Επιστολή βόμβα των τραπεζών τινάζει στον αέρα το σχέδιο για τον ΑΔΜΗΕ

Του Χάρη Φλουδόπουλου

Στον αέρα βρίσκεται το σχέδιο της κυβέρνησης για να διατηρηθούν υπό δημόσιο έλεγχο τα δίκτυα ηλεκτρισμού, όπως προκύπτει από επιστολή των τραπεζών προς τον υπουργό οικονομικών Ε. Τσακαλώτο που αποκαλύπτει η Καθημερινή. Οι τράπεζες χαρακτηρίζουν αντισυνταγματική τη διαδικασία που εμπνεύστηκε ο πρώην υπουργός ενέργειας Π. Σκουρλέτης και έκανε σημαία η κυβέρνηση για την αποτροπή της πώλησης του 66% του ΑΔΜΗΕ που είχε δρομολογηθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση. 
Το σχέδιο ωστόσο που εξαρχής είχε δεχθεί την έντονη κριτική (όχι μόνο πολιτική) τελικώς αποδεικνύεται ότι έχει σοβαρά κενά και το κυριότερο είναι αντισυνταγματικό και εάν τελικώς εφαρμοστεί οδηγεί σε κατάρρευση της ΔΕΗ.
Σύμφωνα με επιστολή που συνυπογράφεται από τις 4 τράπεζες (ΕΤΕ, Πειραιώς, Alpha, Eurobank) οι οποίες έχουν από τον Απρίλιο του 2014 χορηγήσει κοινοπρακτικό ομολογιακό δάνειο προς τη ΔΕΗ ύψους 2,2 δις ευρώ που αποτελεί το μεγαλύτερο κοινοπρακτικό δάνειο που έχει χορηγηθεί σε εταιρία στην Ελλάδα, και άρα υπάρχει σαφές έννομο συμφέρον για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας της εταιρείας, η όλη διαδικασία που έχει επιλεγεί πλήττει την περιουσία της ΔΕΗ αφού ένα πολύτιμο περιουσιακό στοιχείο διατίθεται άνευ ανταλλάγματος.
Η επιστολή των τραπεζών αποδεικνύεται ότι βρίσκεται πίσω από τη χθεσινή αναβολή της ΓΣ της ΔΕΗ, η οποία έπρεπε να αποφασίσει την έγκριση της δημιουργίας της εταιρείας συμμετοχων στην οποία θα εισφερόταν το 51% του ΑΔΜΗΕ. Στη συνέχεια θα προχωρούσε μείωση μετοχικού κεφαλαίου και αποζημίωση σε είδος για τους μετόχους με μετοχές της νέας εταιρείας χωρίς όμως η ΔΕΗ να αποζημιώνεται για την απώλεια του 51% του ΑΔΜΗΕ. 
Το θέμα είχε κατ επανάληψη επισημανθεί στον προηγούμενο υπουργό ενέργειας Π. Σκουρλέτη, ο οποίος το είχε απορρίψει ως μη υπαρκτό.

