Αγώνας δρόμου για να μην έχουμε ενεργειακή κρίση το καλοκαίρι και το χειμώνα – Τα συμπεράσματα για τα Χριστούγεννα και οι 8 πρωτοβουλίες της ΡΑΕ

  Χρήστος Στεφάνου   

           

    Η πρόσφατη ενεργειακή κρίση οφείλεται στο έλλειμμα αερίου, στο λάθος σχεδιασμό ή στο έλλειμμα αγοράς; Ήταν θέμα συγκυριών και ακραίων συνθηκών ζήτησης και ελλείμματος πρόσφοράς ή αποτύπωσε και τα σοβαρά προβλήματα λειτουργίας της αγοράς; Τι χρειάζεται να γίνει σήμερα; Ποιες είναι οι πιο οικονομικά συμφέρουσες λύσεις για την αντιμετώπιση ανάλογων φαινομένων στο μέλλον; Υπάρχει άμεσος κίνδυνος επάρκειας σήμερα για το ενεργειακό σύστημα;

Αυτά ήταν τα βασικά ερωτήματα που απασχόλησαν την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα εκδήλωση του ΙΕΝΕ για την πρόσφατη ενεργειακή κρίση, κατά την οποία μάλιστα συμμετείχαν σχεδόν όλοι οι φορείς που πήραν μέρος στις συνεδριάσεις της ομάδας διαχείρισης κρίσεων της ΡΑΕ κατά τις ημέρες που το σύστημα βρέθηκε σε απειλή.

Συγκεκριμένα στην εκδήλωση εκπροσωπήθηκαν η ΡΑΕ, η ΔΕΗ, ο ΑΔΜΗΕ, η ΔΕΠΑ, οι ιδιώτες ηλεκτροπαραγωγοί, ο σύνδεσμος παραγωγών ΑΠΕ, οι προμηθευτές ηλεκτρισμού, οι έμποροι φυσικού αερίου, ο ΔΕΔΔΗΕ, ο διαχειριστής του δικτύου διανομής αερίου ΕΔΑ και τα ΕΛΠΕ. Μοναδικός απών ο ΔΕΣΦΑ. Επίσης παρότι είχε προσκληθεί δεν παρέστη η ΕΒΙΚΕΝ, η οποία συμμετείχε στην ΟΔΚ. 

Ποια ήταν λοιπόν τα βασικά συμπεράσματα της εκδήλωσης;

Καταρχάς, ως προς το τι ακριβώς συνέβη. Πράγματι υπήρχαν προβλήματα προσφοράς στην κεντρική Ευρώπη, λόγω των πυρηνικών της Γαλλίας, αλλά και στο Βέλγιο, ενώ είχαμε και προβλήματα με αποθήκη αερίου στην Αγγλία που οδήγησε σε αυξημένες εισαγωγές αερίου και στην εκεί αγορά. Την ίδια στιγμή στην Ελλάδα σύμφωνα με την άποψη της ΔΕΗ είχαμε ασυνήθιστα υψηλή ζήτηση ενέργειας, ωστόσο σύμφωνα με την άποψη άλλων φορέων της αγοράς (έμποροι, ιδιώτες ηλεκτροπαραγωγοί) η ζήτηση ήταν σε νορμάλ επίπεδα. Εκείνο που δε συνέβη ήταν ότι δεν αποτυπώθηκαν στις τιμές του αερίου και κατά συνέπεια στις προσφορές των ηλεκτροπαραγωγών από φυσικό αέριο, οι συνθήκες κρίσης. Μάλιστα όπως ειπώθηκε χαρακτηριστικά, οι υψηλές τιμές της ΟΤΣ δεν οφείλονταν στις προσφορές των ηλεκτροπαραγωγών αλλά στη μεθοδολογία υπολογισμού των προσφορών των υδροηλεκτρικών. Πάντως σύμφωνα με τη ΔΕΗ το κόστος από την υψηλή ΟΤΣ ήταν υπερδιπλάσιο (για αγορές στον ΗΕΠ από 12 εκατ. την εβδομάδα έφτασε στα 25 -30 εκατ.)

Ως προς τα της αγοράς αερίου, το συμπέρασμα είναι ότι οι υποδομές των αγωγών λειτούργησαν σε full capacity εξαντλώντας τη δυναμικότητά τους ενώ η Ρεβυθούσα θα μπορούσε να προσφέρει καλύτερες λύσεις εάν είχε ολοκληρωθεί η τρίτη δεξαμενή αλλά και η αναβάθμιση του συστήματος αεριοποίησης. Ωστόσο είναι σαφές ότι οι υφιστάμενες υποδομές είναι επαρκείς για την κάλυψη της κανονικής ζήτησης στην εστωτερική αγορά, δεν επαρκούν ωστόσο για ακραίες συνθήκες, ιδιαίτερα όταν το εγχώριο ενεργειακό σύστημα καλείται να επωμιστεί ανάγκες τρίτων όπως συνέβη με τις εξαγωγές ρεύματος.

