Μια ετερόκλητη συμμαχία δημιούργησε στην ενεργειακή αγορά, το αίτημα τρόικας για πώληση λιγνιτικών και υδροηλεκτρικών μονάδων της ΔΕΗ, που μέχρι το Δεκέμβριο και εν αναμονή των εναλλακτικών προτάσεων της κυβέρνηση για την απελευθέρωση του ηλεκτρισμού, «μπήκε στο
συρτάρι». Κυβέρνηση, διοίκηση της ΔΕΗ, συνδικαλιστές και ιδιώτες επενδυτές, αντιμετωπίζουν με επιφύλαξη έως κάθετη άρνηση το ενδεχόμενο του «βίαιου» ανοίγματος της αγοράς, όπως χαρακτηρίστηκε η προοπτική πώλησης λιγνιτικών και υδροηλεκτρικών μονάδων της υπό κρατικό έλεγχο επιχείρησης. Και βέβαια, κάτω από την ασφυκτική πλέον πίεση για πραγματικό άνοιγμα της αγοράς, επανέρχονται στο προσκήνιο εναλλακτικές «ισοδύναμου αποτελέσματος» που όμως δε θα «ματώσουν» τη ΔΕΗ. Σύμφωνα με πληροφορίες το πακέτο μέτρων ισοδύναμου αποτελέσματος απέναντι στο «βίαιο τεμαχισμό» της ΔΕΗ, περιλαμβάνει ριζικές ανατροπές για την αγορά. Συγκεκριμένα η Κομισιόν προκειμένου να μην πωληθούν μονάδες της ΔΕΗ μεταξύ άλλων έχει θέσει στο τραπέζι συγκεκριμένο πλαίσιο αλλαγών που αφορά:
τη συνεργασία ιδιωτών και ΔΕΗ αρχής γενομένης με την περίπτωση της εκμετάλλευσης του ορυχείου της Βεύης,
αλλαγές στο καθεστώς εκμετάλλευσης των λιγνιτών της ΔΕΗ,
άρση της απαγόρευσης του λιθάνθρακα
αλλαγές στο καθεστώς των υδροηλεκτρικών μονάδων
δημοπρασίες ενέργειας κατά το μοντέλο VPPA (Virtual Power Producer Agreements)
Ιδιώτες και ΔΕΗ μαζί για Βεύη
Στην περιοχή της Βεύης, υπάρχουν δύο πεδία λιγνιτών, το πρώτο που εκμεταλλεύεται η ΔΕΗ και το οποίο προορίζει να χρησιμοποιήσει για την τροφοδοσία της νέας μονάδας στη Μελίτη και το δεύτερο που ανήκει στο δημόσιο και έχει τεθεί υπό παραχώρηση, μέσω διαγωνισμού. Εάν αυτά τα δύο ορυχεία κρατηθούν χωριστά το καθένα μπορεί να υποστηρίξει μια μονάδα της τάξεως μέχρι 400-450MW. Επίσης ο διαχωρισμός οδηγεί σε σημαντικές απώλειες εκμεταλλεύσιμων ποσοτήτων λιγνίτη καθώς μεταξύ των δύο ορυχείων θα δημιουργηθούν πρανή. Αντίθετα εάν υπάρξει συνεκμετάλλευση των δύο ορυχείων η συνολική ποσότητα διαθέσιμου λιγνίτη θα ξεπεράσει κατά πολύ τους 140 εκατ. τόνους, ποσότητα ικανή για την υποστήριξη μιας πολύ μεγαλύτερης μονάδας της τάξεως των 650 έως 700MW με πολύ καλύτερη απόδοση και καλύτερη αξιοποίηση των αποθεμάτων του λιγνίτη.
