Για την ΔΕΗ έρχονται καλύτερες ημέρες, για την περιοχή μας;

 

 

Απόστολος Μιχόπουλος

 

Πολύς λόγος (και σωστά) γίνεται στην περιοχή μας για το κλείσιμο της ΔΕΗ και ότι αυτό σημαίνει για την περιοχή μας. Ας πάρουμε τα πράγματα όμως από την αρχή και ας ρίξουμε μια ψύχραιμη ματιά στα γεγονότα μέχρι στιγμής.

Ο πρωθυπουργός της χώρας ανακοίνωσε (φέρνοντας μας προ εκπλήξεως) πως η λιγνιτική παραγωγή θα σταματήσει στην χώρα μας μέχρι το 2028 για περιβαλλοντικούς λόγους. Ο μεγάλος κερδισμένος από αυτή την ανακοίνωση είναι η ΔΕΗ, τόσο απλά. Πράγματι το ότι θα κλείσει η (λιγνιτική) ΔΕΗ δεν γίνεται για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος, αν ήταν έτσι θα έπρεπε να κλείσει πριν 65 χρόνια ή ακόμη καλύτερα να μην είχε αρχίσει η λιγνιτική δραστηριότητα εξ αρχής. Ο πραγματικός λόγος (τον οποίον ο κ Μητσοτάκης δεν μπορεί και δεν πρέπει να παραδεχτεί δημόσια) είναι πως η ΔΕΗ για κάθε μεγαβατώρα που παράγει από λιγνίτη έχει ζημίες αντί κέρδη. Κάποιος τώρα θα αναρωτηθεί (και με το δίκιο του) πως γίνεται ο λιγνίτης που είναι τσάμπα να είναι ζημιογόνος για τη ΔΕΗ ενώ το φυσικό αέριο που θέλουμε ως μεταβατικό καύσιμο μέχρι το ρεύμα μας να είναι 100% από ανανεώσιμες πηγές; Ε λοιπόν ο λιγνίτης δεν είναι πλέον φθηνό καύσιμο! Ο λιγνίτης (αν και βρίσκεται στο υπέδαφος της περιοχής) έχει υψηλό κόστος καυσίμου και αυτό γιατί η εξόρυξη, η μεταφορά, η μεταφορά της τέφρας και η αποκατάσταση του ορυχείου όταν αυτό εξαντληθεί είναι δραστηριότητες ακριβές (μηχανήματα, ταινιόδρομοι, ανταλλακτικά, προσωπικό κλπ…). Τώρα κάποιος θα απαντήσει “Μα αυτά τα κόστη υπήρχαν πάντα και ο λιγνίτης ήταν φθηνό καύσιμο τώρα τι άλλαξε;” Πράγματι έτσι είναι, κάποτε ο λιγνίτης ήταν φθηνό καύσιμο και το ρεύμα ήταν κι αυτό φθηνό, ο λόγος που πλέον είναι τόσο ακριβός και έχει φτάσει στο σημείο να δημιουργεί ζημιές αντί κερδών είναι ο φόρος CO₂. Τι είναι αυτός ο φόρος; έχει θεσπιστεί από την ΕΕ πάνω στη λογική  “ο ρυπαίνων  πληρώνει” και είναι ένα ποσό που πρέπει να καταβάλει όποιος εκπέμπει CO₂ (Τσιμεντοβιομηχανίες, αεροπορικές εταιρίες, κλπ…..). Κάποτε ήταν 5€/τονο και πλέον είναι 25€/ τόνο περίπου. Τι σημαίνει αυτό πρακτικά για τον λιγνίτη; Σημαίνει πως για να παράξει κανείς μια μεγαβατώρα ρεύματος από λιγνίτη θα πληρώσει φόρο για 2 τόνους (μια μεγαβατώρα ρεύματος από λιγνίτη απελευθερώνει στην ατμόσφαιρα 2 τόνους CO₂ ενώ μια μεγαβατώρα από φυσικό αέριο 1 τόνο!!!!) Στα οικονομικά του θέματος αυτό σημαίνει πως η ΔΕΗ πληρώνει φόρο για μια μεγαβατώρα 50€ και o ιδιώτης (που την παράγει από αέριο) 25€. Στα 110€/MWh που πουλάει η ΔΕΗ (σε όσους έχουν την ευγενή καλοσύνη να πληρώσουν γιατί πολλοί θεωρούν πως το να πληρώνεις τη ΔΕΗ δεν είναι υποχρεωτικό….. για τον ιδιώτη έχουν άλλη άποψη) μόνο ο φόρος CO₂ είναι το 50% του κόστους (για την ώρα, στα επόμενα χρόνια τη τιμή του φόρου θα είναι 30-40 ίσως και 50€ ανά τόνο!!!!) Τώρα αν στο κόστος του φόρου προσθέσουμε και το κόστος του λιγνίτη, το κόστος των πρώτων υλών για την αποθείωση και απονίτρωση (δεν υπάρχει ακόμη αλλά, για να πιάσουν τα νέα αυστηρότερα όρια, κάποια στιγμή θα αναγκαστούν) καυσαερίων θα δούμε ότι η εξίσωση για την  (λιγνιτική) ΔΕΗ δεν βγαίνει. Εδώ αξίζει να αναφέρουμε ότι ο Ελληνικός λιγνίτης έχει το χαμηλότερο ενεργειακό περιεχόμενο στον κόσμο!!!! Πουθενά αλλού δεν έχουν εκμεταλλευτεί τόσο χαμηλής ποιότητας λιγνίτη σε μεγάλη κλίμακα. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι ο λιγνίτης της περιοχής μας έχει  ~1500kcal/kg ενώ ο Γερμανικός λιγνίτης ~3000kcal/kg. Τι σημαίνει αυτό; ότι πρακτικά για την ίδια παραγωγή ρεύματος εδώ θέλουμε πχ 100 φορτηγά με λιγνίτη να πάνε από το ορυχείο στον ΑΗΣ και 25 φορτηγά με τέφρα από τον ΑΗΣ στο ορυχείο οι Γερμανοί θέλουν 50 φορτηγά με λιγνίτη και 12,5 φορτηγά τέφρα, με άλλα λόγια όση παραγωγή βγάζει το ελληνικό ορυχείο σε 8 ώρες το γερμανικό τη βγάζει σε 4 ώρες!!! (με την προϋπόθεση ο ελληνικός και ο γερμανικός εξοπλισμός εξόρυξης να είναι ο ίδιος…..) Όσο για το φυσικό αέριο αν και το κόστος καυσίμου είναι ακριβότερο αυτό αντισταθμίζεται από τα πολύ χαμηλά κόστη σε φόρους, εξοπλισμό και προσωπικό ενώ οι εκπομπές σκόνης, SOx, NOx και βαρέων μετάλλων είναι πρακτικά μηδέν.

Η νέα διοίκηση λοιπόν της ΔΕΗ έβαλε κάτω τα νούμερα και αποφάσισε να σταματήσει την οικονομική αιμορραγία της επιχείρησης από τον λιγνίτη κλείνοντας τους ΑΗΣ όσο το δυνατόν νωρίτερα. Και γιατί όχι σήμερα; θα μου απαντήσει κάποιος που συμφωνεί με το άρθρο, η απάντηση είναι και εδώ απλή, όταν θα κατασκευαστούν από ιδιώτες νέες μονάδες φυσικού αερίου οι λιγνιτικές θα κλείσουν. Η περιοχή μας έχει εγκατεστημένη λιγνιτική ισχύ (αυτό σημαίνει πώς αν δουλεύουν όλες οι μονάδες της περιοχής στο μέγιστο φορτίο) περίπου 3800MW. Οι μονάδες όμως δουλεύουν πλέον σχεδόν πάντα στο 50% της ισχύς τους (στο ρελαντί πιο απλά, παρακάτω από το 50% δεν μπορούν να λειτουργήσουν) πράγμα που σημαίνει ότι από τα 3800MW που μπορούν να παραχθούν μόνο τα 1900MW παράγονται στην πράξη. Μια νέα μονάδα φυσικού αερίου από αυτές που θα κατασκευασθούν στην χώρα μας έχει ισχύ 800MW, δηλαδή 3 μονάδες υπερκαλύπτουν τη λιγνιτική παραγωγή αυτή τη στιγμή και κοστίζουν 1,2 δις €. Με 1,6 δις €, όσο κοστίζει η κατασκευή της Πτολεμαΐδας V, αντί 660MW κατασκευάζονται 4 μονάδες φυσικού αερίου που παράγουν 3200MW με φθηνότερα λειτουργικά κόστη, βαθμός απόδοσης ~70% συνδυασμένου κύκλου στο φυσικό αέριο έναντι ~40% κύκλου ranking στις λιγνιτικές μονάδες.

Συνοψίζοντας εκτιμώ πως στο μέλλον η ΔΕΗ απαλλαγμένη από τον βραχνά του λιγνίτη θα είναι μια μικρή επιχείρηση με μεγάλη κερδοφορία σε αντίθεση με τον κολοσσό που είναι σήμερα και τις τεράστιες ζημιές. Το συνοικιακό μινιμάρκετ απέναντι από το σπίτι μου βρίσκεται εκεί 30 χρόνια και φαντάζομαι είναι κερδοφόρο, γνωστή αλυσίδα σουπερμάρκετ χρεοκόπησε πριν 10 χρόνια…..

Για την περιοχή μας δεν αναφέρθηκα σε αυτό το άρθρο, θα ήθελα όμως να παραφράσω τη ρήση του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Ronald Reagan.

Οι 9 πιο τρομακτικές ελληνικές λέξεις είναι «είμαι από την κυβέρνηση και ήρθα για να βοηθήσω»

ΥΓ. Τα νούμερα που χρησιμοποίησα είναι χονδρικές εκτιμήσεις, το άρθρο αυτό δεν είναι οικονομοτεχνική μελέτη.

*Ο Απόστολος Μιχόπουλος είναι χημικός με μεταπτυχιακό στις αναλυτικές τεχνικές χημείας