Σενάρια για την αναθεώρηση του ΕΣΕΚ παρουσιάζει σήμερα στην αρμόδια επιτροπή ο καθηγητής Π. Κάπρος - Ποιες είναι οι βασικές κατευθύνσεις

Γιώργος Φιντικάκης

 

Τις πρώτες παρουσιάσεις γύρω από την αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), με βάση και τις συστάσεις της Κομισιόν στο αρχικό σχέδιο του περασμένου Ιουνίου, πρόκειται να κάνει σήμερα στα μέλη της αρμόδιας επιτροπής ο καθηγητής του Πολυτεχνείου Παντελής Κάπρος.

Στην πρώτη επίσημη συνεδρίαση της 12μελούς επιτροπής, ο κ. Κάπρος που έχει αναλάβει ρόλο εξωτερικού εμπειρογνώμονα, προκειμένου να επεξεργαστεί διάφορα σενάρια, και να τα παρουσιάσει στα μέλη της, θα κινηθεί προφανώς στην κατεύθυνση, περισσότερες ΑΠΕ, και ελάχιστος ή και καθόλου λιγνίτης μέχρι το 2030.

Εκείνο που ωστόσο παραμένει αβέβαιο, είναι κατά πόσο τα παραπάνω σενάρια θα αναφέρονται σε συγκεκριμένα νούμερα και ποσοστά ή αυτό θα συμβεί στις επόμενες συνεδριάσεις. Είναι το κρίσιμο ζήτημα, το οποίο αναμένουν με αγωνία όλοι οι εμπλεκόμενοι της αγοράς, δηλαδή η ΔΕΗ, οι ιδιώτες ηλεκτροπαραγωγοί, οι παραγωγοί ΑΠΕ, ο καθένας για τους δικούς του λόγους.

Η μικρή ή και καθόλου συμμετοχή του λιγνίτη στο ενεργειακό μείγμα του 2030, όπως έχει δεσμευτεί ο Πρωθυπουργός από το βήμα του ΟΗΕ, προφανώς και αυξάνει την συμμετοχή του φυσικού αερίου, όπως και των ΑΠΕ, για τις οποίες ο Κ.Μητσοτάκης έχει μιλήσει για ποσοστό 35%, έναντι 31% του αρχικού σχεδίου.

Το σίγουρο είναι ότι σε αυτή την πρώτη συνεδρίαση υπό τον υφυπουργό ΠΕΝ Γ.Θωμά -  ή σύσκεψη ήταν να γίνει χθες, ωστόσο ματαιώθηκε λόγω της παρουσίας του τελευταίου στη Βουλγαρία για τον IGB - δεν πρόκειται να ληφθούν αποφάσεις.

Είναι ωστόσο πιθανό οι κατευθύνσεις που θα συζητηθούν να "φωτογραφίσουν" και τα ποσοστά συμμετοχής των καυσίμων στο νέο αναθεωρημένο ΕΣΕΚ. Εξάλλου η επιτροπή θα πρέπει να έχει τελειώσει την δουλειά της μέσα στον επόμενο ένα με ενάμιση μήνα, προκειμένου έως το τέλος του έτους, το αναθεωρημένο σχέδιο, να έχει υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Νωρίτερα θα έχει προηγηθεί το πράσινο φως από το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥΣΟΙΠ).

Τα ερωτήματα για την Πτολεμαΐδα 5

Είναι σίγουρο ότι οι εργασίες της επιτροπής θα κινηθούν γρήγορα, ωστόσο εκείνο το ερώτημα που παραμένει αναπάντητο, αφορά το ποσοστό συμμετοχής του λιγνίτη το 2030, και πιο συγκεκριμένα, τι θα απογίνει με την υπό κατασκευή μονάδα της ΔΕΗ, Πτολεμαϊδα 5. 

Αν και ουδείς μάλλον έχει καταλήξει, εντούτοις τα σενάρια είναι συγκεκριμένα, και προβλέπουν είτε την πλήρη εγκατάλειψη της επένδυσης, είτε την μετατροπή της σε μονάδα φυσικού αερίου. Η απόφαση είναι δύσκολη, καθώς διοίκηση της ΔΕΗ και κυβέρνηση, θα πρέπει να συνυπολογίσουν το γεγονός ότι η δημόσια επιχείρηση ηλεκτρισμού έχει δαπανήσει μέχρι σήμερα στο συγκεκριμένο έργο, περίπου 1,2 δισ. ευρώ (σύμφωνα με τις καταστάσεις του α᾽ εξαμήνου). Ακόμη και όταν θα έχει τελειώσει, η λύση της μετατροπής της μονάδας σε αέριο, προϋποθέτει σημαντικές επενδύσεις για την επέκταση του δικτύου του φυσικού αερίου, πέραν από τα περίπου 300 εκατ. ευρώ που κοστίζει ένα τέτοιο εργοστάσιο με ισχύ περί τα 800MW, αντί για το πάνω από 1,4 δισ. ευρώ που θα κοστίσει η λιγνιτική Πτολεμαΐδα 5 για ισχύ 660MW.

Ερωτήματα φυσικά υπάρχουν και όσον αφορά την δέσμευση Μητσοτάκη για ποσοστό 35% από ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα της Ελλάδας, το 2030. Κρίσιμο ρόλο στην επίτευξη αυτού του στόχου θα παίξουν η δέσμευση για απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης νέων μονάδων ΑΠΕ, η αναθεώρηση του ειδικού χωροταξικού για τις ΑΠΕ, και φυσικά η παραπάνω επιτροπή για την εκπόνηση εθνικού σχεδίου για την ηλεκτροκίνηση, με φορολογικά και άλλα κίνητρα. 

Η σύνθεση της επιτροπής για τον ΕΣΕΚ

Σημειωτέον ότι στην 12μελή επιτροπή για τον ΕΣΕΚ, πέραν των Θωμά και Σδούκου, συμμετέχουν επίσης, σύμφωνα με το ΦΕΚ (1η/10/2019, τεύχος πρώτο, αριθμός φύλλου 147), που δημοσιεύθηκε προ ημερών : Ο πρόεδρος της ΡΑΕ, και 8 συνολικά Γενικοί Γραμματείς υπουργείων. Δηλαδή οι Φυσικού Περιβάλλοντος (ΥΠΕΝ), Οικονομικής Πολιτικής (Οικονομικών), Δημοσίων Επενδύσεων - ΕΣΠΑ, Ερευνας & Τεχνολογίας (υπ. Ανάπτυξης), Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων (υπ. Εξωτερικών). Μεταφορών (ΥΠΟΜΕΔΙ), Λιμένων (υπ. Ναυτιλίας), Αγροτικής Πολιτικής (ΥΠΑΑΤ), καθώς και ο γενικός διευθυντής ενέργειας της ΓΓ Ενέργειας του ΥΠΕΝ.

Σημειωτέον ότι φορείς της αγοράς ενέργειας που έχουν γνώμη και βάρος, για το αντικείμενο, όπως οι ΑΔΜΗΕ, ΔΕΔΔΗΕ, ΔΕΣΦΑ, ΕΔΕΥ, ΚΑΠΕ, ΔΑΠΕΕΠ, ΕΧΕ, ΤΕΕ, καθώς επίσης οι γενικοί διευθυντές των Greenpeace, WWF, δεν συμμετέχουν στην επιτροπή, παρά μπορούν να έρθουν μόνο εφόσον τους καλέσει ο πρόεδρος της.΄