Ωρολογιακή βόμβα! Ξεπέρασαν τα 2 δις. ευρώ τα «φέσια» προς τη ΔΕΗ – Δραματική επιδείνωση το Νοέμβριο

Η ανάσα που πήραν οι επιτελείς της ΔΕΗ, αλλά και όλη η αγορά, βλέποντας ότι τα «φέσια» προς την  επιχείρηση είχαν σταθεροποιηθεί τον Οκτώβριο στα – ούτως ή άλλως μη διαχειρίσιμα – επίπεδα των 1,7 – 1,8 δις. ευρώ, έδωσε τη θέση της σε… κρύο ιδρώτα όταν είδαν τα στοιχεία του Νοεμβρίου.

Σύμφωνα με πληροφορίες του energypress οι συνολικές ληξιπρόθεσμες οφειλές εκτοξεύτηκαν στο τέλος Νοεμβρίου σε επίπεδα λίγο πάνω από 2 δις. ευρώ! Από αυτά, το 1,4 δις. ευρώ αφορά οφειλές στη χαμηλή τάση, δηλαδή από οικιακούς και επαγγελματικούς καταναλωτές κάθε κατηγορίας, όπως ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες που έχουν ενταχθεί στις χαμηλές χρεώσεις του ΚΟΤ και παρ’ όλα αυτά αδυνατούν να πληρώσουν, οικιακούς με μικρές και μεγάλες καταναλώσεις, βιοτεχνίες, εμπορικά καταστήματα κ.λπ.
Για να γίνει κατανοητό το μέγεθος του προβλήματος αρκεί να αναφερθεί ότι οι απλήρωτοι ληξιπρόθεσμοι λογαριασμοί αυξήθηκαν κατά 40% μέσα στους τελευταίους 12 μήνες!

Πέραν της ζοφερής εικόνας που αντικατοπτρίζουν τα στοιχεία αυτά για την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει μεγάλο μέρος των πολιτών, οι απλήρωτοι λογαριασμοί έχουν δημιουργήσει ασφυκτικό ταμειακό πρόβλημα στη ΔΕΗ, η οποία με τη σειρά της χρωστάει ήδη πολύ μεγάλα ποσά, τα οποία αυξήθηκαν ραγδαία τον τελευταίο μήνα, κυρίως προς τον ΑΔΜΗΕ. Το ντόμινο της ταμειακής ασφυξίας παρασέρνει τον ΛΑΓΗΕ και φυσικά φτάνει στους παραγωγούς ρεύματος (συμβατικούς και ΑΠΕ) οι οποίοι περιμένουν να πληρωθούν από τον Λειτουργό και από τον ΑΔΜΗΕ. «Οι μέρες θυμίζουν το «κραχ» στο οποίο βρέθηκε η ενεργειακή αγορά το 2012» δηλώνει παράγοντας του χώρου.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία που αποκαλύπτει σήμερα το energypress, τα ληξιπρόθεσμα χρέη της ΔΕΗ προς τον ΑΔΜΗΕ ξεπέρασαν στο τέλος Νοεμβρίου τα 400 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση, μέσα σε ένα μήνα, της τάξης του 20%. Από τα 400 εκατ. ευρώ, τα 230 περίπου αφορούν το ΕΤΜΕΑΡ (αύξηση 45% μέσα σε ένα μήνα) που πρέπει να αποδώσει ο ΑΔΜΗΕ προς τον ΛΑΓΗΕ.

Το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών του ΑΔΜΗΕ προς τον ΛΑΓΗΕ έφτασαν στο τέλος Νοεμβρίου στα 290 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 40% τον τελευταίο μήνα. Έτσι εξηγείται η μεγάλη δυσπραγία του ΛΑΓΗΕ να πληρώσει τους παραγωγούς ΑΠΕ και η αντίστοιχη μεγέθυνση των υπερημεριών. Συγκεκριμένα ο ΛΑΓΗΕ χρωστούσε, τέλος Νοεμβρίου, πάνω από 600 εκατ. ευρώ, δηλαδή 15% περισσότερα από ότι τον προηγούμενο μήνα. Έτσι εξηγείται, προφανώς, και η εκκίνηση νομικών – δικαστικών μέτρων της διοίκησης του ΛΑΓΗΕ προς τον ΑΔΜΗΕ, καθώς η συνέχιση της «στάσης πληρωμών» την φέρνει απολογούμενη ενώπιον των διεκδικήσεων των παραγωγών ΑΠΕ.

Περιττό να αναφερθεί ότι η ΔΕΗ έχει στην πραγματικότητα κηρύξει «στάση πληρωμών» και δεν πληρώνει προμηθευτές ενώ πολύ σύντομα, όπως αναφέρουν στελέχη της, δεν θα είναι σε θέση να πληρώσει ούτε για την προμήθεια καυσίμων.
Αναζητά ρευστό

Εδώ και μήνες η ΔΕΗ αναζητά τρόπους για τη χρηματοδοτική της ενίσχυση. Ωστόσο υπό τις παρούσες συνθήκες πολιτικής ρευστότητας, είναι περιορισμένες οι δυνατότητες δανεισμού εκ νέου από τις αγορές με καλούς όρους και επιτόκια. «Οι αγορές στην πραγματικότητα έχουν και πάλι κλείσει. Συνεπώς η ΔΕΗ δεν έχει πηγές για να αντλήσει ρευστότητα, παρά μόνον εάν εκταμιευθεί κάποιο μικρό δάνειο από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων» δηλώνει στο energypress αρμόδιος παράγοντας. Ο ίδιος υπενθυμίζει ότι εκτός από τους ιδιώτες, στα φέσια προς την επιχείρηση περιλαμβάνονται και περίπου 180 εκατ. ευρώ που χρωστούν οι φορείς του δημοσίου, για την εξόφληση των οποίων έχουν υπάρξει πολλές υποσχέσεις (μέσα στην εβδομάδα πραγματοποιήθηκε νέα σύσκεψη στο υπουργείο Οικονομικών) χωρίς αποτέλεσμα.

Θυμίζουμε ότι τον περασμένο Απρίλιο η ΔΕΗ είχε αντλήσει από τις αγορές 700 εκατ. ευρώ μέσω δύο ομολόγων, μια 5ετή έκδοση 500 εκατ. ευρώ με επιτόκιο 5,5% και μια 3ετή έκδοση 200 εκατ. ευρώ με επιτόκιο 4,75%. Η ανταπόκριση της αγοράς ήταν πολύ θετική καθώς είχε υπερκαλυφθεί έξι φορές το ποσό που ζητούσε η επιχείρηση, με προσφορές για 3 δισ. ευρώ. Επίσης δεν έχουν περάσει πολλοί μήνες από τότε που η ΔΕΗ προχώρησε σε αναδιάρθρωση των δανειακών της υποχρεώσεων ύψους 2,2 δισ. ευρώ αλλά και εκταμίευσε σημαντικά ποσά από δάνεια της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ).

Κλιμάκωση

Η συσσώρευση των ανεξόφλητων οφειλών προς τη ΔΕΗ που άρχισε με την έναρξη της κρίσης, κλιμακώθηκε με την επιβολή του ΕΕΤΗΔΕ (το γνωστό χαράτσι) φτάνοντας στο τέλος του 2013 στο 1,3 δισ. ευρώ. Παρά την αποσύνδεση του ΕΕΤΗΔΕ από τους λογαριασμούς ρεύματος οι ληξιπρόθεσμες οφειλές έφτασαν στο τέλος Σεπτεμβρίου στα 1,7 – 1,8 δισ. ευρώ, όπου και παρέμειναν και τον Οκτώβριο για να εκτοξευθούν πάνω από τα 2 δις. ευρώ στο τέλος Νοεμβρίου.

