Κωνσταντίνος Φιλίππου
Επισπεύδουν τους σχεδιασμούς τους οι μεγάλοι ενεργειακοί όμιλοι, καθώς η απόφαση της κυβέρνησης για ταχύτερη απολιγνιτοποίηση του ενεργειακού ισοζυγίου της χώρας, εκτιμάται ότι θα δημιουργήσει πιο σύντομα το κενό στο ηλεκτρικό σύστημα, που έβλεπαν, ούτως ή άλλως, να δημιουργείται μελλοντικά.
Η ανακοίνωση του πρωθυπουργού από το βήμα του ΟΗΕ για το κλείσιμο μέχρι το 2028 όλων των μονάδων παραγωγής ρεύματος της ΔΕΗ που λειτουργούν σήμερα με καύσιμο το λιγνίτη, δεν αποτέλεσε έκπληξη για τους εγχώριους ενεργειακούς ομίλους.
Οι μεγάλοι ιδιώτες ηλεκτροπαραγωγοί είχαν διαβλέψει τις εξελίξεις τουλάχιστον εδώ και τρία με τέσσερα χρόνια, ότι δηλαδή ο λιγνίτης – ο εθνικός μαύρος χρυσός - δεν έχει μέλλον.
Και όπως αναφέρουν στο energypress κορυφαία επιχειρηματικά στελέχη της αγοράς, το πού θα οδεύσει η ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας, αλλά και η εγχώρια, το έβλεπαν και οι διοικήσεις της ΔΕΗ. Ωστόσο, το μονοπώλιο που είχε η εταιρεία στο λιγνίτη, η ιδιαίτερη φόρτιση που έχει το καύσιμο αυτό για τις λιγνιτικές περιοχές (ιδίως της Δυτικής Μακεδονίας), αλλά και ο διαχρονικός μικροπολιτικός έλεγχος της δημόσιας εταιρίας, ήταν οι αιτίες που φρέναρε η αναγκαία στροφή της ΔΕΗ σε άλλες μορφές ενέργειας, όπως το φυσικό αέριο και κυρίως οι ΑΠΕ.
Οι έλληνες επιχειρηματίες είδαν εγκαίρως τις ευρωπαϊκές κατευθύνσεις για την ανάπτυξη και διείσδυση των ΑΠΕ ως κυρίαρχες πηγές ενέργειας, ενώ η συμφωνία για την κλιματική αλλαγή στο Παρίσι, ήταν το επισφράγισμα της αλλαγής του τοπίου που δρομολογείται στην ενιαία αγορά.
Η καλή ανάγνωση της κατάστασης έκανε, εδώ και πάνω από ένα χρόνο, τους μεγάλους εγχώριους ενεργειακούς ομίλους (Mytilineos, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Κοπελούζος και Elpedison), καθώς και άλλες επιχειρήσεις όπως οι ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ και Καράτζης να λάβουν αποφάσεις για τη διεκδίκηση και απόκτηση αδειών κατασκευής νέων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο το φυσικό αέριο. Η πρώτη από αυτές τις άδειες μπαίνει πλέον σε υλοποίηση, καθώς ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θέτει αύριο το θεμέλιο λίθο της μονάδας της Mytilineos στη Βοιωτία.
Το target model, η πλήρης απανθρακοποίηση που προωθεί η Ε.Ε. και η καθιέρωση του φυσικού αερίου ως μεταβατικού καυσίμου προς τις καθαρές μορφές ενέργειας, ήταν οι καταλύτες για τις επενδύσεις της τάξης του 1,5 με 2 δις. ευρώ που δρομολογούν οι ιδιώτες σε μονάδες συνολικής ισχύος 4.000 MW.
Ακόμη και αν τελικά τρεις με τέσσερις (και μόνον) από αυτούς, κατασκευάσουν τις νέες υπερσύγχονες μονάδες, το τοπίο θα αλλάξει με δεδομένο το κλείσιμο των λιγνιτικών σταθμών της ΔΕΗ. Μέχρι τον Ιούνιο αναμένεται να παύσουν τη λειτουργία τους οι μονάδες του Αμυνταίου και της Μεγαλόπολης ΙΙΙ και σταδιακά έως το 2028 και οι υπόλοιπες του Αγίου Δημητρίου, της Μεγαλόπολης και φυσικά και της Καρδιάς. Ερωτηματικό παραμένει η τύχη της νεότευκτης Πτολεμαϊδας V.
Πέραν της πρόβλεψης που έκαναν οι ιδιώτες ότι οι λιγνιτικές μονάδες δεν θα μπορούσαν να είναι ανταγωνιστικές και συνεπώς θα άφηναν «ζωτικό χώρο» (τώρα η πρόωρη απόσυρση κάνει περισσότερο προφανή αυτή την πρόβλεψη), στελέχη της ιδιωτικής αγοράς αναφέρουν έναν ακόμη σοβαρό λόγο που ευνοεί το «χτίσιμο» μονάδων αερίου. Πρόκειται για τη νέα αγορά που διαμορφώνεται στην ευρύτερη γεωγραφική και οικονομική περιοχή.
Στην ηλεκτρική αγορά των Βαλκανίων υπάρχει καταγεγραμμένη έλλειψη «ευελιξίας», καθώς το βασικό ηλεκτροπαραγωγικό καύσιμο είναι το κάρβουνο, ενώ και τα δίκτυα αερίου που θα μπορούσαν να στηρίξουν ευέλικτες μονάδες αερίου είναι ελλιπή.
Την ίδια στιγμή, αντίθετα, αναβαθμίζονται από τον ΑΔΜΗΕ το επόμενο διάστημα οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις της χώρας μας με τις γειτονικές χώρες και κυρίως με Βουλγαρία και Βόρεια Μακεδονία (Σκόπια), γεγονός που δημιουργεί νέα δεδομένα για τις δυνατότητες εξαγωγών ρεύματος. Ας σημειωθεί ότι επισπεύδεται η υλοποίηση της ηλεκτρικής διασύνδεσης με τη Βουλγαρία μέσω της γραμμής Μαρίτσα-Νέα Σάντα, ισχύος 1.500 MW, αλλά και σχεδιάζονται νέες διασυνδέσεις και αναβαθμίσεις στα δίκτυα με τα Σκόπια και την Αλβανία.
Η δρομολογούμενη απανθρακοποίηση της γειτονικής Βουλγαρίας, καθώς και οι ανάγκες ηλεκτροδότησης της Β. Μακεδονίας ανοίγουν δρόμους για τους εγχώριους παίκτες της αγοράς ηλεκτρισμού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου