Του Χάρη Φλουδόπουλου
Έχουμε σημαντικό ζήτημα ενεργειακής επάρκειας, το χειμώνα βρεθήκαμε στα όρια της κόκκινης γραμμής, δεν την ξεπεράσαμε και για αυτό ευθύνεται ο καλός συντονισμός των φορέων, συνέβαλε όμως και η καλή μας τύχη. Τα λόγια αυτά δεν ανήκουν σε κάποιο τυχαίο σχολιαστή της ενεργειακής επικαιρότητας, αλλά στον πρόεδρο της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Νίκο Μπουλαξή, ο οποίος προλόγισε εκδήλωση του Ινστιτούτου Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης, με θέμα την πρόσφατη ενεργειακή κρίση τα Χριστούγεννα και το Γενάρη.
Στην εκδήλωση είχαν προσκληθεί και εκπροσωπήθηκαν όλοι οι φορείς της ενεργειακής αγοράς και οι συμμετέχοντες στην ομάδα διαχείρισης κρίσης της ΡΑΕ, πλην του ΔΕΣΦΑ, ο οποίος παρότι ήταν κεντρικός πρωταγωνιστής δεν εκπροσωπήθηκε. Αντίθετα το παρόν έδωσαν η ΔΕΗ, ο ΑΔΜΗΕ, η ΔΕΠΑ, οι ιδιώτες ηλεκτροπαραγωγοί, ο σύνδεσμος παραγωγών ΑΠΕ, οι προμηθευτές ηλεκτρισμού, οι έμποροι φυσικού αερίου, ο ΔΕΔΔΗΕ, ο διαχειριστής του δικτύου διανομής αερίου ΕΔΑ και φυσικά η ΡΑΕ.
Κεντρικό συμπέρασμα της εκδήλωσης ήταν ότι τελικά η ανυπαρξία μιας πραγματικά ανταγωνιστικής αγοράς στο φυσικό αέριο και τον ηλεκτρισμό, οδήγησε στο να μην αποτυπώνονται οι ελλείψεις αερίου και ως εκ τούτου να προκληθούν διαρροές (εξαγωγές) ενέργειας που προκάλεσαν πρόβλημα επάρκειας. Διαφορετικά υπό κανονικές και ανταγωνιστικές συνθήκες η κατάσταση θα μπορούσε να είναι ελεγχόμενη και σίγουρα δε θα κόστιζε όσο τελικά κόστισε.
Επίσης ένα από τα αποκαλυπτικά στοιχεία που αναφέρθηκαν στη συζήτηση είναι ότι τα σημάδια και οι πληροφορίες για την κρίση ήταν γνωστά ήδη από τον περασμένο Σεπτέμβριο, ωστόσο οι αρχές απέτυχαν να διαβλέψουν το πρόβλημα και να προετοιμαστούν επαρκώς. Το πιο ενδιαφέρον ωστόσο είναι ότι όπως παραδέχθηκαν οι καθ ύλην αρμόδιοι φορείς και η ΡΑΕ, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να επαναληφθούν τα ίδια φαινόμενα όχι μόνο τον επόμενο χειμώνα αλλά και νωρίτερα, φέτος το καλοκαίρι. Μάλιστα το καλοκαίρι είναι πιθανόν να έχουμε σοβαρές ελλείψεις καθώς στην πρόσφατη κρίση έγινε κατάχρηση των υδροηλεκτρικών αποθεμάτων με αποτέλεσμα από σήμερα να είναι γνωστό ότι θα υπάρξει έλλειψη πολύτιμων νερών (για υδροηλεκτρική παραγωγή ενέργειας και αρδεύσεις) που θα χρειαστούν το καλοκαίρι.
Από τις παρεμβάσεις αξίζει να αναφερθούν τα εξής:
Ο πρόεδρος της ΡΑΕ Ν. Μπουλαξής προανήγγειλε πρωτοβουλίες για αλλαγές στη λειτουργία όλων των ανταγωνιστικών αγορών. Όπως είπε θα καταβληθεί προσπάθεια ώστε οι κώδικες να είναι έτοιμοι μέσα στο 2017. Επίσης τόνισε ότι θα προχωρήσει ο οδικός χάρτης για την ολοκλήρωση της αγοράς του φυσικού αερίου, ενώ θα εξεταστεί και το πλαίσιο για την εφεδρική λειτουργία των μονάδων αερίου με εναλλακτικό καύσιμο για διάστημα 5 ημερών. Τέλος από τη ΡΑΕ προαναγγέλθηκε η κατάθεση της πρότασης για το νέο μηχανισμό ευελιξίας, εφόσον βεβαίως ο ΑΔΜΗΕ καταθέσει εντός των χρονοδιαγραμμάτων τη μελέτη επάρκειας.
