Τ. Tσακίρη - M. Ζώτος: Νέοι παίκτες σε αέριο και ηλεκτρισμό

Από τις αρχές του νέου έτους θα ξεκινήσουν με την εποπτεία της ΡΑΕ οι δημοπρασίες λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής ενέργειας που είναι χαμηλού κόστους και το προνόμιο της παραγωγής έχει σήμερα μόνο η ΔΕΗ.

Έτσι οι ιδιώτες προμηθευτές θα μπορούν μέσα από καθορισμένη τιμή εκκίνησης να αγοράζουν ενέργεια από λιγνίτη και νερό και στη συνέχεια να διαμορφώνουν ανταγωνιστικά σε σχέση με την κρατική επιχείρηση τιμολόγια για τους καταναλωτές. Ήδη το θεσμικό πλαίσιο βγήκε σε δεύτερη δημόσια διαβούλευση από τη Ρυθμιστική Αρχή

Ενέργειας. Το τελικό κείμενο για το πώς θα γίνονται οι δημοπρασίες (ΝΟΜΕ) αναμένεται με αγωνία από τους ενδιαφερόμενους ιδιώτες παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας.

Η ΔΕΗ ως σήμερα πουλάει σχεδόν μονοπωλιακά την ενέργεια κατ' ευθείαν στον τελικό καταναλωτή, αφού οι τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς διαμορφώνονται σε χαμηλά επίπεδα ακριβώς λόγω της αποκλειστικής πρόσβαση της επιχείρησης σε φθηνές μορφές ενέργειας.

Πρόσβαση πλέον μέσω των δημοπρασιών θα αποκτήσουν και οι ιδιώτες και η χώρα θα συμμορφωθεί με τις επιταγές της ΕΕ για τη δημιουργία πλήρως απελευθερωμένης και ανταγωνιστικής εγχώριας ενεργειακής αγοράς.

Η προοπτική αυτή έχει ήδη κινητοποιήσει ανεξάρτητες ενεργειακές εταιρείες όπως η ELPEDISON (μεικτή εταιρεία των ΕΛΠΕ και της ιταλικής Edison) και η Protergia του ομίλου Μυτιληναίου. Οι δύο εταιρείες έχουν παρουσία στην αγορά προμήθειας αρκετά χρόνια, αλλά με περιορισμένο αριθμό πελατολογίου και μικρές ποσότητες πωλούμενης ενέργειας, λόγω των συνθηκών της αγοράς. Με την προοπτική πρόσβασης σε ηλεκτρική ενέργεια με ανταγωνιστικούς όρους, ξεκίνησαν την ανάπτυξη δικτύου λιανικής πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας προς τελικούς καταναλωτές, επαγγελματικούς και οικιακούς. Στο άμεσο μέλλον αναμένεται να δραστηριοποιηθούν και άλλες εταιρείες.

Πεδίο δράσης για προμηθευτές

Στον χώρο του φυσικού αερίου θεσμοθετείται πλέον η δυνατότητα του καταναλωτή να επιλέγει ο ίδιος τον προμηθευτή του και όχι να υπάγεται αναγκαστικά στο μονοπώλιο των τριών Επιχειρήσεων Παροχής Αερίου (ΕΠΑ).

Με την επικείμενη ψήφιση του νομοσχεδίου καθίστανται «επιλέξιμοι» οι μεγάλοι βιομηχανικοί καταναλωτές, ακολουθούν το 2016 όλοι οι βιομηχανικοί καταναλωτές ανεξαρτήτως κατανάλωσης, το 2017 έρχεται η σειρά για όλους τους μη οικιακούς καταναλωτές και το 2018 απελευθερώνεται πλήρως η αγορά αερίου και για τους οικιακούς πελάτες.

Αυτό σημαίνει ότι στην πράξη ανοίγει πεδίο δράσης για προμηθευτές φυσικού αερίου που θα μπορούν να πουλάνε φυσικό αέριο σε πελάτες, αρχικά από τη βιομηχανία ήδη από το 2015.

