ΔΕΗ: Η σωτηρία, το πλάνο, το ρίσκο και οι μεγάλες εκκρεμότητες

Τι σημαίνει για την ΔΕΗ το σχέδιο διάσωσης που παρουσιάστηκε στις προγραμματικές δηλώσεις, πως διαμορφώνεται πλέον το μέλλον της επιχείρησης.

Το έργο της ανάπτυξης του Ελληνικού και η διάσωση της ΔΕΗ είναι τα εμβληματικά έργα στα οποία καλείται η νέα κυβέρνηση να δώσει άμεσα λύσεις, με το χρόνο στην περίπτωση της ΔΕΗ να μην αποτελεί σύμμαχο. Οι ανακοινώσεις στις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης έδωσαν ένα περίγραμμα των μέτρων αναδιάρθρωσης που δυνητικά θα μπορούσαν να γίνουν σε μια προσπάθεια η επιχείρηση να σταματήσει να χάνει και εν συνεχεία να αποκτήσει δύναμη για να αναπτυχθεί.

Θετικό κρίνεται το γεγονός ότι το βασικό περιουσιακό στοιχείο της ΔΕΗ, οι υδροηλεκτρικές μονάδες είναι –ακόμα- έξω από την συζήτηση όπως και η πώληση πελατολογίου. Σε γενικές γραμμές οι ενέργειες έχουν θετικό αποτέλεσμα για την επιχείρησηαρκεί να μην υπάρξουν καθυστερήσεις ενδεχομένως και λόγω ρυθμιστικών θεμάτων που βρίσκονται σε εκκρεμότητα. Αναλυτικά:

• Η πώληση του ∆Ε∆∆ΗΕ:

Πρόκειται για την βασική ενέργεια εξασφάλισης ικανοποιητικής ρευστότητας μέχρι να αποδεσμευτεί η εταιρία από τις λιγνιτικές μονάδες. Κατά το 2018 ο ∆Ε∆∆ΗΕ, το δίκτυο μήκους 238.000 χιλιομέτρων που μεταφέρει το ρεύμα από την υψηλή τάση του ΑΔΜΗΕ στα ρολόγια των σπιτιών και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, είχε ως συνεισφορά παγίων στα λειτουργικά κέρδη 357 εκατ. ευρώ και άλλα 51 εκατ. ευρώ ως ξεχωριστή οντότητα.

• Η αποτίμηση σε τέτοιου είδους επιχειρήσεις παραδοσιακά γίνεται σε υψηλούς πολλαπλασιαστές αποτίμησης (10xEV/EBITDA) γεγονός που σημαίνει ότι η πώληση του 49% θα μπορούσε να φέρει περί τα 2 δις ευρώ.

Ωστόσο η υπόθεση δεν είναι τόσο απλή, καθώς ο ∆Ε∆∆ΗΕ βρίσκεται σε φάση εκσυγχρονισμού με σημείο αναφοράς την προμήθεια νέων ηλεκτρονικών μετρητών ενώ θα πρέπει να γίνει και η μεταφορά των παγίων στον ισολογισμό του ΔΕΔΔΗΕ.

• Οι λεγόμενοι «έξυπνοι μετρητές» αφορούν το σύνολο του δικτύου της χώρας και εκτιμάται ότι το κόστους τους μπορεί να φθάσει έως και το 1,5 δις ευρώ.

Ο ΔΕΔΔΗΕ εκτός από το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των μετρητών αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια εκτεταμένες φθορές και κλοπές σε υλικό (μετασχηματιστές, καλώδια κλπ) φαινόμενο το οποίο ενδεχομένως να αντιμετωπίζονταν πιο δραστικά υπό μια πιο σφιχτή διοίκηση. Ο ΔΕΔΔΗΕ όπως και ο ΑΔΜΗΕ αποτελούν επιχειρήσεις μονοπωλιακού χαρακτήρα με εγγυηµένο ρυθμιζόµενο έσοδο που ευνοεί την προσέλκυση επενδυτών και την ταχεία πώληση, σε αντίθεση µε την πώληση των λιγνιτικών μονάδων.

• Μερίδιο Αγοράς/ΝΟΜΕ:

Η κυβέρνηση θέλει να διαπραγματευτεί την αλλαγή του στόχου για μείωση του μεριδίου της ∆ΕΗ στο 50%. Με βάση το μερίδιο αγοράς που ανακοινώθηκε τον Ιούνιο η ∆ΕΗ έχει το 73,9% της λιανικής που σημαίνει ότι θα πρέπει να μειώσει κατά 1,8 εκατομμύριασυνδέσεις το πελατολόγιο της σε 18 μήνες για να πιάσει το στόχο.