Η ΔΕΗ που εκπροσωπήθηκε από το διευθυντή διαχείρισης ενέργειας Α. Μηταφίδη, ο οποίος αναφέρθηκε στην επιβάρυνση που υπέστη η ΔΕΗ εξαιτίας της κρίσης και των εξαγωγών που δημιούργησαν έλλειμμα στην αγορά. Όπως ανέφερε η αυξημένη ΟΤΣ οδήγησε ώστε η ΔΕΗ να πληρώνει από περίπου 12 εκατ. ευρώ την εβδομάδα, ένα ποσό της τάξης των 25-30 εκατ. ευρώ την εβδομάδα. Ο ίδιος υποστήριξε ότι πράγματι υψηλή ζήτηση ενέργειας.
Ωστόσο διαφορετικές ήταν οι απόψεις που εκφράστηκαν από άλλες πλευρές όπως πχ οι traders που κατέγραψαν ότι στις γειτονικές αγορές της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας οι τιμές ήταν 150 ευρώ η μεγαβατώρα όταν στην Ελλάδα ήταν στα 75 ευρώ με αποτέλεσμα να δημιουργείται έλλειμμα. Η τεχνητή προσπάθεια να κρατηθούν χαμηλά οι τιμές παρά το έλλειμμα ενέργειας, είχε ως αποτέλεσμα το σύστημα να κινδυνεύσει αλλά και τελικά το κόστος να είναι πολύ μεγαλύτερο από τα περίπου 12 εκατ. ευρώ που θα κόστιζε μια άνοδος της οριακής τιμής κατά 20 ευρώ. Μόνο για τη μετατροπή των μονάδων αερίου σε diesel δαπανήθηκαν πάνω από 35 εκ. Ευρώ, αναφέρθηκε σχετικά.
Από τον πρόεδρο του ΕΣΗΑΠΕ Σ. Σειμανίδη, επισημάνθηκε η ανάγκη δημιουργίας μονάδων αποθήκευσης ενέργειας.
Τέλος αναφέρθηκαν από τους συμμετέχοντες και άλλα προβλήματα όπως ο ατυχής σχεδιασμός των αποσύρσεων μονάδων για περιβαλλοντικές αναβαθμίσεις, όπως συνέβη με τη μονάδα του Αγίου Δημητρίου.
Έχουμε σημαντικό ζήτημα ενεργειακής επάρκειας, το χειμώνα βρεθήκαμε στα όρια της κόκκινης γραμμής, δεν την ξεπεράσαμε και για αυτό ευθύνεται ο καλός συντονισμός των φορέων, συνέβαλε όμως και η καλή μας τύχη. Τα λόγια αυτά δεν ανήκουν σε κάποιο τυχαίο σχολιαστή της ενεργειακής επικαιρότητας, αλλά στον πρόεδρο της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Νίκο Μπουλαξή, ο οποίος προλόγισε εκδήλωση του Ινστιτούτου Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης, με θέμα την πρόσφατη ενεργειακή κρίση τα Χριστούγεννα και το Γενάρη.
Στην εκδήλωση είχαν προσκληθεί και εκπροσωπήθηκαν όλοι οι φορείς της ενεργειακής αγοράς και οι συμμετέχοντες στην ομάδα διαχείρισης κρίσης της ΡΑΕ, πλην του ΔΕΣΦΑ, ο οποίος παρότι ήταν κεντρικός πρωταγωνιστής δεν εκπροσωπήθηκε. Αντίθετα το παρόν έδωσαν η ΔΕΗ, ο ΑΔΜΗΕ, η ΔΕΠΑ, οι ιδιώτες ηλεκτροπαραγωγοί, ο σύνδεσμος παραγωγών ΑΠΕ, οι προμηθευτές ηλεκτρισμού, οι έμποροι φυσικού αερίου, ο ΔΕΔΔΗΕ, ο διαχειριστής του δικτύου διανομής αερίου ΕΔΑ και φυσικά η ΡΑΕ.
Κεντρικό συμπέρασμα της εκδήλωσης ήταν ότι τελικά η ανυπαρξία μιας πραγματικά ανταγωνιστικής αγοράς στο φυσικό αέριο και τον ηλεκτρισμό, οδήγησε στο να μην αποτυπώνονται οι ελλείψεις αερίου και ως εκ τούτου να προκληθούν διαρροές (εξαγωγές) ενέργειας που προκάλεσαν πρόβλημα επάρκειας. Διαφορετικά υπό κανονικές και ανταγωνιστικές συνθήκες η κατάσταση θα μπορούσε να είναι ελεγχόμενη και σίγουρα δε θα κόστιζε όσο τελικά κόστισε.