Αναλυτικά το κείμενο της επιστολής με ημερομηνία 11 Ιανουαρίου, που συνυπογράφουν ΕΤΕ, Πειραιώς, Alpha και Eurobank όπως δημοσιεύεται από την Καθημερινή αναφέρει:
Οι ελληνικές τράπεζες συμμερίζονται απόλυτα τη σημασία και κρισιμότητα της εκ μέρους της Ελληνικής Κυβέρνησης εκπλήρωσης των υποχρεώσεών της... η διαδικασία ιδιωτικοποίησης της ΑΔΜΗΕ, ωστόσο, όπως αυτή επελέγη και υλοποιείται από την Ελληνική Κυβέρνηση, θίγει ευθέως υφιστάμενα συμβατικά δικαιώματα των τραπεζών εκ του δανείου. Ο λόγος είναι ότι δια νομοθετικής παρέμβασης εμποδίζεται η ενεργοποίηση δικαιωμάτων καταγγελίας και επίσπευσης του Δανείου, που άλλως ενεργοποιούνται από την ιδιωτικοποίηση της ΑΔΜΗΕ.
Κυρίως, όμως, η επιλεγείσα διαδικασία ιδιωτικοποιήσεως της ΑΔΜΗΕ επηρεάζει έντονα την οικονομική θέση της ΔΕΗ καθόσον συνεπάγεται τη διάθεση ενός σημαντικότατου περιουσιακού στοιχείου της ΔΕΗ, ήτοι της συμμετοχής της στην ΑΔΜΗΕ, άνευ ανταλλάγματος για το μεγαλύτερο μέρος της διαθέσεως αυτής... Ο νομοθέτης παρεμβαίνει σε υφιστάμενες συμβατικές σχέσεις ιδιωτικού δικαίου της ΔΕΗ με τρίτους (όπως των τραπεζών με τη ΔΕΗ στα πλαίσια του Δανείου) είτε αλλοιώνοντας υφιστάμενα συμβατικά δικαιώματα τρίτων είτε εμποδίζοντας την ενεργοποίηση τέτοιων δικαιωμάτων. Έτσι με την ως άνω νομοθετική παρέμβαση δικαιώματα καταγγελίας και επίσπευσης του Δανείου, που άνευ αυτής θα ενεργοποιούντο λόγω της ιδιωτικοποίησης κατά τις συμβατικές προβλέψεις του δανείου, παραμένουν ανενεργά. Τα δικαιώματα, όμως, αυτά των Τραπεζών εμπίπτουν σαφώς στην έννοια της Οικονομικής Ελευθερίας που προστατεύεται ρητά από το άρθρο 5 παρ. 1 του Συντάγματος. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την πάγια νομολογία του ΣτΕ από τις διατάξεις του ανωτέρου άρθρου του Συντάγματος σε συνδυασμό και με την παρ. 2 του άρθρου 106 του Συντάγματος συνεπάγεται ότι νομοθετική επέμβαση στην εξέλιξη συνεστημένης συμβατικής σχέσεως συνιστά εξαιρετικό μέτρο, το οποίο δικαιολογείται μόνο για λόγους δημοσίου συμφέροντος, όπως η βλάβη της εθνικής οικονομίας, και πρέπει να προβλέπεται με βάση γενικά, αντικειμενικά και πρόσφατα κριτήρια στο πλαίσιο της αρχής της αναλογικότητας, και σε εύλογο χρόνο από την κατάρτιση της σύμβασης.
Εν προκειμένω ωστόσο, όπως προαναφέρθηκε, αποτέλεσμα της επιλεγείσας διαδικασίας ιδιωτικοποίησης της ΑΔΜΗΕ είναι η ΔΕΗ να διαθέτει ένα μεγάλο μέρος της συμμετοχής της στην ΑΔΜΗΕ άνευ εισπράξεως οιουδήποτε ανταλλάγματος. Έτσι, υφίσταται σημαντική περιουσιακή απώλεια άνευ ανταλλάγματος, με αποτέλεσμα να τίθεται εν αμφιβόλω κατά πόσο η διαδικασία ιδιωτικοποίησης πληροί την ως άνω ρητή προϋπόθεση του άρθρου 149 του ν.4389/2016 και να επηρεάζεται έντονα η οικονομική θέση της ΔΕΗ.
Οι τράπεζες αποτελούν αναμφίβολα πυλώνα στήριξης και μοχλό ανάκαμψης της Ελληνικής οικονομίας. Ωστόσο, οι διοικήσεις τους υπέχουν υποχρέωση πίστης έναντι των Τραπεζών και των μετόχων τους, που αποτελεί και το βασικότερο καθήκον και υποχρέωσή τους. Ως εκ τούτου, οι οιεσδήποτε αποφάσεις και ενέργειές τους οφείλουν να έχουν αποκλειστικό γνώμονα την εξυπηρέτηση του εταιρικού τους συμφέροντος. Ενόψει των ανωτέρων, σημειώνουμε τα ακόλουθα: α)όπως επισημαίνεται ως άνω, θεωρούμε ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 149 του ν.4389/2016 και ως εκ τούτου διατηρούμε στο ακέραιο τα δικαιώματά μας από τις υφιστάμενες δανειακές συμβάσεις, ενώ θεωρούμε ότι κάθε απόπειρα νομοθετικής κατάργησης ή υπέρμετρου περιορισμού τους ελέγχεται με βάση της συνταγματικές επιλογές και β) ως αποτέλεσμα των ανωτέρω, επιφυλασσόμεθα για την εξέταση τυχόν περαιτέρω δανειοδότησης ή αναδιάρθρωσης του υφιστάμενου δανεισμού της ΔΕΗ χωρίς επαρκείς εξασφαλίσεις και ιδίως εάν δεν διαφυλαχθούν τα ήδη υφιστάμενα από τις δανειακές συμβάσεις δικαιώματά μας.
Τέλος, ενόσω η διαδικασία ιδιωτικοποίησης της ΑΔΜΗΕ βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη κατά τα ανωτέρω, δεδομένου ότι οι τράπεζες καλούνται όχι μόνο να υποστούν τις ως άνω συνέπειες. αλλά και να ικανοποιήσουν αιτήματα της διοίκησης της ΔΕΗ για νέα πίστωση ύψους 200 εκατ. ευρώ, περίπου, κρίνουμε ως ιδιαίτερα σημαντική την εντατικοποίηση των προσπαθειών της εταιρίας για ενίσχυση της ρευστότητας μέσω μείωσης ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων και εξόφλησης οφειλών του πελατολογίου της, συμπεριλαμβανομένου του Ελληνικού Δημοσίου.