• Κάτι τέτοιο είναι μάλλον ανέφικτο ειδικά από την στιγμή που οι δημοπρασίες των ΝΟΜΕ μετά την ένταση του ανταγωνισμού δεν εξασφαλίζουν υψηλό περιθώριο κέρδους ώστε να υπάρξει ελκυστικό τιμολόγιο από τους εναλλακτικούς παρόχους.
• Επομένως η Ε.Ε θα πρέπει να κάνει την «ανάγκη φιλοτιμία» και να μεταθέσει το στόχο σε μια πιο ρεαλιστική χρονική βάση ή να βρει ένα μοντέλο πώλησης πελατολογίου μαζί με λιγνιτικές μονάδες που θα έχει ουδέτερο αποτέλεσμα στην λειτουργική κερδοφορία.

• Λιγνιτικές μονάδες:

Στις τιμές που διαπραγματεύονται τα δικαιώματα εκπομπών ρύπων είναι περίπου ουτοπικό να αναμένει κανείς ότι θα μπορούσε η επιχείρηση να λάβει έστω και ένα ευρώ ως τίμημα για την πώληση τους. Στην καλύτερη περίπτωση η ΔΕΗ θα μπορούσε να επιτύχει την δημιουργία ενός μηχανισμού αποζημίωσης, όπως λειτουργούν τα ΑΔΙ (Αποδεικτικά Διαθεσιμότητα Ισχύος) στις θερμικές μονάδες επιτυγχάνοντας ουδέτερο αποτέλεσμα, τουλάχιστον σε λειτουργικό επίπεδο.

• Η ΔΕΗ έχει το μονοπώλιο στις λιγνιτικές μονάδες οι οποίες μπαίνουν στο σύστημα για να εξυπηρετήσουν τις αιχμές ζήτησης και η οποία κυμαίνεται έως και 3000 MW πάνω από την εξυπηρέτηση του συστήματος από τις θερμικές μονάδες και τις ΑΠΕ.
• Ο μηχανισμός αποζημίωσης ωστόσο εξαρτάται από την Επιτροπή Ανταγωνισμού της Ε.Ε. και παρά την προφορική διαβεβαίωση ότι θα κάνει δεκτό το αίτημα να ενταχθούν λιγνιτικές μονάδες καθώς και η καινούργια μονάδα Πτολεμαΐδα V κάτι τέτοιο ακόμα δεν έχει οριστικοποιηθεί.

• Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας:

Από την είσπραξη των οφειλών προηγούμενων ετών του Δημοσίου η ΔΕΗ θα μπορούσε να ανακτήσει ρευστότητα περίπου 200 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για την πλέον άμεση κίνηση ενίσχυσης της ρευστότητας, δεν αποκλείεται κάτι τέτοιο να υλοποιηθεί εντός του τρίτου τριμήνου.

• Ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις: Το ύψος των απαιτήσεων της ΔΕΗ παραμένει σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα.
• Στο τέλος του 2018 τα «καθυστερούμενα» ήταν 2,44 δις ευρώ περίπου 93 εκατ. ευρώ λιγότερα από το 2017.
• Εννοείται ότι με αυτό το ρυθμό η ΔΕΗ δεν πρόκειται να δει προκοπή, καθώς θα χρειαστεί 25 χρόνια χωρίς καμία νέα καθυστέρηση για να μηδενίσει το απόθεμα των καθυστερούμενων απαιτήσεων.

Ουσιαστικά όμως ο ωφέλιμος χώρος είναι το 1,5 δις ευρώ των πελατών που βρίσκονται ακόμα στην ΔΕΗ ως ενεργοί πελάτες και θα μπορούσαν να μπουν σε ένα σχήμα τιτλοποίησης με αξιοποιήσιμο αποτέλεσμα. Για το υπόλοιπο 1 δις ευρώ που είναι είτε εκτός δικτύου ΔΕΗ, είτε έχει διακόψει την λειτουργία του (επιχειρήσεις)  θα μπορούσε να γίνει τιτλοποίηση με πολύ χαμηλότερο προσδοκώμενο αποτέλεσμα. Από τις απαιτήσεις η ΔΕΗ θα μπορούσε δυνητικά να φέρει περί τα 500 εκατ. ευρώ στο ταμείο της, εκτίμηση αυθαίρετη με αρκετό ρίσκο αρνητικής αναθεώρησης.

 

Τα τιμολόγια:

Οι αυξήσεις στα τιμολόγια φαίνεται ότι δεν είναι προς το παρόν στο τραπέζι αφού όπως πολύ σωστά επισημάνθηκε θα ωθούσαν υγιές πελατολόγιο στον ανταγωνισμό. Όμως η μείωση στο ΦΠΑ από 13% σε 6% θα χρησιμοποιηθεί ως μέσο για να κερδηθεί μεσοσταθμικά ένα όφελος της τάξεως του 5%. Η αύξηση αυτή στην ονομαστική τιμή της ταρίφας μεταφράζεται σε 212 εκατ. ευρώ ετησίως με βάση τις πωλήσεις ρεύματος του 2018. Η αύξηση στα τιμολόγια θα παραμείνει ως μία από τις έσχατες λύσεις στο τραπέζι.

