Νέος κύκλος deals στην αγορά ρεύματος

Του Χάρη Φλουδόπουλου

Η κατάργηση των δημοπρασιών ΝΟΜΕ, οι εξελίξεις γύρω από τη ΔΕΗ και τις αποκρατικοποιήσεις και οι κινήσεις των ισχυρότερων παικτών, συνθέτουν το σκηνικό της αγοράς, που φαίνεται να ευνοεί, περισσότερο από ποτέ, ένα νέο κύκλο εξαγορών και συγχωνεύσεων που θα οδηγήσει σε περαιτέρω συγκέντρωση τον ενεργειακό κλάδο.

Αυτό κατέδειξε και το πρόσφατο deal που ολοκληρώθηκε μεταξύ δύο μεσαίων παικτών της αγοράς, με την εξαγοράς της KEN, από τη Volton. Αν και η συγκεκριμένη συμφωνία έχει τις δικές της ιδιαίτερες παραμέτρους, εντούτοις η χρονική συγκυρία της συμφωνίας μόνο τυχαία δεν είναι. Η πρόσφατη κατάργηση των δημοπρασιών ΝΟΜΕ, αποτελεί μια καταλυτική εξέλιξη που αναμένεται να αναδιατάξει τους συσχετισμούς στην αγορά. Όπως εξηγούν πηγές του κλάδου ηλεκτρισμού, μέχρι σήμερα περίπου το 50% της κερδοφορίας για αρκετές εταιρείες  προερχόταν από την εξαγωγή μέρους των ποσοτήτων που εξασφάλιζαν ως τώρα οι εταιρείες από τις δημοπρασίες ρεύματος. Αυτές οι εξαγωγές ρεύματος, έφταναν σε ορισμένες περιπτώσεις, να επιδοτούν επιθετικές τιμολογιακές πολιτικές σε συγκεκριμένες κατηγορίες πελατών, με συγκεκριμένα πλεονεκτήματα. Για παράδειγμα εάν μια εταιρεία ήθελε να μεγαλώσει το μερίδιο αγοράς της, είχε την επιλογή να επιδιώξει την απόκτηση μεγάλων πελατών της μέσης τάσης. Πλέον οι εταιρείες θα μπορούν να καλύπτουν πλήρως τις ανάγκες τους και να έχουν διαθέσιμες για εξαγωγές ποσότητες ενέργειας από τα ΝΟΜΕ, μέχρι το τέλος του χρόνου. Από το νέο έτος θα αρχίσει σταδιακά η έκθεσή τους στην οριακή τιμή του συστήματος, που σημαίνει πρακτικά ότι ανάλογα με την πορεία των χονδρεμπορικών τιμών θα καθοριστεί η δυνατότητα των εταιρειών να μεγαλώσουν τα μερίδιά τους και την κερδοφορία τους.

Εάν λοιπόν υπάρξει αύξηση της οριακής τιμής του συστήματος, η αγορά θα αντιμετωπίσει πρόβλημα, τουλάχιστον για το μεταβατικό στάδιο εκείνων των μηνών που θα χρειαστούν για να τεθεί σε λειτουργία το target model και να ανοίξουν οι δυνατότητες για σύναψη συμβάσεων αγοραπωλησίας (PPAs). Ακόμη και τότε ωστόσο, όσο μεγαλύτερο είναι το μέγεθος μιας εταιρείας, τόσο θα ενισχύεται η ικανότητά της να διαπραγματευτεί την αγορά ενέργειας σε σταθερή τιμή. Σε αυτό το νέο μοντέλο αγοράς, προμηθευτές με λιγότερους από 100 χιλιάδες πελάτες δύσκολα θα μπορούν να σταθούν στην αγορά και επομένως, αυτή η παράμετρος αναμένεται να ευνοήσει πιο μεγάλη 

Καθετοποίηση

Μια άλλη παράμετρος που ευνοεί την περαιτέρω συγκέντρωση είναι η απόφαση για την απολιγνιτοποίηση. Η απόσυρση μονάδων της ΔΕΗ, θα αφαιρέσει παραγωγική ισχύ από την αγορά ενισχύοντας τη θέση των μονάδων του φυσικού αερίου. Αυτό σημαίνει ότι οι καθετοποιημένοι παίκτες, δηλαδή οι παίκτες με παρουσία στην παραγωγή και στο retail θα έχουν μεγαλύτερο πλεονέκτημα.

Ωστόσο ακόμη μεγαλύτερο πλεονέκτημα, θα έχουν οι εταιρείες με παρουσία στις ΑΠΕ, καθώς η πράσινη ενέργεια θα αποκτήσουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην αγορά, θα είναι οι πιο οικονομικές και θα αποφέρουν τα μεγαλύτερα έσοδα.

Σύμφωνα με τα όσα μεταφέρουν πηγές της αγοράς, αρκετές εταιρείες που εξετάζουν επενδύσεις στον τομέα της παραγωγής, φαίνεται να επιλέγουν επενδύσεις σε ΑΠΕ (φωτοβολταϊκά και αιολικά) παρά σε νέες μονάδες παραγωγής. Πάντως για αυτήν την τάση, φαίνεται να παίζει ρόλο και το γεγονός ότι στις ΑΠΕ το ύψος των επενδύσεων είναι σημαντικά μικρότερο συγκριτικά με την κατασκευή μιας συμβατικής μονάδας αερίου. Στο πλαίσιο αυτό προμηθευτές που αυτή τη στιγμή δεν διαθέτουν παρουσία στην παραγωγή, προσανατολίζονται ή επιλέγουν να επενδύσουν σε ΑΠΕ παρά σε μονάδες αερίου.

Αποκρατικοποιήσεις

Ένας ακόμη καταλύτης για την αγορά θα είναι η πορεία των αποκρατικοποιήσεων. Πιο συγκεκριμένα σχετικές με τις ενεργειακές αγορές λιανικής είναι δύο αποκρατικοποίησεις: η πώληση της ΔΕΠΑ Εμπορίας και η αποκρατικοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ. Η ΔΕΠΑ εμπορίας καθώς περιλαμβάνει την ΕΠΑ Αττικής (Φυσικό Αέριο Ελληνική Εταιρεία Ενέργειας) σημαίνει ότι κουβαλά ως προίκα σημαντικό αριθμό πελατών, με σημαντικές δυνατότητες συνεργειών για το ρεύμα. Η πιθανή συγχώνευση της Φυσικό Αέριο με έναν από τους υφιστάμενους παίκτες θα δημιουργήσει εκ των πραγμάτων έναν από τους μεγαλύτερους πόλους της ενεργειακής αγοράς.

Σε ό,τι αφορά την πώληση του ΔΕΔΔΗΕ εκεί η είσοδος ενός ισχυρού επενδυτή που θα έχει τη δυνατότητα, σε αντίθεση με τη ΔΕΗ, να χρηματοδοτήσει άμεσα το σχέδιο για εγκατάσταση έξυπνων μετρητών, θα αλλάξει πλήρως τη μορφή της αγοράς, αφού θα επιτρέψει σημαντικές επενδύσεις από πλευράς συμμετεχόντων για την διεύρυνση των παρεχομένων υπηρεσιών. Γενικότερα η τάση στις πιο ώριμες αγορές της Ευρώπης είναι η έμφαση να δίνεται περισσότερο στην αξία και το εύρος των παρεχομένων υπηρεσιών από τις ενεργειακές εταιρείες παρά στην τιμή, όπου οι δυνατότητες διαφοροποίησης είναι περιορισμένες.

Η εικόνα της αγοράς

Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία για το Σεπτέμβριο η ΔΕΗ συνεχίζει να κυριαρχεί με μερίδιο πάνω από 71% ωστόσο λόγω των αυξήσεων στα τιμολόγιά της εμφανίζεται να έχει χάσει μέσα σε ένα μήνα κάτι λιγότερο από 2,5% μερίδιο που έχει κατευθυνθεί σε ανταγωνιστές. Protergia, Ηρών και Elpedison εμφανίζονται να έχουν τα μεγαλύτερα οφέλη και ακολουθούν NRG, Watt & Volt, ΕΠΑ Αττικής, ΕΛΤΑ, ZeniΘ .

Σημειώνεται ότι στο ενεργειακό χρηματιστήριο συμμετέχουν συνολικά 28 εταιρίες, περιλαμβανομένων και των θυγατρικών της ΔΕΗ,  ωστόσο στην πραγματικότητα οι εταιρείες προμήθειας με μετρήσιμα μερίδια και ισχυρή παρουσία στην αγορά δεν ξεπερνούν τις 15.

Προηγούμενα deals

Εκτός από την εξαγορά πέρυσι της ΚΕΝ από την Volton, είχαν προηγηθεί πέρυσι δύο άλλα deals η εξαγορά της NRG από τον όμιλο της Motor Oil αλλά και η απόκτηση του εμπορικού πελατολογίου της Green από τον Ήρωνα.

Capital.gr