Επίσης ένα από τα αποκαλυπτικά στοιχεία που αναφέρθηκαν στη συζήτηση είναι ότι τα σημάδια και οι πληροφορίες για την κρίση ήταν γνωστά ήδη από τον περασμένο Σεπτέμβριο, ωστόσο οι αρχές απέτυχαν να διαβλέψουν το πρόβλημα και να προετοιμαστούν επαρκώς. Το πιο ενδιαφέρον ωστόσο είναι ότι όπως παραδέχθηκαν οι καθ ύλην αρμόδιοι φορείς και η ΡΑΕ, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να επαναληφθούν τα ίδια φαινόμενα όχι μόνο τον επόμενο χειμώνα αλλά και νωρίτερα, φέτος το καλοκαίρι. Μάλιστα το καλοκαίρι είναι πιθανόν να έχουμε σοβαρές ελλείψεις καθώς στην πρόσφατη κρίση έγινε κατάχρηση των υδροηλεκτρικών αποθεμάτων με αποτέλεσμα από σήμερα να είναι γνωστό ότι θα υπάρξει έλλειψη πολύτιμων νερών (για υδροηλεκτρική παραγωγή ενέργειας και αρδεύσεις) που θα χρειαστούν το καλοκαίρι.
Από τις παρεμβάσεις αξίζει να αναφερθούν τα εξής:
Ο πρόεδρος της ΡΑΕ Ν. Μπουλαξής προανήγγειλε πρωτοβουλίες για αλλαγές στη λειτουργία όλων των ανταγωνιστικών αγορών. Όπως είπε θα καταβληθεί προσπάθεια ώστε οι κώδικες να είναι έτοιμοι μέσα στο 2017. Επίσης τόνισε ότι θα προχωρήσει ο οδικός χάρτης για την ολοκλήρωση της αγοράς του φυσικού αερίου, ενώ θα εξεταστεί και το πλαίσιο για την εφεδρική λειτουργία των μονάδων αερίου με εναλλακτικό καύσιμο για διάστημα 5 ημερών. Τέλος από τη ΡΑΕ προαναγγέλθηκε η κατάθεση της πρότασης για το νέο μηχανισμό ευελιξίας, εφόσον βεβαίως ο ΑΔΜΗΕ καταθέσει εντός των χρονοδιαγραμμάτων τη μελέτη επάρκειας.
Η ΔΕΗ που εκπροσωπήθηκε από το διευθυντή διαχείρισης ενέργειας Α. Μηταφίδη, ο οποίος αναφέρθηκε στην επιβάρυνση που υπέστη η ΔΕΗ εξαιτίας της κρίσης και των εξαγωγών που δημιούργησαν έλλειμμα στην αγορά. Όπως ανέφερε η αυξημένη ΟΤΣ οδήγησε ώστε η ΔΕΗ να πληρώνει από περίπου 12 εκατ. ευρώ την εβδομάδα, ένα ποσό της τάξης των 25-30 εκατ. ευρώ την εβδομάδα. Ο ίδιος υποστήριξε ότι πράγματι υψηλή ζήτηση ενέργειας.
Ωστόσο διαφορετικές ήταν οι απόψεις που εκφράστηκαν από άλλες πλευρές όπως πχ οι traders που κατέγραψαν ότι στις γειτονικές αγορές της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας οι τιμές ήταν 150 ευρώ η μεγαβατώρα όταν στην Ελλάδα ήταν στα 75 ευρώ με αποτέλεσμα να δημιουργείται έλλειμμα. Η τεχνητή προσπάθεια να κρατηθούν χαμηλά οι τιμές παρά το έλλειμμα ενέργειας, είχε ως αποτέλεσμα το σύστημα να κινδυνεύσει αλλά και τελικά το κόστος να είναι πολύ μεγαλύτερο από τα περίπου 12 εκατ. ευρώ που θα κόστιζε μια άνοδος της οριακής τιμής κατά 20 ευρώ. Μόνο για τη μετατροπή των μονάδων αερίου σε diesel δαπανήθηκαν πάνω από 35 εκ. Ευρώ, αναφέρθηκε σχετικά.
Από τον πρόεδρο του ΕΣΗΑΠΕ Σ. Σειμανίδη, επισημάνθηκε η ανάγκη δημιουργίας μονάδων αποθήκευσης ενέργειας.
Τέλος αναφέρθηκαν από τους συμμετέχοντες και άλλα προβλήματα όπως ο ατυχής σχεδιασμός των αποσύρσεων μονάδων για περιβαλλοντικές αναβαθμίσεις, όπως συνέβη με τη μονάδα του Αγίου Δημητρίου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου