Φάκελος ΔΕΗ: Το χρονικό ενός προμελετημένου (συνδικαλιστικού) εγκλήματος

Πώς οι παρατάξεις ΠΑΣΚΕ - ΔΑΚΕ - ΣΑΔ έβαλαν την ταφόπλακα το 2010. Του Δημήτρη Καπέλα*

Ετος 1999. Νομοσχέδιο για τη μετοχοποίηση της ΔΕΗ (σε τρία στάδια με σύμβουλο μετοχοποίησης την Goldman Sachs) και απελευθέρωση της εγχώριας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ, υπουργός Ανάπτυξης Β. Βενιζέλος.
Ένα από τα «μεγάλα αγκάθια» στη μετοχοποίηση ήταν το ασφαλιστικό σύστημα των εργαζομένων σε αυτή. Ένα μοναδικό και πρωτοπόρο ασφαλιστικό σύστημα. Οι ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων δεν πήγαιναν σε ένα ξεχωριστό ταμείο, αλλά επενδύονταν στην επιχείρηση με πολλαπλά οφέλη γι’ αυτήν και κατ’ επέκταση για τη χώρα. Έτσι, οι εργαζόμενοι γίνονταν συμμέτοχοι στην αναπτυξιακή διαδικασία και στην παραπέρα γιγάντωσή της!
Μοναδική υποχρέωση της επιχείρησης, η ασφαλιστική και συνταξιοδοτική κάλυψη των εργαζομένων. Αυτό για την κυβέρνηση ήταν και το μεγάλο εμπόδιο για τη μετοχοποίηση. Και έπρεπε να αλλάξει.

Οι αναλογιστικές μελέτες υπολόγισαν την ενσωματωμένη περιουσία των εργαζομένων σε αυτήν, σε 11,9 δισ. Με τις ευλογίες και διά της ψήφου των ΠΑΣΚΕ – ΔΑΚΕ – ΣΑΔ (Ρ. Ρίζος), ο στόχος επετεύχθη. Ασφαλιστικό τέλος και bonus στον τότε πρόεδρο της ΓΕΝΟΠ κ. Έξαρχο, ήταν η θέση του γ.γ. Αθλητισμού!
Οι αναλογιστικές μελέτες υπολόγισαν την ενσωματωμένη περιουσία των εργαζομένων σε αυτήν. Το ποσόν αυτό αθροίζεται από τις ασφαλιστικές ρυθμίσεις των τελευταίων 50 χρόνων. Έτσι, το 2000 η περιουσία των εργαζομένων ήταν 9,1 δισ., το 2005 ανερχόταν σε 10,8 και το 2007, με την τελευταία επικαιροποίηση που έγινε με αφορμή το ασφαλιστικό, εκτιμήθηκαν σε 11,9 δισ.
Με τους υπολογισμούς όμως αυτούς, ουσιαστικά, κύριος μέτοχος της ΔΕΗ εμφανίζονται οι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι της επιχείρησης. Αφού τα ίδια κεφάλαια της επιχείρησης ανέρχονται (με αποτίμηση του 2011) σε 6,7 δισ. ευρώ, η κεφαλαιακή της αποτίμηση είναι στα 5,6 δισ. ευρώ, με το Δημόσιο να ελέγχει το 51% των μετοχών και τα Ασφαλιστικά Ταμεία 3,8%.
Τα ερωτήματα που μπαίνουν αβίαστα για την τότε πλειοψηφία της ΓΕΝΟΠ (ΠΑΣΚΕ – ΔΑΚΕ - ΣΑΔ) είναι τα εξής:
- Γιατί συμφώνησε στη μετοχοποίηση της ΔΕΗ;
- Γιατί συμφώνησε στο διαχωρισμό της περιουσίας μέσω των εισφορών του προσωπικού από τα πάγια της επιχείρησης;
- Γιατί εγκατέλειψε μια μεγάλη ενσωματωμένη περιουσία, όπως αποδείχτηκε περίτρανα από τις αναλογιστικές μελέτες;
- Γιατί εγκατέλειψε τόσο εύκολα ένα μεγάλο όπλο που είχαν στα χέρια τους οι εργαζόμενοι, προκειμένου να υπερασπίσουν το δημόσιο χαρακτήρα της, έναντι ψεύτικων υποσχέσεων περί χρηματοδότησης από τον κρατικό Προϋπολογισμό;
Τελικά, όπως αποδείχτηκε στη πορεία, στην ουσία ο νόμος Βενιζέλου ήταν αυτός που άνοιξε διάπλατα την κερκόπορτα για την επέλαση των ιδιωτών και τη διάλυση της ΔΕΗ.

Το τελευταίο αντίο
Διαχωρισμός-θυγατροποίηση. Τον Οκτώβριο του 2010 η ΓΕΝΟΠ/ΔΕΗ κλήθηκε να αποφασίσει υπέρ ή κατά του διαχωρισμού-διαμελισμού και εν τέλει τη θυγατροποίηση της δημόσιας επιχείρησης, λόγω της Κοινοτικής Οδηγίας περί ανοίγματος της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Παρόντες στο Συνέδριό της ήταν διάφοροι ομιλητές, κυρίως πολιτικοί που ήθελαν να πείσουν για τα καλά αυτού του «εγχειρήματος».
Μοναδική εξαίρεση ο Αλ. Τσίπρας, ο οποίος σχεδόν παρακάλεσε τη ΓΕΝΟΠ να μη συντελέσει σε αυτό το έγκλημα. Αδίκως όμως. Η απόφαση ήταν προειλημμένη. Οι γνωστές ΠΑΣΚΕ - ΔΑΚΕ - ΣΑΔ επιτέλεσαν για ακόμη μια φορά το θεάρεστο έργο τους απέναντι στους εργαζόμενους και ολόκληρο τον ελληνικό λαό, ψηφίζοντας υπέρ του διαχωρισμού και βάζοντας ουσιαστικά τελεία στην υπόθεση Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού. Μάλιστα για να το πράξουν αυτό «δανείστηκαν» χρήματα από τη (διορισμένη) διοίκηση, άρα την τότε κυβέρνηση, ώστε να μπορέσουν να οργανώσουν το συγκεκριμένο 33ο Συνέδριο της Ομοσπονδίας! Τα αποτελέσματα αυτών των επιλογών είναι γνωστά και δεν είναι άλλα από την τελική κατάθεση του σχεδίου άμεσης ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ, την περασμένη εβδομάδα.
Μοναδική δύναμη αντίστασης όλα αυτά τα χρόνια υπήρξαν μόνο η Πρωτοβουλία Ενάντια στην Ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ (η οποία ήταν ο προπομπός της σημερινής παράταξης Αγωνιστική Ενότητα Εργαζομένων ΔΕΗ, αποτελούμενη από μέλη της Ριζοσπαστικής Αριστεράς) και η παράταξη ΕΣΚ του ΠΑΜΕ. Ουδείς άλλος. Ό,τι άλλο μπορεί να ακούγεται, είναι απλά ξεδιάντροπο θράσος… 

* Ο Δημήτρης Καπέλας είναι εκλεγμένος στην Ένωση Τεχνικών ΔΕΗ από την παράταξη Αγωνιστική Ενότητα Εργαζομένων ΔΕΗ, και υποψήφιος βουλευτής Τρικάλων με τον ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ στις περασμένες εκλογές