Επομένως η πρόταση που έχει πέσει στο τραπέζι αφορά στη συνεκμετάλλευση των δύο ορυχείων, με τη ΔΕΗ να πουλά λιγνίτη σε όποιον κατασκευάσει τη νέα μονάδα λιγνίτη, που θα μπορούσε κάλλιστα να είναι μια κοινοπραξία ιδιωτών. Μια τέτοια προοπτική πάντως πιθανότατα να οδηγούσε σε ακύρωση τη μονάδα της Μελίτης 2 που σχεδιάσει να κατασκευάσει η ΔΕΗ. Ένας πιθανός συμβιβασμός, εφόσον επιτραπεί από την Κομισιόν, θα μπορούσε να επιτευχθεί με την είσοδο της ΔΕΗ στο μετοχικό σχήμα της κοινοπραξίας.
Επιστρέφει ο λιθάνθρακας
ηροφορίες του «Κ» αναφέρουν ότι θα τεθεί θέμα επανεξέτασης της απαγόρευσης του λιθάνθρακα. Το «άνοιγμα» του λιθάνθρακα για τη χώρα μας, είναι ένα σοβαρό θέμα που θα μπορούσε να αποφορτίσει την κατάσταση με την Κομισιόν, σημειώνουν πηγές, που προσθέτουν με νόημα: Είναι … «κουτό» να λέμε ότι για την προστασία του περιβάλλοντος δεν κατασκευάζουμε μονάδες λιθάνθρακα και την ίδια στιγμή να κατασκευάζουμε νέες μονάδες λιγνίτη, με πρακτικά μεγαλύτερη επιβάρυνση από πλευράς ρύπων. Πρόκειται για ένα πρακτικά «αναίμακτο» μέτρο που βασίμως εκτιμάται ότι θα αμβλύνει την πίεση των Βρυξελλών, οι οποίες έχουν αντιληφθεί ότι δεν μπορεί να γίνεται σοβαρή συζήτηση για νέους διαγωνισμούς εκμετάλλευσης από ιδιώτες του μικρού κοιτάσματος της Ελασσόνας και του κοιτάσματος της Δράμας, λόγω των έντονων τοπικών αντιδράσεων.
Αλλαγές στους λιγνίτες της ΔΕΗ
Τόσο η Κομισιόν (στην απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού του 2008 για τους λιγνίτες) όσο και ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας έχουν στο παρελθόν θέσει θέμα πληρωμής royalties εκ μέρους της ΔΕΗ, προς το κράτος για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων λιγνίτη που διαχειρίζεται. Πιθανές εξελίξεις στο μέτωπο της Βεύης, όπου θα καθοριστεί συγκεκριμένο τίμημα από τη δημοπρασία του ορυχείου, αναμένεται να δώσουν ένα μέτρο σύγκρισης για τα αντίστοιχα δικαιώματα που θα πρέπει να καταβάλει η ΔΕΗ. Μάλιστα όπως σημειώνουν χαρακτηριστικά πηγές της αγοράς, εάν οι ιδιώτες πληρώνουν ενοίκιο για τη Βεύη, τη στιγμή που δεν ισχύει κάτι αντίστοιχο για τη ΔΕΗ, τότε δημιουργούνται συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού. Και επιπλέον τίθεται θέμα «σπατάλης» του ορυκτού πλούτου, από πλευράς ΔΕΗ, η οποία είναι αναγκασμένη λόγω της παλαιότητας πολλών μονάδων της να εξαντλεί με γρηγορότερους ρυθμούς τα περιορισμένα αποθέματα λιγνίτη της χώρας. Αυτό συμβαίνει γιατί οι παλιές μονάδες έχουν χαμηλή απόδοση και καίνε μεγαλύτερες ποσότητες καυσίμου, παράγοντας ταυτόχρονα περισσότερους ρύπους. Το πρόβλημα έχει εντοπίσει και η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας η οποία στις προτάσεις της ζήτησε την επίσπευση του προγράμματος απόσυρσης παλαιών μονάδων, όπως προέβλεπε ο νόμος για την αδειοδότηση της μονάδας της ΔΕΗ Λαύριο 5.
