Η Πτολεμαΐδα V των Γερμανών – Γράφει ο Απόστολος Μιχόπουλος*

Τον Φεβρουάριο του 2019 δημοσιεύτηκε από τους financial times ένα άρθρο¹ με τίτλο “Germany’s coal phase-out leaves 1.5€ bn power plant in doubt” και διαβάζοντας το άρθρο ένιωσα μια ανακούφιση μπορώ να πω. Οι Γερμανοί εταίροι μας έχουν ακριβώς το ίδιο πρόβλημα που έχουμε εμείς στην Πτολεμαΐδα με την κατασκευή της πέμπτης μονάδας. Στο Datteln της Γερμανίας λοιπόν βρίσκεται υπό κατασκευή μια λιγνιτική μονάδα που κοστίζει 1,5 δις € (όπως η Πτολεμαΐδα V), έχει εγκατεστημένη ισχύ 660MW (όπως η Πτολεμαΐδα V) , και οι γερμανοί δεν ξέρουν αν με την κατάσταση που διαμορφώνεται θα μπορέσει να λειτουργήσει (όπως η Πτολεμαΐδα V). Και όταν η ΔΕΗ (με τζίρο 5 δις) έχει τα ίδια προβλήματα με την UNIPER (με τζίρο 78 δις) αν μη τι άλλο κολακευτικό για την ΔΕΗ είναι αυτό. Τουλάχιστον οι Γερμανοί προς τιμήν τους δεν παραμυθιάζουν τον κόσμο τους όπως κάνουμε εδώ. Τι εννοώ; Αυτές οι μονάδες καίνε λιγνίτη, τίποτε άλλο, ούτε βιομάζα, ούτε σκουπίδια, ούτε φυσικό αέριο. Ο λέβητας της Πτολεμαΐδας V έχει σχεδιαστεί για να καίει ΜΟΝΟ λιγνίτη Πτολεμαΐδας (ούτε καν Αμυνταίου ή Μελίτης). Ο λέβητας (υπερκρίσιμου ατμού) μιας θερμικής μονάδας στερεών καυσίμων δεν είναι ένα καζάνι που πετάμε κάτι μέσα, παίρνει φωτιά, ζεσταίνουμε νερό και όλα καλά. Η τεχνολογία και οι μελέτες που γίνονται για τον σχεδιασμό του είναι περίπλοκες και σύνθετες, δεν μπορώ να τις αναλύσω εδώ, πάντως χιλιάδες σελίδες έχουν γραφτεί από επιστήμονες που ειδικεύονται σε αυτά. Η κατασκευή και η λειτουργία ενός λέβητα είναι τόσο περίπλοκη που αν αλλάξει ο τρόπος της καύσης (ο τρόπος μόνο, για το καύσιμο δεν το συζητώ καν) μπορούν να προκύψουν πολύ σοβαρές και απρόβλεπτες βλάβες. Προσωπικά πιστεύω πως η Πτολεμαΐδα V αν κάψει Γερμανικό ή τσέχικο λιγνίτη, που έχουν διπλάσιο ενεργειακό περιεχόμενο, θα συμβούν άσχημα πράγματα στον λέβητα. Ο λέβητας της Πτολεμαΐδας V ΔΕΝ μπορεί να κάψει βιομάζα ή σκουπίδια για τεχνικούς ανυπέρβλητους λόγους. Αλλά ας υποθέσουμε ότι μπορεί (τεχνικά ανεφικτό) να κάψει βιομάζα, στην πράξη δε θα μπορεί η ΔΕΗ να αγοράζει την βιομάζα. Ο διάλογος με έναν αγρότη που καλλιεργεί πχ σιτάρι θα ήταν πιστεύω κάπως έτσι

ΔΕΗ: Χαίρεται από τη ΔΕΗ είμαι, θα ήθελα σας παρακαλώ πολύ να μου πουλήσετε τη βιομάζα που έτσι κι αλλιώς πετάτε.

ΑΓΡΟΤΗΣ: Φυσικά, θέλω 0,50€ το κιλό.

ΔΕΗ: Μα 1^ον την πετούσατε μέχρι τώρα!!! και 2^ον το σιτάρι το πουλάτε 0,20€ το κιλό!!!

