Θοδωρής Παναγούλης
Νέο επιχειρηματικό μοντέλο που δεν βασίζεται στην προμήθεια μετρητών μέσω διαγωνισμού, αλλά σε ένα είδος σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) έχει επεξεργαστεί ο ΔΕΔΔΗΕ για την αντικατάσταση του συνόλου των ηλεκτρικών μετρητών της χώρας με τους λεγόμενους «έξυπνους μετρητές».
Το νέο μοντέλο για την πανελλαδική εφαρμογή της τηλεμέτρησης
είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας του ΔΕΔΔΗΕ με τους Γάλλους της Enedis, (διαχειριστής του δικτύου στη Γαλλία) και έχει παρουσιαστεί τόσο στη ΔΕΗ όσο και στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Μόλις την περασμένη Παρασκευή η διοίκηση του ΔΕΔΔΗΕ είχε για το θέμα αυτό συνάντηση με τον κ. Σταθάκη.
Το έναυσμα για την αλλαγή μοντέλου δόθηκε βεβαίως λόγω της τεράστιας χρονοτριβής στο πιλοτικό έργο της προμήθειας και εγκατάστασης 200.000 έξυπνων μετρητών, ο διαγωνισμός για το οποίο καρκινοβατεί επί χρόνια λόγω των ενστάσεων και των προσφυγών, με αποτέλεσμα να έχει τιναχτεί στον αέρα ολόκληρος ο προγραμματισμός.
Υπενθυμίζεται ότι με βάση τον παλιό προγραμματισμό θα έπρεπε έως το 2020 να έχει γίνει η αντικατάσταση του συνόλου των μετρητών της χώρας με «έξυπνους». Αυτό πλέον δεν μπορεί βεβαίως να υλοποιηθεί, ωστόσο ο ΔΕΔΔΗΕ έχει βάλει ως στόχο να ξεκινήσει το έργο, με το νέο επιχειρηματικό μοντέλο, εντός του 2018.
Σύμφωνα με την πρόταση του Διαχειριστή, στη σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, θα συμμετέχουν, αφενός μεν ο ΔΕΔΔΗΕ με ποσοστό όχι μικρότερο του 51%, αφετέρου δε ιδιώτες που θα επιλεγούν μέσω διαγωνισμού, αλλά και τραπεζικά ιδρύματα. Δεδομένο θεωρείται το ενδιαφέρον της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) η οποία έχει ενισχύσει χρηματοδοτικά και άλλα έργα υποδομών του ΔΕΔΔΗΕ.
Ο προϋπολογισμός του έργου είναι 1,2 δις. ευρώ, ωστόσο εκτιμάται ότι η ωρίμανση της τεχνολογίας και η παράλληλη πτώση των τιμών μέσα στα χρόνια που θα απαιτηθούν για την ολοκλήρωση του έργου, θα οδηγήσει σε μείωση της συνολικής δαπάνης στα επίπεδα των 800 εκατ. ευρώ.
Οι έξυπνοι μετρητές αποτελούν ταυτόχρονα αναγκαιότητα αλλά και υποχρέωση της χώρας μας ενώ θα αλλάξουν οριστικά τον τρόπο που λειτουργεί η αγορά ηλεκτρισμού στην Ελλάδα, προς όφελος του καταναλωτή. Γιαυτό άλλωστε και στο μνημόνιο έχει ζητηθεί από τους δανειστές να υπάρξει ένα ξεκάθαρο χρονοδιάγραμμα για το πρόγραμμα εγκατάστασης τους, γνωστό και ως rollout.
Εμπόδια
Ο πρώτος πιλοτικός διαγωνισμός για την εγκατάσταση 200 χιλιάδων έξυπνων μετρητών στο δίκτυο ηλεκτρισμού βρίσκεται σε εκκρεμότητα από το 2014. Πίσω από την πολυετή καθυστέρηση βρίσκονται οι αλλεπάλληλες δικαστικές προσφυγές και οι εμπλοκές που έχουν οδηγήσει τη διαδικασία σε τέλμα.