VPP: Η λύση των δημοπρασιών ενέργειας
Βασική προϋπόθεση για να αποφευχθούν τα χειρότερα, αποτελεί η εφαρμογή του περίφημου μοντέλου VPP, που πρώτο το «Κ» είχε αποκαλύψει ότι μελετάται για τη ΔΕΗ. Πρόκειται για το μοντέλο που ακολουθήθηκε σε χώρες όπως η Γαλλία και η Ιρλανδία, δηλαδή της «εικονικής» πώλησης ισχύος. Το VPP (Virtual Power Producer) σημαίνει ότι θα γίνουν δημοπρασίες ενέργειας που θα παραχωρείται από τη ΔΕΗ σε ιδιώτες, που στη συνέχεια θα μπορούν να τη διαθέτουν όπως θέλουν στην αγορά. Το μοντέλο αυτό προσαρμοσμένο στα ελληνικά δεδομένα με τη μορφή συμφωνιών VPPA (Virtual Power Producer Agreements) προτάθηκε και από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας στο πλαίσιο των τελικών προτάσεων της ανεξάρτητης αρχής για την απελευθέρωση της χονδρικής αγοράς. Έτσι όπως φάνηκε από την εισήγηση της ΡΑΕ, το μοντέλο VPP, αποτελεί μια χρυσή τομή που αφενός δε θίγει τη ΔΕΗ, αφετέρου δίνει αέρα πραγματικού ανταγωνισμού στην αγορά.
Υδροηλεκτρική θυγατρική για Χ.Α.;
Η πώληση υδροηλεκτρικών μονάδων της ΔΕΗ θεωρείται δύσκολη όχι όμως και αδύνατη. Σύμφωνα με πληροφορίες, ως άμεσο εναλλακτικό μέτρο αντί της πώλησης, προτείνεται να δημιουργηθεί από πλευράς ΔΕΗ θυγατρική εταιρεία η οποία θα εισαχθεί στο χρηματιστήριο. Η διαχείριση της εταιρείας θα παραμείνει στη ΔΕΗ, ενώ το ποσοστό της εταιρείας διαχρονικά θα μειώνεται. Παράλληλα θα υποχρεωθεί η εταιρεία και όχι ο ΔΕΣΜΗΕ να πουλάει μέρος της παραγωγής της μέσω VPPA σε τρίτους ανεξάρτητους παραγωγούς. Η ενέργεια αυτή θα αγοράζεται στη συνέχεια από τη ΔΕΗ προμήθεια. Το μοντέλο αυτό έχει σημαντικό πλεονέκτημα ότι δε σημαίνει πώληση μονάδων, ενώ ταυτόχρονα διασφαλίζει και σημαντικά κεφάλαια στη ΔΕΗ, για να πραγματοποιήσει άλλες επενδύσεις. Αξίζει να τονιστεί ότι σύμφωνα με πληροφορίες η Κομισιόν φέρεται να απορρίπτει την προοπτική διαχείρισης των υδροηλεκτρικών από το ΔΕΣΜΗΕ καθώς μια τέτοια λύση θα καθιστούσε την εταιρεία παίκτη της αγοράς, ιδιότητα που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με το ρόλο του αμερόληπτου διαχειριστή (impartial operator).
Swaps με ξένους;
Μπορεί επισήμως να διαψεύδεται από τη ΔΕΗ, ωστόσο πηγές του «Κ» επιμένουν ότι η διοίκηση της εταιρείας έχει καταθέσει γραπτή πρόταση για την πραγματοποίηση swaps, δηλαδή παραχώρησης μετοχικού ποσοστού σε μονάδες της στο εσωτερικό με αντάλλαγμα, τη απόκτηση μονάδων ή μετοχικού ποσοστού σε μονάδες ξένων εταιρειών στο εξωτερικό, κατά προτίμηση στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι υπάρχει ήδη κινητικότητα και έχουν πραγματοποιηθεί διερευνητικές επαφές σε αυτή την κατεύθυνση με μεγάλες ευρωπαϊκές ενεργειακές εταιρείες
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου