Νέο σύστημα για τις επικουρικές συντάξεις. ΣΤΟ 20% ΑΠΟ ΦΕΤΟΣ ΤΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΝΑΠΛΗΡΩΣΗΣ

Θεμελιώδεις αλλαγές στο σύστημα υπολογισμού των επικουρικών συντάξεων φέρνει το νέο έτος. Θα αναπροσαρμόζονται κάθε χρόνο ανάλογα με την οικονομική κατάσταση του ταμείου. Ο νέος κανονισμός του ΕΤΕΑ έχει καταρτιστεί και απομένει μόνο η έγκριση από το υπουργείο Εργασίας.

Η προωθούμενη ρύθμιση για ποσοστό αναπλήρωσης 20% στις επικουρικές συντάξεις πλήττει κυρίως τους ασφαλισμένους του ιδιωτικού τομέα

Νέος τρόπος υπολογισμού των επικουρικών συντάξεων -με το ποσοστό αναπλήρωσης να μην ξεπερνά το 20% για παλαιούς και νέους ασφαλισμένους- προωθείται στο μεγαλύτερο επικουρικό Ταμείο της χώρας (ΕΤΕΑ).

Οι συντάξεις θα αναπροσαρμόζονται κάθε χρόνο ανάλογα με τα οικονομικά δεδομένα του Ταμείου, ενώ ειδικοί στην κοινωνική ασφάλιση εκτιμούν πως oι μειώσεις θα είναι 25% την επόμενη πενταετία.

Ο νέος κανονισμός του ΕΤΕΑ έχει ήδη καταρτιστεί (με βάση και την αναλογιστική μελέτη) και εκκρεμεί η έγκριση από το υπουργείο Εργασίας για να τεθεί σε εφαρμογή. Ουσιαστικά θα υπάρξει ενιαίο μοντέλο εισφορών και παροχών για πάνω από δύο εκατομμύρια ασφαλισμένους (Δημόσιο, ευρύτερο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα).

Από το 2015 θα λαμβάνονται υπόψη ακόμα και τα οικονομικά στοιχεία του Ταμείου για τον προσδιορισμό του τελικού ποσού της σύνταξης

«Κλειδί» για το χορηγούμενο ποσό είναι το αν ο ασφαλισμένος θα βγει στη σύνταξη μέσα στη φετινή χρονιά ή από το 2015 και μετά, καθώς εφαρμόζεται ένας «μεικτός» τρόπος υπολογισμού. Τη φετινή χρονιά η κυριότερη αλλαγή αφορά στην καθιέρωση ενιαίου ποσοστού αναπλήρωσης 20% και όσους ασφαλίστηκαν πριν από την 1η Ιανουαρίου 1993.

Η σχετική ρύθμιση ισχύει ήδη για τους δημοσίους υπαλλήλους (που επομένως δεν επηρεάζονται), ωστόσο ανατροπές έρχονται για μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα. Ουσιαστικά όσοι επικουρικοί φορείς χορηγούσαν υψηλότερο ποσοστό αναπλήρωσης θα πρέπει να το μειώσουν, με αποτέλεσμα να επηρεάζονται οι ασφαλισμένοι που θα ανοίξουν φέτος την πόρτα εξόδου.

Τι προβλέπει η ρύθμιση
Αναλυτικά το προωθούμενο μοντέλο προβλέπει τα εξής για τον υπολογισμό των συντάξεων:

Ασφαλισμένοι μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2000. Για τη συγκεκριμένη κατηγορία ασφαλισμένων ισχύουν διαφορετικές... ταχύτητες ανάλογα με το έτος «φυγής» στη σύνταξη.

Για όσους συνταξιοδοτούνται μέσα στο 2014 στον κανονισμό προβλέπεται πως «η σύνταξη υπολογίζεται αποκλειστικά σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 33 και 34 του ν.2084/1992, όπως αυτές ισχύουν για την επικουρική σύνταξη όσων ασφαλίζονται πρώτη φορά μετά την 1η Ιανουαρίου 1993 και τη γενικότερη νομοθεσία». Αυτό πρακτικά οδηγεί σε ενιαίο ποσοστό αναπλήρωσης 20%, εξέλιξη που όπως αναφέρθηκε θα επηρεάσει κυρίως μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα.

Για όσους συνταξιοδοτούνται μετά την 1η Ιανουαρίου 2015 θα υπάρξει ένα διπλό σύστημα υπολογισμού της σύνταξης. Το τελικό ποσό προκύπτει από το άθροισμα της σύνταξης που αντιστοιχεί στα χρόνια ασφάλισης μέχρι το τέλος του 2014 (που όπως αναφέρθηκε καθιερώνεται ποσοστό αναπλήρωσης 20%) και στο ποσό που αντιστοιχεί στα έτη ασφάλισης μετά το 2015 (όταν θα εφαρμοστεί το νέο σύστημα, κατά το οποίο θα λαμβάνονται υπόψη ακόμα και τα οικονομικά δεδομένα του ταμείου).

Ασφαλισμένοι μετά την 1η Ιανουαρίου 2001 που αποχωρούν μετά το 2015. Το τελικό ποσό της σύνταξης θα εξαρτάται από μία σειρά παράγοντες, που σχετίζονται τόσο με τις καταβληθείσες εισφορές όσο και με τα οικονομικά δεδομένα του ταμείου (όπως προβλέπεται σε νόμο που έχει ήδη ψηφιστεί).

Στον μαθηματικό τύπο που θα χρησιμοποιηθεί μεταξύ άλλων λαμβάνονται υπόψη: οι συντάξεις που καταβάλλει το ταμείο, το σύνολο των συσσωρευμένων εισφορών για το σύνολο του συντάξιμου χρόνου αλλά και ο συντελεστής βιωσιμότητας του ταμείου ανά έτος. Δηλαδή αν μια χρονιά ο φορέας έχει οικονομικό πρόβλημα, αυτό θα επηρεάζει το ύψος της καταβαλλόμενης σύνταξης.

Ωστόσο προβληματισμό προκαλεί το ότι δεν γίνεται αναφορά στην ύπαρξη κατώτερου ορίου (που σήμερα είναι τα 120 ευρώ). Σε περίπτωση που στον κανονισμό δεν υπάρξει ρήτρα, θα υπάρξουν ακόμα μεγαλύτερες μειώσεις στις συντάξεις.

Σημειώνεται πως οι εισφορές που καταβάλλονται για κάθε ασφαλισμένο τηρούνται σε ατομικές μερίδες. Ατομική μερίδα ή λογαριασμός νοείται η καρτέλα (φάκελος) κάθε ασφαλισμένου στην οποία απεικονίζονται, πέραν των προβλεπόμενων υποχρεωτικών ατομικών του στοιχείων, οι καταβαλλόμενες εισφορές και η βάση υπολογισμού, το συσσωρευμένο κεφάλαιο, οι τυχόν πραγματοποιηθείσες εκροές ποσών, το δικαιούμενο -εφόσον θεμελιώνεται δικαίωμα- ποσό σύνταξης, καθώς και κάθε άλλη πληροφορία που σχετίζεται με τα οικονομικά μεγέθη της ασφάλισης.

Η ρήτρα
Πάντως το χορηγούμενο ποσό της επικουρικής σύνταξης δεν θα είναι σταθερό, καθώς με βάση τη νομοθεσία προβλέπεται «ρήτρα» μηδενικού ελλείμματος. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως κάθε χρόνο μπορούν να αναπροσαρμόζονται οι συντάξεις, ώστε να μην υπάρχουν ελλείμματα στο ταμείο (ν.4052/2012).

