Σε εύθραυστη ισορροπία οι ενεργειακές αποκρατικοποιήσεις

Του Χάρη Φλουδόπουλου

Δύσβατος και ανηφορικός αποδεικνύεται στην πράξη ο δρόμος των αποκρατικοποιήσεων στον τομέα της ενέργειας, όπως δείχνουν οι συνεχείς αναβολές στους τρεις βασικούς διαγωνισμούς που βρίσκονται σε εξέλιξη σε ηλεκτρισμό, πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Εξαρχής τα χρονοδιαγράμματα που συμφωνήθηκαν είχαν χαρακτηριστεί εξαιρετικά φιλόδοξα και η πρόοδος που έχει συντελεστεί είναι μικρή. Έτσι, εάν δεν υπάρξουν σοβαρές ανατροπές, είναι ορατό το ενδεχόμενο για νέες αναβολές. Μια τέτοια εξέλιξη πάντως θα επιβάρυνε το κλίμα, ενόψει και των επόμενων μεταμνημονιακών αξιολογήσεων, με δεδομένο ότι ήδη από πλευράς Επιτροπής έχουν επισημανθεί τα προβλήματα αλλά και οι καθυστερήσεις.

Η πλέον χαρακτηριστική υπόθεση αφορά την πώληση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, η οποία θεωρητικά θα έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί από τον Οκτώβριο. Ωστόσο δόθηκαν δύο παρατάσεις και αυτή τη στιγμή η επίσημη προθεσμία για την κατάθεση δεσμευτικών προσφορών λήγει την ερχόμενη Δευτέρα 7 Ιανουαρίου.

Οι τελευταίες πληροφορίες πάντως θέλουν να υπάρχουν ακόμη σημαντικές εκκρεμότητες και ασάφειες, που καθιστούν εκ των ων ουκ άνευ τη χορήγηση νέας παράτασης στην υποβολή των προσφορών. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ στο σύμφωνο αγοραπωλησίας προβλέπεται η μετακίνηση προσωπικού από τις πωλούμενες εταιρείες στη ΔΕΗ, εντούτοις οι σχετικές διαδικασίες ακόμη δεν έχουν ξεκινήσει, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει σαφής εικόνα για τον αριθμό των εργαζομένων στις υπό πώληση εταιρείες. Επίσης, αβεβαιότητα συνεχίζει να υπάρχει και για το θέμα της τροφοδοσίας με λιγνίτη της μονάδας της Μελίτης, αφού παρά την παράταση που χορηγήθηκε στην άδεια του δημόσιου ορυχείου της Αχλάδας, εντούτοις δεν έχει ικανοποιηθεί το αίτημα των επενδυτών να δοθεί εγγύηση για την προμήθεια συγκεκριμένων αναγκαίων ποσοτήτων λιγνίτη σε καθορισμένη τιμή. Υπό αίρεση επίσης βρίσκεται και το θέμα της χορήγησης των ΑΔΙ, αφού παρά το γεγονός ότι έχει προκοινοποιηθεί στην ΕΕ το σχετικό σχέδιο από την ελληνική κυβέρνηση, δεν υπάρχει προσώρας απάντηση από τις Βρυξέλλες.

Τι σημαίνουν όλα αυτά για το διαγωνισμό; Εάν δεν δοθεί νέα παράταση, τότε υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο η λιγνιτική αποεπένδυση της ΔΕΗ, που αποτελεί και βασική μεταμνημονιακή υποχρέωση της χώρας στα ενεργειακά, να οδηγηθεί σε ναυάγιο.

Δεν είναι όμως μόνο η υπόθεση της ΔΕΗ. Ο διαγωνισμός πώλησης των ΕΛΠΕ βρίσκεται επίσης σε κρίσιμη καμπή. Με διάφορες αφορμές και αιτίες έχουν δοθεί μια σειρά από παρατάσεις στον αρχικό σχεδιασμό για υποβολή δεσμευτικών προσφορών το περασμένο φθινόπωρο: αρχικά ήταν τα ερωτηματικά σε σχέση με την υποχρέωση ή όχι του επενδυτή να υποβάλει δημόσια προσφορά για το σύνολο των μετοχών και τα οποία απαντήθηκαν με θετικό τρόπο από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, που απεφάνθη ότι δεν υπάρχει τέτοια υποχρέωση. Ακολούθησαν μια σειρά από άλλα θέματα όπως η μετοχική σύνθεση και η εκπροσώπηση του Δημοσίου στη θυγατρική των ΕΛΠΕ στην οποία εκχωρούνται τα δικαιώματα έρευνας και παραγωγής. Το τελευταίο διάστημα, είχαμε τις διαβουλεύσεις των δύο εταιρειών (Glencore, Vitol) που συμμετέχουν στο διαγωνισμό με άλλα σχήματα (Carlyle, Sonatrach), με στόχο να δημιουργηθούν νέες κοινοπραξίες, αφού δύσκολα μπορεί από μόνος του ένας επενδυτής να σηκώσει το βάρος μιας τόσο μεγάλης συναλλαγής.

Μέχρι στιγμής ο διαγωνισμός μετρά πάνω από τρεις μήνες καθυστέρηση σε σχέση με τα αρχικά χρονοδιαγράμματα που είχαν συμφωνηθεί ενώ με βάση την τελευταία ενημέρωση από πλευράς ΤΑΙΠΕΔ, στόχος είναι ο διαγωνισμός να ολοκληρωθεί στο πρώτο τρίμηνο του έτους, ανεξαρτήτως των πολιτικών εξελίξεων.

Αλλά και η υπόθεση της ΔΕΠΑ, πηγαίνει από αναβολή σε αναβολή. Το περίπλοκο σχήμα που προκρίθηκε και προβλέπει τον διαχωρισμό της εταιρείας σε εμπορική και σε εταιρεία δικτύων, καθυστέρησε εξαιτίας της έρευνας που έκανε η Επιτροπή Ανταγωνισμού για την εξαγορά του μεριδίου της Shell από τη ΔΕΠΑ στην ΕΠΑ Αττικής. Η έρευνα, που κράτησε σχεδόν δύο μήνες, κατέληξε σε θετική απόφαση για την εξαγορά στα τέλη Νοεμβρίου, ωστόσο το νομοσχέδιο για τον διαχωρισμό της ΔΕΠΑ αναμένεται θεωρητικά εντός του Ιανουαρίου. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι από πλευράς ΤΑΙΠΕΔ δεν μπορεί να γίνει καμία κίνηση για την πώληση του πλειοψηφικού πακέτου της εταιρείας εμπορίας, μέχρις ότου ψηφιστεί ο διαχωρισμός της εταιρείας. Η πώληση της ΔΕΠΑ ήταν προγραμματισμένη για τον περασμένο Οκτώβριο, ωστόσο ρεαλιστικά δεν μπορεί να προχωρήσει η διαδικασία πριν το πρώτο εξάμηνο φέτος

capital.gr