Αγώνας δρόμου για να αποτραπεί νέα αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ – Στα έσοδα από τους ρύπους αναζητείται η λύση

Ένα από τα πρώτα «επεισόδια» στον ενεργειακό τομέα μετά την πρώτη ανάληψη της διακυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ ήταν η δημοσιοποίηση, μετά από πολύ καιρό, της αύξησης στο ΕΤΜΕΑΡ που είχε αποφασίσει η ΡΑΕ στο τέλος του 2014. Τότε το υπό τον Παναγιώτη Λαφαζάνη ΥΠΕΚΑ, για να μην περάσουν οι ήδη αποφασισμένες αυξήσεις, είχε αναγκαστεί να φέρει νομοθετική ρύθμιση με την οποία απαγόρευε για όλο το 2015 οποιαδήποτε μεταβολή στο ΕΤΜΕΑΡ.

Το 2015 τελειώνει και μαζί του το «μπλόκο» στην αύξηση του Ειδικού Τέλους το οποίο ως γνωστόν επιβάλλεται στους λογαριασμούς ρεύματος και το πληρώνουν οι καταναλωτές προκειμένου να καλυφθούν οι αυξημένες τιμές απορρόφησης του ρεύματος από ΑΠΕ, (ανεξάρτητα από το γεγονός ότι οι φορείς των ΑΠΕ έχουν αμφισβητήσει βάσιμα το ποιος ωφελείται τελικά από τα χρήματα που καταβάλλουν οι πολίτες).

Από το νόμο η ΡΑΕ οφείλει να αναπροσαρμόζει ανά εξάμηνο το ΕΤΜΕΑΡ έτσι ώστε να μην υπάρχει έλλειμμα στον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ του ΛΑΓΗΕ. Η τωρινή απόφαση πρέπει να ληφθεί μέχρι 31 Δεκεμβρίου, ωστόσο την περίοδο αυτή η ΡΑΕ αντιμετωπίζει ένα έκτακτο πρόβλημα, καθώς έχει ήδη από τις 20 Νοεμβρίου λήξει η θητεία των δύο εκ των επτά μελών της Ολομέλειάς της, ενώ άλλων δύο λήγει στις 2 Δεκεμβρίου. Από εκείνη την ημερομηνία και μετά και μέχρι να πληρωθούν οι θέσεις (δεν προβλέπεται πριν το τέλος Ιανουαρίου) η ΡΑΕ δεν θα μπορεί με τρία μέλη να παίρνει συλλογικές αποφάσεις.

Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι, κανονικά, η Ρυθμιστική Αρχή πρέπει να πάρει απόφαση για το ΕΤΜΕΑΡ του πρώτου εξαμήνου του 2016 άμεσα, μέχρι τις 2 Δεκεμβρίου.

Κανονικά, επίσης, η απόφαση αυτή πρέπει να είναι απόφαση για αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ. Ο λόγος είναι απλός: Σύμφωνα με τα στοιχεία και τις προβλέψεις του ΛΑΓΗΕ, το έλλειμμα του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ, εάν το ΕΤΜΕΑΡ μείνει στο σημερινό ύψος, θα είναι 15 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2015 και θα φτάσει τα 50 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2016. Με δεδομένο ότι ο νόμος (αλλά και το μνημόνιο) επιβάλλει ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς στον Ειδικό Λογαριασμό, θα πρέπει να αναπροσαρμοστεί προς τα πάνω το ΕΤΜΕΑΡ ώστε να καλύψει τα προβλεπόμενα ανοίγματα.

Άλλες λύσεις

Θα επιτρέψει η κυβέρνηση να οδηγηθούμε, μέσω του ΕΤΜΕΑΡ, σε μια αύξηση του ρεύματος που πληρώνουν οι καταναλωτές, τη στιγμή που η ίδια βρίσκεται στη γωνία και η κοινωνία βρίσκεται «στα κάγκελα» για πολλούς άλλους σημαντικούς λόγους; Οι πληροφορίες του energypress αναφέρουν ότι το σενάριο αυτό έχει ήδη απορριφθεί και αναζητούνται πόροι για να ισοσκελίσουν τον Ειδικό Λογαριασμό χωρίς να χρειάζεται να πληρώσουν οι καταναλωτές.

Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι μελετάται να συνεχιστεί η αξιοποίηση και το 2016, μέρους τουλάχιστον των εισπράξεων από τις δημοπρασίες δικαιωμάτων εκπομπών CO₂. Ως γνωστόν σήμερα, το σύνολο των εισπράξεων αυτών οδεύουν στον Ειδικό Λογαριασμό. Από την 1^η Ιανουαρίου του 2016 αυτό σταματάει, χωρίς να έχει ακόμα αποφασιστεί που θα πηγαίνουν τα χρήματα. Η κοινοτική οδηγία, όπως ενσωματώθηκε στο εθνικό δίκαιο, προβλέπει ότι το 50% τουλάχιστον θα πρέπει να κατευθύνεται σε «πράσινες δράσεις», ορισμό στον οποίο «χωράει» η ενίσχυση των ΑΠΕ.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η ηγεσία του ΥΠΕΝ σκοπεύει να υιοθετήσει προτάσεις που έχουν υποβάλλει φορείς των ΑΠΕ και να φέρει τροπολογία στη Βουλή με την οποία ένα ποσοστό των εσόδων από τα δικαιώματα ρύπων θα συνεχίσει να δίνεται για την κάλυψη των ελλειμμάτων του Ειδικού Λογαριασμού. Με βάση το τελευταίο δελτίο του ΛΑΓΗΕ, τα έσοδα του 2015 από δικαιώματα εκπομπών θα είναι 170 εκατ. ευρώ. Εάν υποθέσουμε ότι θα έχουμε ίδιες τιμές για τους ρύπους και το 2016 (συντηρητικό σενάριο αφού οι τιμές δείχνουν να αυξάνονται λόγω και των παρεμβάσεων της Ε.Ε.), τότε αρκεί να διοχετευθεί το 30% των εσόδων στον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ για να καλυφθεί το έλλειμμα των 50 εκατ. ευρώ που προβλέπει ο ΛΑΓΗΕ για τα τέλη 2016.

Και… μείωση

Έχουν μάλιστα υπάρξει σκέψεις για αξιοποίηση ποσοστού μεγαλύτερου από το απολύτως απαραίτητο (το 30%), έτσι ώστε να μπορεί να γίνει ακόμα και μια μικρή μείωση του ΕΤΜΕΑΡ, η οποία δεν θα ήταν βεβαίως καθοριστική για τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, θα έδινε όμως την ευκαιρία στην κυβέρνηση να «πανηγυρίσει» μια μείωση στο ρεύμα που επικοινωνιακά θα ήταν βεβαίως ισχυρό χαρτί.

Το τι θα γίνει τελικά, θα το συνεκτιμήσει η ηγεσία του ΥΠΕΝ σε συνδυασμό με άλλες ανάγκες που θα μπορούσαν να καλυφθούν από τα έσοδα των δικαιωμάτων ρύπων, όπως για παράδειγμα η χρηματοδότηση των προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας (εξοικονόμηση κατ΄οιίκον κ.λπ.) που παραμένουν καθηλωμένα.