Βρυξέλλες : “Πακέτο” με την διαπραγμάτευση για τους λιγνίτες ο μηχανισμός ανάκτησης κόστους που ζητά η ΔΕΗ όσο κρατά τις μονάδες ανοικτές

Γιώργος Φιντικάκης

 

Συνδεδεμένο με την πρόοδο στο θέμα των λιγνιτών, είναι για τις Βρυξέλλες το αίτημα της ΔΕΗ να θεσπιστεί μηχανισμός επανάκτησης του κόστους για όσο θα διατηρεί τις μονάδες αυτές εν ζωή, παρ’ ότι την ζημιώνουν. 

Αν δεν κλείσει πρώτα το ένα θέμα, δεν γίνεται να ανοίξει το άλλο, είναι στην ουσία το μήνυμα που φαίνεται να έχει σταλεί από την Κομισιόν στην ελληνική πλευρά, η οποία πρόκειται να βρεθεί σύντομα στις Βρυξέλλες για ένα νέο γύρο συνομιλιών.

Στην ουσία, ένας τέτοιος μηχανισμός δεν μπορεί παρά να είναι ένα είδος κρατικής ενισχύσης, η οποία για να εγκριθεί από τις Βρυξέλλες θα πρέπει να βρεθεί λύση ως προς την μείωση της μονοπωλιακής θέσης της ΔΕΗ στο λιγνίτη. "Δύο ανοικτές υποθέσεις state aid είναι πολλές για τις Βρυξέλλες", όπως λέει χαρακτηριστικά στο "Energypress" ευρωπαική πηγή με γνώση των διεργασιών, προσθέτοντας μάλιστα ότι η ΔΕΗ έπρεπε να είχε ανοίξει το συγκεκριμένο θέμα νωρίτερα.

Στο διάλογο πάντως που έχει ξεκινήσει η κυβέρνηση με την Κομισιόν, φαίνεται να έχει γίνει σαφές ότι αν υπάρξει επικοδομητική πρόοδος στα άλλα θέματα, δηλαδή στην υπόθεση λιγνίτες, πιθανόν να υπάρξει λύση και σε αυτό. Σύμφωνα ωστόσο με τις μέχρι τώρα ενδείξεις οι δύο πλευρές δεν έχουν ακόμη φτάσει κοντά σε συμφωνία, μέσα για παράδειγμα από την πρόταση να επιτραπεί η πρόσβαση στην λιγνιτική παραγωγή σε τρίτους μέσω ενός SPV όπου θα συμμετέχει μόνο η βιομηχανία ή και οι προμηθευτές, κ.ο.κ. 

Καχυποψία

Σύμφωνα με την ίδια ερμηνεία, είναι νωρίς για να ανοίξει η συζήτηση γύρω από το αίτημα της ΔΕΗ, αφού πρώτα πρέπει να κλείσει το θέμα της μονοπωλιακής θέσης της επιχείρησης στον λιγνίτη. Και για να γίνει αυτό πρέπει να πειστεί η Κομισιόν ότι το πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης προχωρά κανονικά και ότι το μερίδιο της επιχείρησης στο λιγνίτη μειώνεται. Εδώ οι Ευρωπαίοι συνεχίζουν να θεωρούν ότι η Ελλάδα "χρωστάει" όσο παραμένει ανεφάρμοστη η απόφαση του Ευρωδικαστηρίου. 

Προς ώρας φαίνεται ότι συνεχίζει να υπάρχει καχυποψία στις Βρυξέλλες ως προς το αν η κυβέρνηση θα τηρήσει τα όσα εξαγγέλει, δηλαδή ότι θα κλείσουν οι μονάδες στην ώρα τους. Βέβαια ένα πρώτο βήμα για να “προχωρήσει” η συζήτηση σχετικά με την μονοπωλιακή θέση της ΔΕΗ στο λιγνίτη, θα είναι να κλείσουν φέτος οι πρώτες μονάδες, αυτές στο Αμύνταιο.

Διεκδίκηση αποζημιώσεων

Την πρόθεση της ΔΕΗ να διεκδικήσει αποζημίωση για το γεγονός ότι διατηρεί σε λειτουργία τις λιγνιτικές μονάδες παρ’ ότι της δημιουργούν ζημιές, είχε αναδείξει για πρώτη φορά δημόσια τον Δεκέμβριο ο επικεφαλής της Γ.Στάσσης κατά την παρουσίαση του Business Plan. Χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες είχε επισημάνει ότι άλλες χώρες διαθέτουν σχετικό μηχανισμό (στη Γερμανία ονομάζεται “εφεδρεία έκτακτων αναγκών”, δηλαδή strategic reserve capasity), ενώ παρόμοια επιχειρηματολογία είχε αναπτύξει η ΔΕΗ και στο κείμενο που είχε καταθέσει στην διαβούλευση για τον ΕΣΕΚ.

Στο θέμα επανήλθε προ μερικών εβδομάδων ο επικεφαλής της ΔΕΗ όταν σε συνέντευξή του στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να παραταθεί και πέραν του 2023 η λειτουργία κάποιων υφιστάμενων λιγνιτικών μονάδων, υπό την προυπόθεση ότι θα θεσπιστεί ένας μηχανισμός επανάκτησης του κόστους.

Δύο επομένως επίπεδα φαίνεται πως έχει η υπόθεση του μηχανισμού επανάκτησης του κόστους από την επιχείρηση : Το αν θα εγκριθεί από την Κομισιόν και το δεύτερο τι μορφή θα έχει αυτή η κρατική ενίσχυση, κατά πόσο δηλαδή θα αφορά χρήματα κατευθείαν από τον προυπολογισμό ή κάποιο ειδικό τέλος, χωρίς όμως ακόμη να έχει ωριμάσει το έδαφος για μια τέτοια συζήτηση.