Και ερχόμαστε στο βασικό πρόβλημα που ήταν η λειτουργία της αγοράς και η αποτυχία να αποτυπωθούν στις τιμές του αερίου και του ρεύματος οι συνθήκες κρίσης υψηλής ζήτησης και ελλείμματος προσφοράς. Η αποτυχία αυτή είχε ως αποτέλεσμα η ΟΤΣ να διαμορφώνεται στα 75 ευρώ στην Ελλάδα όταν στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία ήταν υπερδιπλάσια. Σημειώνεται ότι οι χαμηλές τιμές της ΟΤΣ ήρθαν ως αποτέλεσμα της υπερδήλωσης λιγνιτικών μονάδων από τη ΔΕΗ. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, ποσότητες ρεύματος από εισαγωγές που διαχρονικά καλύπτουν μέρος της εσωτερικής ζήτησης να μην είναι διαθέσιμες και επιπλέον όσο δεν υπήρξε απαγόρευση εξαγωγών, εσωτερική παραγωγή να κατευθύνεται σε αγορές όπου πληρώθηκε καλύτερα.

Μια ακόμη σημαντική παράμετρος του προβλήματος της κρίσης, ήταν το γεγονός ότι υπήρξε πλήρης αποτυχία προβλέψης της κρίσης, παρότι οι σχετικές ενημερώσεις και οι πληροφορίες ήταν διαθέσιμες από τον Σεπτέμβριο – Οκτώβριο.

Πρωτοβουλίες

Εδώ είχαμε και μια σειρά από προαναγγελίες πρωτοβουλιών από τη Ρυθμιστική Αρχή, η οποία παραδέχθηκε ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα τόσο για το καλοκαίρι όσο και για τον επόμενο χειμώνα. Χαρακτηριστικές άλλωστε ήταν οι παρεμβάσεις της ΔΕΗ η οποία τόνισε ότι η σπατάλη των νερών του χειμώνα θα φανεί σε ελλείψεις αναγκαίων νερών το καλοκαίρι.

Αλλά και ο πρόεδρος της ΡΑΕ Ν. Μπουλαξής σημείωσε ότι βρεθήκαμε στα όρια της κόκκινης γραμμής τα οποία δεν ξεπεράσαμε λόγω καλού συντονισμού αλλά και εξαιτίας της ... καλής μας τύχης.

Τι προβλέπεται να γίνει ώστε να μην κινδυνεύσουμε σε περίπτωση που δεν θα είμαστε και τόσο τυχεροί στο μέλλον;

Οι ειδήσεις από την ημερίδα προήλθαν από τον κ. Μπουλαξή και τις ανακοινώσεις που έκανε σε επίπεδο πρωτοβουλιών που ετοιμάζονται από τη ΡΑΕ.

Πρώτον μπαίνει στο μικροσκόπιο και εξετάζεται η λειτουργία όλων των ανταγωνιστικών αγορών. Οι αλλαγές στους κώδικες θα καταβληθεί προσπάθεια ώστε να είναι έτοιμες εντός του 2017

Δεύτερον στο πλαίσιο των αλλαγών θα δοθεί η δυνατότητα σύναψης προθεσμιακών διμερών συμβολαίων, με περιορισμούς ωστόσο ως προς τον κυρίαρχο προμηθευτή

Τρίτον προωθείται και θα παρουσιαστεί ο οδικός χάρτης των αλλαγών για την αγορά του φυσικού αερίου

Τέταρτον εξετάζεται το θέμα των υποδομών του αερίου με έμφαση στο θέμα της 3^ης δεξαμενής της Ρεβυθούσας αλλά και της αναβάθμισης του αεριοποιητή

Πέμπτον θα υπάρξουν παρεμβάσεις για το θέμα του εναλλακτικού καυσίμου και τη σχετική υποχρέωση που απορρέει από την άδεια των ηλεκτροπαραγωγών

Έκτον θα καθιερωθεί νέος μηχανισμός περιφερειακής παρακολούθησης των εξελίξεων στις γειτονικές αγορές ώστε να υπάρχει καλύτερη προετοιμασία

Έβδομον εντός του μήνα θα κατατεθεί στην Επιτροπή, εφόσον δοθεί η νέα μελέτη επάρκειας του ΑΔΜΗΕ, η πρόταση για το νέο σχήμα του μηχανισμού ευελιξίας.

Όδγοον, στα συμπεράσματα που έβγαλε η ΡΑΕ από την πρόσφατη κρίση, προκύπτει ότι τελικά λειτούργησε το μέτρο της διακοψιμότητας, αν και θα πρέπει να επανεξεταστεί το θέμα της συμμετοχής των ορυχείων της ΔΕΗ.

 

http://energypress.gr