ΑΓΡΟΤΗΣ: Ναι αλλά είσαι η ΔΕΗ και θέλω να βγάλω λεφτά από εσένα  

Να λοιπόν γιατί η καύση βιομάζας πέρα από ανέφικτη τεχνικά είναι και ανέφικτη οικονομικά, πολύ θα ήθελα να δω ποιος θα πείσει τους αγρότες να χαρίζουν αυτό που πετούσαν μέχρι τώρα για να δουλέψει ένας σταθμός ή λέβητας τηλεθέρμανσης. Να ευχηθώ, σε αυτό το σημείο μέσα από την καρδιά μου, καλή τύχη σε όποιον αναλάβει στο Αμύνταιο να προμηθεύεται βιομάζα από τους αγρότες της περιοχής για τους λέβητες βιομάζας της τηλεθέρμανσης.

Μέχρι και ότι θα κάψει φυσικό αέριο τόλμησαν και είπαν κάποιοι ανερυθρίαστα. Μα γιατί δεν μπορεί να κάψει φυσικό αέριο θα με ρωτήσει κάποιος εύλογα, γιατί ο λέβητας της Πτολεμαΐδας V (αν υποθέσουμε ότι μπορεί, δεν γίνεται φυσικά αλλά αν) έχει βαθμό απόδοσης (ο βαθμός απόδοσης ενός λέβητα δεν εξαρτάται από το καύσιμο αλλά από τον σχεδιασμό του) ~40% ενώ μια μονάδα ηλεκτροπαραγωγής από φυσικό αέριο ~70% λόγω συνδυασμένου κύκλου. Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Ότι η Πτολεμαΐδα V στην πράξη θα έχει διπλάσιο κόστος παραγωγής ρεύματος από την αντίστοιχη μονάδα συνδυασμένου κύκλου δηλαδή θα είναι ασύμφορη οικονομικά και μάλιστα πολύ. Πάμε τώρα στην επικρατέστερη εκδοχή που είναι η καύση “μείγματος”. Τι θα είναι αυτό το μείγμα; Πιστεύω ότι το 80-90% του μείγματος θα είναι λιγνίτης και το υπόλοιπο δεν έχει σημασία, εφ όσον ο φόρος του CO₂ θα συνεχίσει να ανεβαίνει νομοτελειακά μετά τα 30-35€/τόνο η μονάδα θα εμφανίζει ζημιές όπως παραδέχεται και η ΔΕΗ (για να γίνει απόσβεση του 1,5δίσ € που κόστισε ούτε λόγος). Ο μόνος τρόπος να δουλέψει η μονάδα μετά το 2028 θα είναι να εφαρμοστούν τεχνολογίες δέσμευσης CO₂ και η Πτολεμαΐδα V έχει πρόβλεψη στο σχεδιασμό της για κάτι τέτοιο. Το CO₂ θα δεσμεύεται και θα μετατρέπεται σε μεθανόλη η οποία θα πωλείται στη συνέχεια. Εδώ εάν υπολογίσουμε το όφελος 60-70€ που θα γλιτώνει η επιχείρηση για κάθε μεγαβατώρα αλλά και τα έσοδα από την πώληση της μεθανόλης ίσως η μονάδα να είναι βιώσιμη οικονομικά, αν πάλι είναι ζημιογόνα λόγω του κόστους παραγωγής μεθανόλης ας είναι, η έρευνα πληρώνεται, και μάλιστα σε τέτοιο επίπεδο, θα είναι πολύ σημαντικό εγχείρημα για όλη την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα μιας και δεν έχει γίνει ποτέ σε τέτοια κλίμακα.

Η Γερμανική κυβέρνηση βέβαια στις μονάδες που θα κλείσει θα δώσει αποζημίωση απλά, όμορφα και νοικοκυρεμένα, ούτε παραμύθια για καύση βιομάζας, σκουπιδιών και αερίου. Η Ελληνική κυβέρνηση από την άλλη πλευρά επέλεξε το ψέμα και την κοροϊδία για τους ιθαγενείς της Πτολεμαΐδας.

Υ.Γ. Ο υπερσύγχρονος ΑΗΣ Μελίτης είναι πολύ “ιδιότροπος” με την ποιότητα του λιγνίτη που καίει και γι αυτό κουβαλάνε μέχρι έχει λιγνίτη από ορυχείο στα Σέρβια(!) ώστε να το αναμιγνύουν με το λιγνίτη Μελίτης για να έχει τις προδιαγραφές που απαιτεί ο λέβητας. Η Πτολεμαίδα V θα είναι το ίδιο ιδιότροπη ως προς το λιγνίτη που καίει και κάποιοι θέλουν να μας πείσουν πως θα κάψει μείγμα…..

1: https://www.ft.com/content/ee4b0cca-3470-11e9-bd3a-8b2a211d90d5

* Ο Απόστολος Μιχόπουλος είναι χημικός με μεταπτυχιακό στις αναλυτικές τεχνικές χημείας

/e-ptolemeos.gr