Σύμφωνα πάντως  με πηγές της αγοράς, η εκτόξευση στα «φέσια» είναι αποτέλεσμα ενός συνδυασμού παραγόντων και όχι μόνο της κρίσης και της αδυναμίας νοικοκυριών και επιχειρήσεων να πληρώσουν ή να αναβάλουν την πληρωμή των οφειλών τους. Μέρος του προβλήματος συνιστούν οι προσπάθειες άσκησης κοινωνικής πολιτικής μέσω μιας σειράς αποφάσεων που δεν έλαβαν υπόψη τους τις επιπτώσεις στην επιχείρηση και τον αντίκτυπο στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, όπου δραστηριοποιούνται τρεις ακόμη ηλεκτροπαραγωγοί θερμικών μονάδων, χιλιάδες παραγωγοί ΑΠΕ και ένας μικρός αριθμός προμηθευτών, που όλοι μαζί συντηρούνται από τον «λογαριασμό ρεύματος».

Να θυμίσουμε τις αποφάσεις που ελήφθησαν πέρυσι στο πλαίσιο των μέτρων κατά της αιθαλομίχλης, με το «δωρεάν» ρεύμα και τις μεγάλες εκπτώσεις ως κίνητρο για θέρμανση. Είχαν προηγηθεί κυβερνητικές παρεμβάσεις προς τη ΔΕΗ να μη διακόψει την ηλεκτροδότηση σε εμπορικές επιχειρήσεις του Πειραιά, που είχαν απλήρωτους λογαριασμούς αλλά ακόμη και σε επιχειρήσεις που είχαν καταφύγει σε ρευματοκλοπή. Αντίστοιχες παρεμβάσεις υπήρξαν προς τη ΔΕΗ και από διάφορους φορείς, με πρόσφατη τη δέσμευση του περιφερειάρχη Δυτικής Αττικής να ζητήσει από τη ΔΕΗ να μην κόψει το ρεύμα στα σπίτια των 600 οικογενειών των Ναυπηγείων Ελευσίνας.

Τέτοιου είδους εξωθεσμικές παρεμβάσεις, ενώ έχει θεσμοθετηθεί το ΚΟΤ το οποίο προστατεύει ευάλωτες ομάδες καταναλωτών (ανέργους, συνταξιούχους, χαμηλά εισοδήματα, άτομα με ειδικές ανάγκες κ.λπ.) από αυξήσεις και από τη διακοπή ρεύματος, δημιούργησαν στην κοινωνία μια αίσθηση χαλαρότητας σε σχέση με την αποπληρωμή του λογαριασμού ρεύματος και από την άλλη στη ΔΕΗ μια ενοχική στάση απέναντι στην προστασία των μετόχων της, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να αντιδράσει απέναντι στην ολοένα και πιο γενικευμένη τάση του «δεν πληρώνω» από έχοντες και μη. Η αδυναμία της ΔΕΗ να διαχειριστεί την κατάσταση συνέβαλε καθοριστικά στην εκτόξευση των ανεξόφλητων οφειλών. Μόλις πρόσφατα η επιχείρηση κινητοποιήθηκε για να κυνηγήσει μέσω εισπρακτικών εταιρειών οφειλές από 10.000 ευρώ και πάνω, ενώ υπάρχουν καταγγελίες για περιπτώσεις που συγκεντρώνουν πολύ υψηλές καταναλώσεις και οφειλές αντίστοιχα χωρίς να έχει προχωρήσει σε διακοπή της ηλεκτροδότησης. Εκτιμάται ότι από το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών, γύρω στα 500 εκατ. ανήκουν σε αυτή την κατηγορία καταναλωτών που θα μπορούσε η ΔΕΗ να έχει εισπράξει εάν ακολουθούσε μια πιο αποτελεσματική πολιτική.