Επικρατέστερο σενάριο είναι πλέον να εγκαταλειφθεί ο πιλοτικός διαγωνισμός ο οποίος βρίσκεται κολλημένος στο Συμβούλιο της Επικρατείας και να ξεκινήσει άμεσα το μεγάλο έργο για την εγκατάσταση 7,5 εκατομμυρίων μετρητών σε όλο το δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας.
Στον πιλοτικό διαγωνισμό που έχει μπλοκαριστεί από 7 προσφυγές από το 2014 έως σήμερα κατέβηκαν 3 σχήματα: ΟΤΕ, Intrakat-Intrasoft International, η Intracom Telecom και η κοινοπραξία Microdata - SMEC. Το τρίτο σχήμα αποκλείστηκε για τεχνικούς λόγους και τελικά έμειναν οι άλλοι δύο συμμετέχοντες. Σύμφωνα με τους όρους του διαγωνισμού οι πρώτοι 10 χιλιάδες μετρητές θα έπρεπε να εγκατασταθούν σε 9 μήνες και οι υπόλοιποι 190 χιλιάδες σε διάστημα 15 μηνών.
Οι παίκτες
Στο διάστημα που έχει μεσολαβήσει υπάρχει έντονη κινητικότητα και διεργασίες από τους παίκτες της αγοράς που θέλουν να συμμετάσχουν στο rollout. Εκτός από τα σχήματα που συμμετείχαν στον πιλοτικό διαγωνισμό, στο μεγάλο έργο του 1,2 δις εκτιμάται ότι θα διεκδικήσουν μερίδιο και μια σειρά από άλλους παίκτες. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ανεξάρτητη θυγατρική της Toshiba Landis & Gyr, έχει προχωρήσει από το 2016 σε αναβάθμιση του εργοστασίου της στην Κόρινθο, μεταφέροντας από την Ελβετία τη γραμμή παραγωγής έξυπνων μετρητών που έκλεισε στο Tsug. Το εργοστάσιο αυτή τη στιγμή παραμένει εξαγωγικό και κατευθύνει τις πωλήσεις του σε αγορές όπως η Β. Αμερική. Ωστόσο εφόσον ανοίξει και στην Ελλαδα η αγορά τότε η εταιρεία αναμένεται να δώσει το παρών.
Εκτός από τη Landis & Gyr και η κινεζική CMEC έχει συζητήσει το ενδεχόμενο να επενδύσει και να δημιουργήσει γραμμή παραγωγής μετρητών στην Ελλάδα. Μάλιστα η κινεζική εταιρεία πρότεινε η μονάδα παραγωγής να δημιουργηθεί σε συνεργασία με τη ΔΕΗ. με στόχο τόσο την εγχώρια όσο και ξένες αγορές, κυρίως στα Βαλκάνια και την Ευρώπη. Οι Κινέζοι έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον μέσω πιθανής μονάδας συναρμολόγησης στην Ελλάδα να αποκτήσουν πρόσβαση στην ευρύτερη αγορά της ΕΕ.
Άλλες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά και αναμένεται να δείξουν ενδιαφέρον για το έργο είναι η General Electric με την οποία επίσης η ΔΕΗ υπέγραψε πρόσφατα μνημόνιο συνεργασίας, η Siemens αλλά και οι αμερικανικές εξειδικευμένες εταιρείες Itron και Echelon. Ενδιαφέρον επίσης έχει εκδηλωθεί και για το κομμάτι του λογισμικού για την έξυπνη διαχείριση της ζήτησης, από τεράστια μεγέθη του χώρου όπως IBM.
Έξυπνοι μετρητές
Τι είναι οι διεθνώς αποκαλούμενοι “smart meters”; Είναι η ηλεκτρονική συσκευή μέτρησης της κατανάλωσης, η οποία προσφέρει μια σειρά από νέες δυνατότητες όπως η διασυνδεσιμότητα με άλλες συσκευές, η καταμέτρηση της κατανάλωσης σε πραγματικό χρόνο, η μετάδοση στατιστικών στοιχείων και δεδομένων στο κέντρο διαχείρισης κλπ. Μέσα από την τεχνολογία των έξυπνων μετρητών ανοίγουν δυνατότητες για καλύτερη ενημέρωση του καταναλωτή, διαχείριση της ζήτησης και αμφίδρομη επικοινωνία του πελάτη με τον πάροχο ηλεκτρικής ενέργειας.