Ενεργοβόρος βιομηχανία

Πρόσφατη έρευνα των ευρωπαϊκών ρυθμιστικών αρχών ενέργειας έδειξε ότι η Ελλάδα κατέγραψε τη μεγαλύτερη αύξηση στα οικιακά τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος μεταξύ 28 κρατών την εξαετία της κρίσης (2008-2013), με μια συνολική επιβάρυνση των καταναλωτών της τάξης του 60%, και τη δεύτερη στα βιομηχανικά.

Οι αυξήσεις στα βιομηχανικά τιμολόγια γονάτισαν τις ενεργοβόρες επιχειρήσεις και με καθυστέρηση αρκετών ετών μόλις πέρυσι η ΔΕΗ προχώρησε σε μειώσεις που έδωσαν μια μικρή ανάσα, η οποία όμως σύμφωνα με τους φορείς του κλάδου δεν αρκεί.

Σύμφωνα με την Ένωση Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ) θα πρέπει να ληφθούν τέσσερα μέτρα ώστε η ελληνική βιομηχανία να μειώσει την ψαλίδα της ανταγωνιστικότητας σε σχέση με τους ευρωπαίους βιομηχάνους.

Μεταξύ αυτών αναφέρεται η διατήρηση των εκπτώσεων που έχει δώσει η ΔΕΗ και τα επόμενα χρόνια, αφού σήμερα είναι υπό αίρεση, η εφαρμογή των συμβάσεων διακοψιμότητας, η μείωση των φόρων και των τελών, και βεβαίως η εφαρμογή από το 2015 δημοπρασιών με ευθύνη της ΡΑΕ.

Σύντομα οι οικονομικές προσφορές για τον ΑΔΜΗΕ

Σύντομα αναμένεται να κατατεθούν οι δεσμευτικές προσφορές των τεσσάρων υποψηφίων που έχουν περάσει στη β' φάση του διαγωνισμού για την απόκτηση του 66% του ΑΔΜΗΕ.

Ο διαγωνισμός του ΑΔΜΗΕ διενεργείται από τη ΔΕΗ, η οποία και είναι πωλητής, και όχι από την κυβέρνηση ή το ΤΑΙΠΕΔ (το Δημόσιο μάλιστα θα αποκτήσει από τη ΔΕΗ το υπόλοιπο 34% που δεν θα διατεθεί στον νέο στρατηγικό επενδυτή).

Ο ΑΔΜΗΕ είναι 100% θυγατρική της ΔΕΗ και μεταφέρει με το δίκτυο καλωδίων που διαθέτει το ρεύμα από τις μονάδες παραγωγής της ΔΕΗ στα κέντρα υψηλής τάσης.  Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις διεθνών οίκων, η αποτίμηση του ΑΔΜΗΕ ξεπερνά το 1 δισ. ευρώ.

Ενεργειακές επενδύσεις 7 δισ. ευρώ με fast track

Η κυβέρνηση προσπαθεί να αλλάξει πλήρως τον ενεργειακό χάρτη της χώρας, γι' αυτό και η Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων ενέταξε 12 μεγάλες ενεργειακές επενδύσεις στη διαδικασία fast track. Πρόκειται για επενδύσεις ύψους 7 δισ. ευρώ, με τον TAP να ξεχωρίζει. Στην  πλήρη ανάπτυξή τους οι επενδύσεις αυτές, όπως υποστηρίζουν από την κυβέρνηση, θα δημιουργήσουν 17.000 νέες θέσεις εργασίας.

Τα συγκεκριμένα έργα έχουν ενταχθεί στον κατάλογο των Ευρωπαϊκών Ενεργειακών Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος - Projects of Common Interest (PCI) και αποτελούν προτεραιότητα για τη χώρα και την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Στον κατάλογο των 12 έργων περιλαμβάνονται projects που είναι εφικτά να γίνουν, είναι αποδοτικά για τους επενδυτές και υπάρχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση, αλλά υπάρχουν και έργα πολύ φιλόδοξα, με αβέβαιη κατάληξη.

(TO BHMA, 23/11/2014)