ΔΕΗ: Θέτει Ζήτημα Αντισυνταγματικότητας Σχετικά με τους Κανονισμούς του Χρηματιστηρίου Ενέργειας

της Μάχης Τράτσα

 

Η υποχρεωτική υποβολή οποιασδήποτε διαφοράς στη μόνιμη διαιτησία της ΡΑΕ -όπως προβλέπεται στα κείμενα των προτεινόμενων κανονισμών για τη λειτουργία του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας- αντιβαίνει στο άρθρο 20 του Συντάγματος περί δικαιώματος στην παροχή έννομης προστασίας. Αυτό αναφέρει η ΔΕΗ σε κείμενό της που απέστειλε στον Ρυθμιστή, στο πλαίσιο της
διαβούλευσης.

Ειδικότερα, όπως αναφέρει ο διευθυντής της Διεύθυνσης Ρυθμιστικών Θεμάτων της ΔΕΗ κ. Ανδρέας Μηταφίδης, στον σχολιασμό του επί των εισηγήσεων που αφορούν στους κανονισμούς του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, «ο εξαναγκασμός των μερών να προσφύγουν στη διαιτησία της ΡΑΕ συνιστά αντισυνταγματικό περιορισμό του δικαιώματός τους να προσφύγουν στο διαιτητικό δικαστή της προτίμησής τους».

Επιπλέον, ο κατάλογος από τον οποίο επιλέγονται υποχρεωτικώς οι διαιτητές και ο επιδιαιτητής συντάσσεται κάθε δύο έτη με απόφαση του προέδρου της Αρχής. Έτσι, όπως επισημαίνει στην επιστολή της η ΔΕΗ, η εφαρμογή των προτεινόμενων διατάξεων «καταρχήν συνιστά παραβίαση του άρθρου 20 του Συντάγματος, εφόσον επιβάλλει στα μέρη συγκεκριμένους διαιτητές, τους οποίους έχει ορίσει η ΡΑΕ κατά την αποκλειστική της ευχέρεια, αφαιρώντας από τα μέρη το δικαίωμα επιλογής».

Το επιδιωκόμενο είναι το Χρηματιστήριο Ενέργειας να εξελιχθεί σε περιφερειακή αγορά, δηλαδή πρέπει να προσελκύσει κεφάλαια από το εξωτερικό. Επομένως, όπως σημειώνει ο κ. Μηταφίδης, οι εναλλακτικοί τρόποι επίλυσης διαφορών (διαιτησία) θα πρέπει να ακολουθούν τις διεθνώς ακολουθούμενες πρακτικές, με τις οποίες είναι εξοικειωμένη η διεθνής επενδυτική – ενεργειακή κοινότητα. «Κρίνεται, λοιπόν, ότι το ορθό θα ήταν η επιλογή του διαιτητικού δικαστηρίου, όπως επίσης και των κανόνων διαιτησίας, να αφεθεί στην ελεύθερη βούληση των μερών», υπογραμμίζεται στην επιστολή που εστάλη στη ΡΑΕ.

Επίσης, η ΔΕΗ, μεταξύ άλλων, κάνει ειδική αναφορά στον Κανονισμό της Αγοράς Εξισορρόπησης, υποστηρίζοντας ότι υπάρχουν σημαντικά λάθη. Επισημαίνει ακόμη ότι οι προτεινόμενοι κανονισμοί περιέχουν διατάξεις, οι οποίες παραπέμπουν σε τεχνικές αποφάσεις, που ρυθμίζουν σημαντικές λεπτομέρειες και «ως εκ τούτου η πλήρης εικόνα του τρόπου λειτουργίας των επί μέρους αγορών θα αποκτηθεί μετά την έκδοσή τους».

Από την πλευρά του, ο Ελληνικός Σύνδεσμος Ανεξάρτητων Εταιρειών Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΑΗ), στις παρατηρήσεις του επί της διαβούλευσης, μεταξύ άλλων, επισημαίνει ότι, κατά την αρχική φάση λειτουργίας των νέων αγορών θα συνεχίσει η ΔΕΗ με πολύ υψηλό μερίδιο στην αγορά λιανικής και με ισχυρή θέση καθαρού αγοραστή (net buyer) στη χονδρεμπορική αγορά. Όπως υπογραμμίζεται από τον ΕΣΑΗ, «η ΔΕΗ συνεχίζει να έχει μερίδιο άνω του 80% στη λιανική αγορά, ενώ η διαδικασία αποεπένδυσης λιγνιτικών μονάδων και ορυχείων δεν έχει άμεσα συνδεθεί με ανάλογη μείωση μεριδίου στην αγορά – ειδικά κατά το πρώτο διάστημα μετά την ολοκλήρωση αυτής της διαδικασίας. Επιπρόσθετα, δεν υπάρχει κανείς σχεδιασμός για αλλαγή της σημερινής κατάστασης, όσον αφορά στις μεγάλες υδροηλεκτρικές μονάδες και την πρόσβαση τρίτων σε αυτές».

Ο Σύνδεσμος είχε επισημάνει, ήδη από τον περασμένο Ιανουάριο, ότι οι παραμένουσες δομικές αδυναμίες πρέπει να ληφθούν οπωσδήποτε υπόψη κατά τον σχεδιασμό των νέων αγορών, «ιδίως κατά τη θέσπιση των συγκεκριμένων παραμέτρων που θα ισχύουν στη διάρκεια της αρχικής φάσης λειτουργίας των νέων αγορών».

Σύμφωνα με τον ΕΣΑΗ, κατά το πρώτο χρονικό διάστημα λειτουργίας των αγορών που προβλέπει το μοντέλο-στόχος, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί σε τέσσερα σημεία. Το πρώτο αφορά στη θέσπιση ενός χαμηλού μονοψήφιου ποσοστού της ποσότητας της ενέργειας του πελατολογίου της που θα μπορεί να καλύπτει μια δεσπόζουσα επιχείρηση με διμερή και προθεσμιακά συμβόλαια φυσικής παράδοσης.  «Το ποσοστό αυτό θα μπορεί να είναι και μηδενικό εάν το μερίδιο της δεσπόζουσας επιχείρησης στη λιανική αγορά είναι μεγαλύτερο π.χ. του 80%», τονίζει ο σύνδεσμος, αναφερόμενος σαφώς στη ΔΕΗ.

Από  την πλευρά της, η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ) στις παρατηρήσεις της, μεταξύ άλλων, αναφέρει ότι είναι σημαντικό το θέμα της προτεραιότητας των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας κατά την κατανομή του φορτίου η οποία πρέπει να διατηρηθεί οπωσδήποτε για τις υφιστάμενες συμβάσεις. «Σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα δεν πρέπει να σπεύσει να υιοθετήσει επαχθείς ρυθμίσεις νωρίτερα ή και σε αυστηρότερο βαθμό από αυτές που θα καθορίσει η Ευρωπαϊκή νομοθεσία», σημειώνει η ΕΛΕΤΑΕΝ.

Επί των εισηγήσεων της Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε. σχετικά με τον Κανονισμό Χρηματιστηρίου Ενέργειας και τον Κανονισμό Εκκαθάρισης Συναλλαγών καθώς και της ΑΔΜΗΕ Α.Ε. σχετικά με τον Κανονισμό Αγοράς Εξισορρόπησης υποβλήθηκαν δέκα κείμενα με παρατηρήσεις από τους εξής φορείς: ΣΠΕΦ, ENEL GREEN POWER HELLAS A.E., EFET (European Federation of Energy Traders), ΕΣΗΑΠΕ, ΕΣΕΠΗΕ, Π.Ο.Σ.Π.Η.Ε.Φ., ΕΣΑΗ, ΔΕΗ Α.Ε., OPTIMUS ENERGY, ΕΛΕΤΑΕΝ.

energia.gr