• Ο πρόεδρος:

Μια τόσο απαιτητική και πολυεπίπεδη άσκηση απαιτεί την διαχείριση από ένα στέλεχος που εκτός από την κατανόηση του νέου τοπίου της αγοράς ενέργειας και των ιδιαιτεροτήτων της ΔΕΗ θα πρέπει να έχει επαφές με το χρηματοοικονομικό χώρο προκειμένου να μπορεί να αναλύσει και να διαμορφώσει συμμαχίες προκειμένου να γεφυρώσει οικονομικά σχήματα χρηματοδότησης.

• Μέχρι στιγμής (Τετάρτη 24 Ιουλίου) παρατηρείται δυστοκία στο να ανακοινωθεί το όνομα του νέου προέδρου, όχι άδικα αφού το πλάνο της αναδιάρθρωσης περνάει και μέσα από συγκρούσεις με τους εργαζόμενους που στο παρελθόν έδειξαν ότι έχουν δύναμη να αναστείλουν ανάλογα εγχειρήματα.

Στην ατζέντα της διοίκησης θα πρέπει επίσης να μπει και το σοβαρό ενδεχόμενο της υλοποίησης μιας γενναίας εθελούσιας εξόδου η οποία δεν θα είναι μικρότερη από 5.000 εργαζόμενους ή το 30% του συνολικού εργατικού δυναμικού της. Η μισθοδοσία της ΔΕΗ το 2018 ήταν 722,5 εκατ. ευρώ ή το 16% του συνόλου των επαναλαμβανόμενων λειτουργικών εξόδων.

• Το μέλλον:

Επενδυτικά η «σωσμένη» ΔΕΗ έχει νόημα για έναν επενδυτή ο οποίος πήρε το ρίσκο αγοράς όταν η τιμή ήταν στα χαμηλά της και το ομόλογο της κάτω από την ονομαστική του αξία. Θα πρέπει ωστόσο να υπάρξει ένα πλάνο ανάπτυξης το οποίο θα δουλέψει παράλληλα με το σχέδιο αναδιάρθρωσης.

Ειδάλλως, θα έχουμε να κάνουμε με μια επιχείρηση που λόγω του υψηλού χρέους της και της αναγκαστικά φθίνουσας πορείας των εσόδων της θα παρουσιάζει στην καλύτερη περίπτωση ισοσκελισμένες χρήσεις χωρίς το στοιχείο της ανάπτυξης των μεγεθών.

Αν η ΔΕΗ καταφέρει να διατηρήσει ρευστότητα για να αναπτυχθεί σε νέους τομείς (στις ΑΠΕ έχει παραγωγή μόλις 259 MWh από τις…. 62.129 ΜWh του 2018) θα μπορέσει να προσελκύσει κάποιο ενδιαφέρον. Οι κινήσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη με την Voltera για την από κοινού ανάπτυξη αιολικών με συνολική ισχύ 69,7MW είναι προς αυτή την κατεύθυνση όμως θα χρειαστεί πολύ μεγαλύτερη μάζα και πολύ υψηλότερη ταχύτητα για να θεωρηθεί υπολογίσιμη δύναμη στο χώρο των ΑΠΕ.,

• Η υπόθεση της ενέργειας δεν τελειώνει ποτέ, πρόκειται για μια υπόθεση υψηλών κεφαλαιουχικών επενδύσεων και η ΔΕΗ πάντα θα έχει την ανάγκη υποστήριξης της αγοράς, ειδικά στο κομμάτι της χρηματοδότησης δεδομένου και του δανεισμού ο οποίος βρίσκεται στα 3,74 δις ευρώ. Είναι επομένως ζωτικής σημασίας η υποστήριξη του αφηγήματος της νέας ΔΕΗόχι τόσο για την δημιουργία υπεραξίας στο ΧΑ όσο για την διατήρηση υγιών επιτοκίων δανεισμού.

Συμπερασματικά, η ΔΕΗ με τις κινήσεις αυτές ξαναμπήκε στο κάδρο σαν το απόλυτο στοίχημα αναδιάρθρωσης παρακινώντας κεφάλαια που έχουν προφίλ υψηλού ρίσκου. Οι πιο συντηρητικοί επενδυτές θα επιλέξουν να μπουν σε χρόνο που το επιχειρηματικό πλάνο θα έχει κάποια προβλεπτική ικανότητα και η αιμορραγία εσόδων και κερδών θα είναι απόλυτα ελεγχόμενη. Προς ώρας η μάχη δίνεται για την απόκτηση αυτού του ελέγχου.

• ΤΟΥ ΜΑΝΟΥ ΧΑΤΖΗΔΑΚΗ
• Στην εφημερίδα ΚΕΦΑΛΑΙΟ της 27.7.2019