Το παράδοξο της ελληνικής αγοράς ηλεκτρισμού: οι ακριβοί λιγνίτες, εκτοπίζουν το φθηνό αέριο

Χρήστος Στεφάνου

Σε φάση προσαρμογής στα νέα δεδομένα φαίνεται ότι βρίσκεται η ελληνική χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρισμού καθώς παρά την εκτίναξη του κόστους των ρύπων, οι “ακριβοί” λιγνίτες, συνεχίζουν να οδηγούν την αγορά, περιορίζοντας το χρόνο λειτουργίας των φαινομενικά φθηνότερων μονάδων αερίου.

Πιο συγκεκριμένα από τις αρχές του μήνα, η χονδρεμπορική αγορά έχει διαφοροποιηθεί ως προς τη συνολική ζήτηση και τις αιχμές του συστήματος καθώς η πτώση της θερμοκρασίας

έχει οδηγήσει σε αύξηση των καταναλώσεων.

Έτσι από τις αιχμές στα επίπεδα των 6000 - 6100 MW, η πτώση της θερμοκρασίας έχει οδηγήσει την αγορά σε αιχμές ακόμη πάνω από τα 7500MW.

Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τα στοιχεία της προημερήσιας αγοράς του ενεργειακού χρηματιστηρίου, στην κατανομή συμμετέχουν σχεδόν όλες οι διαθέσιμες λιγνιτικές της ΔΕΗ, οι οποίες όμως δεν λειτουργούν σε πλήρες φορτίο αλλά στα τεχνικά ελάχιστα. Αυτή η λειτουργία έχει ως αποτέλεσμα να αφαιρείται ζήτηση και συνακόλουθα να μένουν εκτός κατανομής οι περισσότερες μονάδες αερίου. Ενδεικτικά χθες λειτούργησαν σε τεχνικά ελάχιστα οι μονάδες Άγιος Δημήτριος 3,4,5 Καρδιά 3,4, Αμύνταιο 1, Μελίτη, την ίδια στιγμή που από τις μονάδες αερίου έμειναν εκτός κατανομής ο Ήρων, η ΕΝΘΕΣ, το Λαύριο, το Αλιβέρι και η Κομοτηνή. Protergia και Κόρινθος λειτούργησαν μόνο στις ώρες αιχμής. 

Σήμερα η εικόνα είναι περίπου ίδια με την οριακή τιμή του συστήματος να κινείται στα 63 ευρώ όπως και χθες. Σημειώνεται ότι πριν την αύξηση της ζήτησης η ΟΤΣ κινείτο στα επίπεδα των 50 - 55 ευρώ η μεγαβατώρα.

Μία εξήγηση για το φαινόμενο, ενδέχεται να είναι η εκτίμηση από πλευράς ΑΔΜΗΕ ότι κοστίζει περισσότερο να τεθεί εκτός αγοράς και να "σβήσει" μια λιγνιτική (με εξαίρεση τις μονάδες που έχουν τηλεθέρμανση) από το να μείνει χωρίς κατανομή μια μονάδα αερίου. 

Από πλευράς ΔΕΗ, το ζητούμενο είναι η διατήρηση της ΟΤΣ στα χαμηλότερα δυνατά επίπεδα, με δεδομένο ότι λόγω του υψηλού μεριδίου αγοράς στην προμήθεια, και του μικρότερου στην παραγωγή, είναι αγοραστής ενέργειας από το pool. Τέλος η ΔΕΗ εμφανίζεται να καλύπτει το μεταβλητό κόστος των μονάδων από την πώληση της ενέργειας στο pool με την τρέχουσα ΟΤΣ  ενώ το υπόλοιπο καλύπτεται από το cost recovery.