν σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του, η εφαρμογή του  Target  Model θα καθυστερήσει, πιθανώς έως το 2020.

Ο νέος σχεδιασμός της αγοράς θα αποτελεί έναν «κανονισμό» για όλους τους συντελεστές της αγοράς ενέργειας. Η εφαρμογή του Target  Model  στην ελληνική αγορά ενέργειας έως το 2020 θα προσφέρει περισσότερα εργαλεία, όπως μια ενδοημερήσια αγορά, μια προθεσμιακή αγορά, μια αγορά εξισορρόπησης ισχύος, τα οποία θα επιτρέψουν στους συμμετέχοντες να ανακτήσουν το πραγματικό λειτουργικό τους κόστος και στους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας να αντισταθμίσουν το ρίσκο μέσω προϊόντων στο χρηματιστήριο.

Ο σχεδιασμός των νέων κωδικών των αγορών για την αναδιοργάνωση της ελληνικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας που εγκρίθηκαν πρόσφατα (ΦΕΚ Β '774 / 13.03.2017) θα επιτρέψει την υποβολή απλών και σύνθετων εντολών στην αγορά. Έτσι, σύμφωνα με τον κ. Μανωλκίδη, η ανταπόκριση της αγοράς σε οποιεσδήποτε έκτακτες καταστάσεις, όπως ήταν η κρίση φυσικού αερίου τον περασμένο Ιανουάριο, θα είναι ταχύτερη και πιο αποτελεσματική.

Σε κάθε περίπτωση, όπως επεσήμανε ο αντιπρόεδρος της ΡΑΕ, ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η πολύ καθυστερημένη συζήτηση ενός μόνιμου μηχανισμού δυναμικότητας στην Ελλάδα, που μπορεί να οδηγήσει σε πάγωμα ή καθυστέρηση των επενδύσεων.

Ο δρόμος προς τα εμπρός πάντως, περνά μέσα από την κατάργηση των ανώτατων ορίων των τιμών χονδρικής, ώστε οι τιμές να αντανακλούν την πραγματική αξία της ηλεκτρικής ενέργειας και να κατευθύνουν τις επενδύσεις προς τις πιο ευέλικτες υποδομές που απαιτούνται για το σύστημα, συμπεριλαμβανομένης, φυσικά, και της αποθήκευσης στα νησιά. Όπως ανέφερε ο κ. Μανωλκίδης, η επέκταση του εθνικού ηλεκτρικού δικτύου θα δημιουργήσει διασυνδεδεμένες αγορές και θα αυξήσει τις εμπορικές ευκαιρίες. Ωστόσο, πρέπει να διατηρηθούν κανόνες για προτεραιότητα των μικρής κλίμακας ανανεώσιμων εγκαταστάσεων και των νέων τεχνολογίες ώστε να διασφαλιστεί η ανάπτυξή τους.

Μικροί παραγωγοί και έξυπνες τεχνολογίες

Η ηλεκτρική ενέργεια δεν μπορεί να αποθηκευτεί εύκολα, επομένως οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, παραδοσιακά, συνταιριάζουν τη ζήτηση και την προσφορά, περιορίζοντας το ρυθμό παραγωγής των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής τους, ενεργοποιώντας ή απενεργοποιώντας μονάδες παραγωγής ή εισάγοντας ενέργεια.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτίθεται να εφαρμόσει μέτρα για να καταστήσει την ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας πιο διαφανή. Πρόσφατες αναφορές υποδηλώνουν ότι ενώ οι τιμές αερίου και πετρελαίου έχουν μειωθεί κατά 50% και 60% από το 2013, το ενεργειακό κόστος των νοικοκυριών, την ίδια περίοδο κατάτι αυξήθηκε.

Σύμφωνα με τον κ. Μανωλκίδη, η Επιτροπή θέλει να προσφέρει στους καταναλωτές μεγαλύτερο έλεγχο των ενεργειακών επιλογών και να τους παρέχει ευκολότερη πρόσβαση σε έξυπνες τεχνολογίες για τον έλεγχο και τη μείωση της κατανάλωσης. Επίσης, αναμένεται, έως το 2030, να καταστεί λιγότερο περίπλοκο για έναν καταναλωτή ενέργειας να καταστεί μικροπαραγωγός ενέργειας, για παράδειγμα με τη θέσπιση ενός κανονιστικού πλαισίου που θα επιτρέπει υπηρεσίες ζήτηση - απόκρισης και υπηρεσίες ενεργειακής απόδοσης. Αυτό, όπως σημείωσε ο αντιπρόεδρος της ΡΑΕ, αποτελεί σαφώς μια πρόκληση για τις Εθνικές Ρυθμιστικές Αρχές, τα επόμενα χρόνια, οι οποίες θα κληθούν να ρυθμίσουν μια αγορά που εξακολουθεί να λειτουργεί υπέρ των παραγωγών μεγάλης κλίμακας και, ειδικότερα, των δημόσιων επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας.

Ενεργειακή ένδεια

Ο κ. Μανωλκίδης αναφέρθηκε και στην ενεργειακή ένδεια. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιδιώκει να ανταποκριθεί στην αυξανόμενη δυσκολία που αντιμετωπίζουν πολλά νοικοκυριά όσον αφορά την πληρωμή λογαριασμών που αφορούν στην ενεργειακή κατανάλωση. Για παράδειγμα, το 2007 ο μέσος λογαριασμός ενέργειας αποτελούσε το 9% με 10% του προϋπολογισμού των νοικοκυριών με χαμηλό εισόδημα. Σήμερα στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό φτάνει περίπου στο 15%. Αυτό αντιστοιχεί σε αύξηση κατά 50% σε σύγκριση με δέκα χρόνια πριν.

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα κατά της ενεργειακής ένδειας και να αυξήσουν τις πρωτοβουλίες για την ανακαίνιση των κατοικιών χαμηλού εισοδήματος. Σύμφωνα με τον κ. Μανωλκίδη, «η ΡΑΕ από τον Ιούνιο του 2015 διαδραματίζει ενεργό ρόλο στην αντιμετώπιση του αυξημένου ενεργειακού κόστους λαμβάνοντας μέτρα για την επιτάχυνση της ηλεκτρικής διασύνδεσης των νησιών με το ηπειρωτικό δίκτυο για να ακολουθήσει η μείωση του κόστους παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στα νησιά».