Για παράδειγμα με τους έξυπνους μετρητές θα μπορούν οι προμηθευτές να προσφέρουν στους πελάτες τους σύνθετα πολυζωνικά τιμολογια, στα οποία ο καταναλωτής θα μπορεί να μειώσει σημαντικά το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας ανάλογα με τις ανάγκες του αλλά και τις ανάγκες του συστήματος. Για παράδειγμα θα μπορεί να επιβραβεύεται η κατανάλωση σε ώρες μεγάλης διαθεσιμότητας ενέργειας πχ από φωτοβολταϊκά ή αιολικά και αντίστροφα να τιμωρείται η σπατάλη ενέργειας σε ώρες υψηλής ζήτησης και χαμηλής διαθεσιμότητας μονάδων.
Ταυτόχρονα ο καταναλωτής θα μπορεί να ενημερώνεται με SMS για το ρεύμα που έχει ξοδέψει, τις προγραμματισμένες διακοπές, να βλέπει ιστορικά στοιχεία κατανάλωσης, να λαμβάνει συμβουλές εξοικονόμησης κλπ. Επίσης με τους έξυπνους μετρητές δεν υπάρχει η δυνατότητα ρευματοκλοπής, φαινόμενο που έχει πάρει διαστάσεις τα τελευταία χρόνια.
Ταυτόχρονα οι "έξυπνοι μετρητές" αποτελούν βασικά στοιχεία για την ανάπτυξη έξυπνων δικτύων, επομένως το έργο της τηλεμέτρησης των πελατών χαμηλής τάσης αποτελεί ένα έργο «κλειδί» για τον ολοκληρωμένο επιχειρηματικό σχεδιασμό του ΔΕΔΔΗΕ.
Μέχρι σήμερα ο ΔΕΔΔΗΕ έχει εγκαταστήσει συστήματα τηλεμέτρησης στους πελάτες της υψηλής τάσης, της μέσης τάσης και στους μεγάλους πελάτες στη χαμηλή τάση, οι οποίοι αναλογούν περίπου στη μισή καταναλισκόμενη ενέργεια. Η μεγάλη πρόκληση ωστόσο, είναι να αντικατασταθούν όλοι οι συμβατικοί μετρητές σε ολόκληρη τη χώρα, συμπεριλαμβανομένων των νησιών, με έξυπνους ηλεκτρονικούς μετρητές.
Όπως είχε πεί σε παλαιότερη συνέντευξή του ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΔΕΔΔΗΕ, καθηγητής Νίκος Χατζηαργυρίου «τα οικονομικά και λειτουργικά οφέλη από την τηλεμέτρηση είναι πολλά και προέρχονται κυρίως από το γεγονός ότι οι πελάτες ενημερώνονται σε πραγματικό χρόνο για την κατανάλωσή τους, με στόχο την ενεργοποίησή τους για εξορθολογισμό της μέσω κατάλληλων κινήτρων. Παράλληλα οι καταναλωτές μπορούν να αναλάβουν πιο ενεργό ρόλο, ενδεχομένως και με την ενεργοποίηση τους στην παραγωγή μέσω μικρών οικιακών μονάδων.
Τα άμεσα οφέλη της τηλεμέτρησης περιλαμβάνουν εξοικονόμηση ενέργειας με ταυτόχρονη μείωση των εκπομπών, δραστική μείωση των ρευματοκλοπών αλλά και του λειτουργικού κόστους του δικτύου.
Τα κυριότερα όμως πλεονεκτήματα πηγάζουν από τον εκσυγχρονισμό του λειτουργικού μοντέλου του Διαχειριστή, με αποτέλεσμα τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της ποιότητας των υπηρεσιών του, τη συνολική αναδιάρθρωση της αγοράς λιανικής και της ενίσχυσης του ανταγωνισμού, τη δημιουργία νέων επιχειρηματικών ευκαιριών για εταιρείες που παρέχουν υπηρεσίες και την αποτελεσματική απόκριση της ζήτησης, η οποία βρίσκεται στον πυρήνα του Target Model της ΕΕ».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου