Ενστάσεις και κριτική από τους παίκτες της αγοράς για τους κώδικες του target model

Χάρης Αποσπόρης

 

Ποικίλα σχόλια και απόψεις κατέθεσαν στα πλαίσια της πρώτης φάσης διαβούλευσης για τους κώδικες του target model οι φορείς και συμμετέχοντες της εγχώριας αγοράς. Η πρόταση του Λειτουργού προκάλεσε αρκετές αντιδράσεις, ενώ τις θέσεις τους υπέβαλαν στα πλαίσια της διαδικασίας οι ΕΒΙΚΕΝ, ΕΣΑΗ, ΔΕΗ, ΣΠΕΦ, ΕΣΕΠΗΕ και EFET.

Την ανησυχία της για διατήρηση των στρεβλώσεων στην αγορά παρά τη μετάβαση προς το target model εξέφρασε η ΕΒΙΚΕΝ. Οι ενστάσεις της έχουν να κάνουν με τη διατήρηση του κεντρικού προγραμματισμού και κατανομής των μονάδων παραγωγής, τη συμμετοχή στις αγορές επόμενης ημέρας και ενδοημερήσια αγορά ανά μονάδα και όχι ανά χαρτοφυλάκιο, τη διατήρηση ελάχιστου ορίου στις προσφορές των παραγωγών, την υποχρεωτική φυσική παράδοση προθεσμιακών προϊόντων (την οποία μάλιστα χαρακτηρίζει “ελληνική πρωτοτυπία”), την επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση απόκλισης στις θέσεις των συμμετεχόντων και την απουσία off-peak προϊόντων.

Η ΕΒΙΚΕΝ εκτιμά ότι οι παραπάνω παράγοντες μπορούν να εμποδίσουν την πραγματική σύνδεση της ελληνικής αγοράς με τις υπόλοιπες της περιοχής, θα αυξήσουν το κόστος για τους καταναλωτές και θα επηρεάσουν την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας.

Από την πλευρά του, ο ΕΣΑΗ ζητά μια πιο διεξοδική διαδικασία διαβούλευσης για τους κώδικες, υπογραμμίζοντας ότι πρέπει να εγγυάται η αποδοτική λειτουργία των νέων αγορών με τη συμμετοχή περισσότερων παικτών και διαφανείς όρους. Προς την κατεύθυνση αυτή, εκτιμά ότι θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι δομικές αδυναμίες της εγχώριας αγοράς ώστε να μην καταλήξει αυτή να είναι de facto κλειστή. Για τους παραπάνω λόγους ζητά τη θέσπιση μέγιστου ορίου στις ποσότητες των προθεσμιακών και διμερών συμβολαίων που θα συνάπτει η ΔΕΗ. Παράλληλα, ζητά συμμετοχή των παραγωγών στις αγορες σε επίπεδο μονάδων και όχι χαρτοφυλακίου, ενώ χαρακτηρίζει σημαντική τη διατήρηση του κεντρικού προγραμματισμού στην αγορά εξισορρόπησης. Ένα ακόμα στοιχείο που υπογραμμίζει είναι ότι θα πρέπει να συνεχιστεί η απαγόρευση προσφορών κάτω του μεταβλητού κόστους όσο η ΔΕΗ κατέχει υπερδεσπόζουσα θέση. Επίσης, τονίζει ότι δεν λαμβάνεται υπόψη στην πρόταση του ΛΑΓΗΕ το κόστος σβέσης για τους παραγωγούς. Στην περίπτωση των επικουρικών υπηρεσιών, ο ΕΣΑΗ αναφέρει ότι δεν προβλέπεται η δημιουργία μιας τέτοιας υπηρεσίας, η οποία θεωρεί ότι είναι επιβεβλημένη. Τέλος, ο ΕΣΑΗ διαφωνεί με την κάλυψη του κόστους απωλειών του συστήματος μεταφοράς από τους προμηθευτές.

Ο ΕΣΕΠΗΕ αναφέρει στη δική του τοποθέτηση ότι οι κώδικες στερούνται πραγματικής διασυνδεσιμότητας, ενώ θα πρέπει να μπορούν οι συμμετέχοντες να συναλλάσονται μεταξύ τους εντός της ελληνικής αγοράς, δηλαδή να μπορεί ο καθένας από αυτούς να αγοράζει και να πωλεί εντός Ελλάδας χωρίς την υποχρέωση να παράγει ή να εισάγει την ενέργεια αυτή.

Παράλληλα, ο ΕΣΕΠΗΕ εκτιμά, μεταξύ άλλων, ότι τα όρια λειτουργίας που καθορίζονται μπορούν να οδηγήσουν σε στρεβλώσεις και επίσης θεωρεί ότι η οποιαδήποτε διοικητικά οριζόμενη τιμή θα πρέπει να είναι γνωστή στην αγορά πολύ πριν την έναρξη του ημερολογιακού έτους. Σχετικά με την προθεσμιακή αγορά, αναφέρει ότι η σύνδεση των προϊόντων που θα διαπραγματεύονται εντός και εκτός του χρηματιστηρίου είναι λάθος και τονίζει ότι θα πρέπει να συμπεριληφθούν και προϊόντα EU peak/off peak. Στην περίπτωση της προημερήσιας αγοράς, αναφέρει ότι οι συμμετέχοντες θα πρέπει να μπορούν να καταθέτουν εντολές με παρόμοιο τρόπο όπως στα υποχρεωτικά νερά και τις ΑΠΕ.

Η ΔΕΗ σχολιάζει ότι η πρόσβαση στις νέες αγορές δεν θα πρέπει να εξαρτάται από το μερίδιο που κατέχουν οι συμμετέχοντες, αλλά θα πρέπει να υπάρχουν οι ίδιες προϋποθέσεις πρόσβασης. Επιπλέον, θεωρεί ότι η θέσπιση ελάχιστης τιμής στις προσφορές έγχυσης εισάγει μια σημαντική στρέβλωση. Σχετικά με τη χονδρική αγορά προθεσμιακών προϊόντων, τονίζει ότι θα πρέπει να συνοδευτεί από κατάργηση των προθεσμιακών προϊόντων ΝΟΜΕ, αλλιώς θα πρέπει να υπάρξει μέριμνα. Επίσης, προτείνει οι μονάδες παραγωγής που έχουν δηλωθεί σε προγράμματα φυσικής παράδοσης να αντικαθίστανται από άλλες διαθέσιμες κατά την ενδοημερήσια αγορά χωρίς να υπεισέρχονται σε διαδικασία υποβολής εντολής πώλησης.

Τέλος, ο ΣΠΕΦ εμφανίζεται επικριτικός και εκτιμά ότι πουθενά στους υπό διαβούλευση κώδικες δεν παρέχονται διαφοροποιήσεις ελαστικότερης διαχείρισης της ενδογενούς στοχαστικότητας των ΑΠΕ σε σχέση με τις συμβατικές μονάδες. Επίσης, θεωρεί ότι όταν καταργηθεί η προτεραιότητα ένταξης των ΑΠΕ, αυτές θα μειονεκτούν σε σχέση με τις συμβατικές μονάδες λόγω της στοχαστικότητας τους, εκτός και αν οι τιμές ρύπων CO2 με τις οποίες επιφορτίζεται το μεταβλητό κόστος των θερμικών σταθμών είναι επαρκώς υψηλές.

energypress.gr