Οσον αφορά στις εισφορές προβλέπονται τα εξής:

Για την ασφάλιση όσων παρέχουν μισθωτή εργασία, η συνολική εισφορά ασφαλισμένου και εργοδότη ορίζεται σε ποσοστό 6% επί των πάσης φύσεως αποδοχών του ασφαλισμένου. Το ποσοστό της συνολικής εισφοράς επιμερίζεται και βαρύνει σε ποσοστό 3% τον ασφαλισμένο και σε ποσοστό 3% τον εργοδότη. Στην παραπάνω εισφορά υπόκειται και το Δημόσιο ως εργοδότης.

Η πρόσθετη ειδική εισφορά ορίζεται:

α) Για τους υπαγόμενους στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα σε 2% και βαρύνει κατά 1,25% τον ασφαλισμένο και κατά 0,75% τον εργοδότη.

β) Για τους απασχολούμενους σε υπόγειες στοές μεταλλείων-λιγνιτωρυχείων, σε υποθαλάσσιες εργασίες, καθώς και σε ορυχεία, σταθμούς παραγωγής και δίκτυα της ΔΕΗ, σε 3%, και βαρύνει κατά 2% τον εργοδότη και κατά 1% τον ασφαλισμένο.

Προϋπόθεση καταβολής της πρόσθετης ειδικής εισφοράς είναι η ασφάλιση για τον αντίστοιχο κίνδυνο στον κλάδο κύριας σύνταξης.

Για την ασφάλιση όσων παρέχουν μη μισθωτή εργασία, το ποσό εισφοράς υπολογίζεται σε ποσοστό 6% επί των αποδοχών για τις οποίες ασφαλίζονται στον φορέα κύριας ασφάλισής τους και βαρύνει τους ασφαλισμένους.

Για προαιρετική ασφάλιση, το ποσό εισφοράς υπολογίζεται σε ποσοστό 6% επί των αποδοχών του τελευταίου μήνα πραγματικής ασφάλισης, ανατοκιζόμενων μέχρι την ημερομηνία της σχετικής αιτήσεως με επιτόκιο ίσο με τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή και βαρύνει τους ασφαλισμένους. Καταβάλλεται εφάπαξ εντός του επόμενου μήνα από την κοινοποίηση στον ασφαλισμένο της σχετικής απόφασης του ταμείου.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
Ενδεικτικό των αλλαγών στο ποσό των επικουρικών συντάξεων είναι το παράδειγμα ασφαλισμένου στο ΙΚΑ. Με το σημερινό καθεστώς εφόσον έχει αποδοχές 1.800 ευρώ και 30 χρόνια ασφάλισης δικαιούται επικουρική σύνταξη 510 ευρώ (πριν από τις μειώσεις που έχουν επιβληθεί). Με τις προωθούμενες ρυθμίσεις -και την καθιέρωση ποσοστού αναπλήρωσης 20%- θα πάρει επικουρική σύνταξη 336 ευρώ. Πάντως, στον προωθούμενο κανονισμό ασφάλισης και παροχών του ΕΤΕΑ προβλέπεται πως οι αλλαγές αυτές αφορούν όσους βγουν από εδώ και πέρα στη σύνταξη. Δηλαδή, σε αυτήν τη φάση δεν επηρεάζονται οι νυν συνταξιούχοι.

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΟΚΚΑΛΙΑΡΗ

Αυστηρότεροι οι όροι για σύνταξη χηρείας

Αυστηρότερες θα γίνουν οι διατάξεις για τη χορήγηση σύνταξης λόγω θανάτου ασφαλισμένου, καθώς με τις προωθούμενες ρυθμίσεις ο επιζών σύζυγος θα πρέπει να είναι 62 ετών.

Στο μεταξύ, από την επόμενη χρονιά οι ασφαλισμένοι του ΕΤΕΑ θα έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν αν τελικά θα μεταβιβαστεί η σύνταξή τους σε μέλη της οικογένειάς τους.

Από το 2015 οι ασφαλισμένοι θα έχουν το δικαίωμα είτε να πάρουν μεγαλύτερο ποσό σύνταξης, αλλά μετά τον θάνατό τους να μην «περάσει» η παροχή στην οικογένειά τους, είτε να πάρουν ένα χαμηλότερο ποσό το οποίο στη συνέχεια θα «μεταβιβαστεί» στον/στη σύζυγο και στα ανήλικα τέκνα. Η σχετική διάταξη έχει ήδη περάσει με νόμο και, όπως αναφέρθηκε, θα τεθεί σε εφαρμογή από την επόμενη χρονιά.

Αναλυτικά, στον κανονισμό ασφάλισης και προσωπικού του μεγαλύτερου επικουρικού ταμείου προβλέπονται τα εξής:

Προϋποθέσεις σύνταξης λόγω θανάτου. Σε περίπτωση θανάτου ενεργού ασφαλισμένου που έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον 4.500 ημέρες ασφάλισης (ή 1.500 ημέρες ασφάλισης από τις οποίες οι 600 ημέρες την τελευταία πενταετία πριν από την επέλευση του θανάτου) δικαιούνται υπό προϋποθέσεις σύνταξη τα μέλη της οικογένειάς του.

Ωστόσο, προσοχή, καθώς με βάση τον προωθούμενο κανονισμό, ο επιζών σύζυγος θα πρέπει να έχει συμπληρώσει το 62ο έτος της ηλικίας του.

Σε περίπτωση θανάτου συνταξιούχου λόγω γήρατος δικαιούνται σύνταξη τα μέλη της οικογένειάς του, εφόσον ο αποβιώσας κατά τον χρόνο συνταξιοδοτήσεώς του λόγω γήρατος από το ΕΤΕΑ είχε προβεί σε δήλωση επιλογής μεταβίβασης της σύνταξής του. Ως μέλη οικογένειας στην περίπτωση αυτή θεωρούνται:

α) Ο/η επιζών σύζυγος που διατελεί σε χηρεία.

β) Τα ανήλικα τέκνα, φυσικά, νόμιμα, αναγνωρισμένα, νομιμοποιημένα και υιοθετημένα μέχρι τη συμπλήρωση του 18ου έτους ηλικίας.

Τέλος, για όσους έχουν συνταξιοδοτηθεί ή θα συνταξιοδοτηθούν μέχρι το τέλος του 2014 προβλέπεται πως σε περίπτωση θανάτου δικαιούχοι είναι:

α) Ο/η επιζών σύζυγος που διατελεί σε χηρεία, εφόσον έχει συμπληρώσει το 62ο έτος της ηλικίας.

β) Τα ανήλικα τέκνα, φυσικά, νόμιμα, αναγνωρισμένα, νομιμοποιημένα και υιοθετημένα μέχρι τη συμπλήρωση του 18ου έτους ηλικίας.

Προϋποθέσεις σύνταξης λόγω γήρατος. Ο ασφαλισμένος του ΕΤΕΑ δικαιούται σύνταξη αν έχει πραγματοποιήσει 4.500 ημέρες ασφάλισης.

Προϋποθέσεις σύνταξης λόγω αναπηρίας. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να έχουν πραγματοποιηθεί 4.500 ημέρες ασφάλισης ή 1.500 ημέρες ασφάλισης από τις οποίες οι 600 ημέρες την τελευταία 5ετία πριν από την επέλευση της αναπηρίας. Η αναπηρία, τα αίτια και η διάρκειά της διαπιστώνονται από τη συνταξιοδοτική απόφαση του φορέα Κύριας Ασφάλισης ή του Δημοσίου.

Τέλος, πρέπει να σημειωθεί πως η ασφάλιση στο ΕΤΕΑ είναι υποχρεωτική και αυτοδίκαιη. Εξαιρούνται της ασφάλισης στο ΕΤΕΑ όσοι καλύπτονται από τον ΟΑΕΕ και όσοι υπάγονται στο Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Αυτοαπασχολούμενων (ΤΣΜΕΔΕ).

 

πηγή http://www.ethnos.gr