Τα σενάρια για τη “ρευστότητα” στο target model, το όριο για τα forward συμβόλαια και οι επιπλοκές για τη ΔΕΗ

Χρήστος Στεφάνου

 

Με δεδομένη τη δέσμευση της κυβέρνησης για έγκαιρη ολοκλήρωση των διαδικασιών προετοιμασίας, προκειμένου μέσα στο πρώτο μισό του 2020 να ξεκινήσει η εφαρμογή του target model, ήδη εντείνεται ο προβληματισμός για τις αποφάσεις και τις παραμέτρους που θα καθορίσουν την μορφή αλλά και τη λειτουργία της αγοράς. 

Εδώ λοιπόν η κυβέρνηση αλλά και η Ρυθμιστική Αρχή καλούνται να λάβουν τις οριστικές αποφάσεις γύρω από φλέγοντα θέματα, τα οποία στο παρελθόν όποτε εγείρονταν, αναδείκνυαν τις διαφορετικές προσεγγίσεις αλλά και τα αντικρουόμενα συμφέροντα για τη μορφή του target model που βλέπουν οι συμμετέχοντες στην αγορά. 

Σε αυτό το σκηνικό η Ρυθμιστική Αρχή θα κληθεί το επόμενο διάστημα, όπως έχει ήδη δεσμευτεί προς τους συμμετέχοντες, να βγάλει σε διαβούλευση μια σειρά από αποφάσεις που θα εξειδικεύουν επιμέρους παραμέτρους του κανονισμού λειτουργίας των αγορών, με δεδομένο ότι υπάρχουν σχετικές προβλέψεις που θα πρέπει να εξειδικευτούν προκειμένου να περάσουμε στην επόμενη ημέρα του target model.

Εδώ λοιπόν υπάρχουν συγκεκριμένα σενάρια που έχουν κυκλοφορήσει για τις προθέσεις του ΥΠΕΝ και τα οποία αφορούν στη ρευστότητα της αγοράς, δηλαδή στο ποσοστό που θα μπορούν οι προμηθευτές να συνάπτουν forward συμβόλαια με παραγωγούς. Η συγκεκριμένη παράμετρος έχει βαρύνουσα σημασία για τη μορφή που θα πάρει η αγορά, με δεδομένο ότι όσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό των forward συμβολαίων, τόσο λιγότερη ενέργεια θα περνάει μέσα από την ημερήσια αγορά του χρηματιστηρίου ενέργειας. 

Το βασικό debate που είχε εξελιχθεί το προηγούμενο διάστημα αφορούσε στη ΔΕΗ, καθώς εφόσον μπει ένα όριο στα forward συμβόλαια, τότε ο δεσπόζων παίκτης θα χρειαστεί να καλύψει ένα μέρος των αναγκών του χαρτοφυλακίου του από την ημερήσια αγορά στην οποία θα είναι εκτεθειμένος. Αυτός είναι και ένας έμμεσος τρόπος προκειμένου να δοθεί ένα σοβαρό κίνητρο για τη μείωση του δεσπόζοντος παίκτη. 

Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, τα σενάρια που κυκλοφορούν μιλούν για επιθετική μείωση του επιτρεπόμενου ποσοστού των forward συμβολαίων σε σημείο που να εγείρεται εκ νέου ζήτημα βιωσιμότητας, αφού με ποσοστό στα επίπεδα του 20% όπως ακούγεται έντονα στην αγορά, θα δημιουργηθεί πρόβλημα για τη συμμετοχή των λιγνιτικών μονάδων στην αγορά.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η παλαιότερη εισήγηση της Ecco International του εξειδικευμένου συμβούλου της αγοράς Άλεξ Παπαλεξόπουλου, είχε προτείνει ως όριο το 40%. Εδώ λοιπόν εγείρονται ανησυχίες από πηγές της αγοράς ότι τα μέτρα που ελήφθησαν για την βιωσιμότητα της ΔΕΗ θα ακυρωθούν εκ νέου στην πράξη και ότι θα οδηγηθούμε σε νέα στρέβλωση η οποία και θα δημιουργήσει ξανά οικονομικό πρόβλημα για την επιχείρηση. 

Ως προς το τυπικό της διαδικασίας, αξίζει να αναφερθεί ότι ο κανονισμός προβλέπει τη δυνατότητα με απόφαση της ΡΑΕ να τεθεί ανώτατο όριο στο ποσοστό των χρηματοοικονομικών προϊόντων με φυσική παράδοση (forward συμβόλαια) ανά χαρτοφυλάκιο προμηθευτή. Από την πλευρά του Ρυθμιστή, τέλος, έχουν δοθεί διαβεβαιώσεις ότι προτού προχωρήσει σε καθορισμό των ποσοστών, θα προηγηθεί δημόσια διαβούλευση.