Σε κλοιό κερδοσκοπίας οι δημοπρασίες ΝΟΜΕ για τον λιγνίτη

Της Μαριάννας Τζάννε

Για την τρίτη και «φαρμακερή» δημοπρασία ΝΟΜΕ εντός του 2018 προετοιμάζεται η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, με τις εταιρείες του κλάδου να προεξοφλούν ότι οι τιμές θα ξεπεράσουν κάθε προηγούμενο. Στην εκτίναξη των τιμών συνηγορούν μεταξύ άλλων οι πολύ υψηλές τιμές ρεύματος στην ΕΕ αλλά και το μέλλον των ΝΟΜΕ μετά την ολοκλήρωση της πώλησης των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ κατά την οποία αναμένεται η αποκλιμάκωση των ποσοτήτων ενέργειας που θα δημοπρατούνται.   

Oι δημοπρασίες ηλεκτρικής ενέργειας, θεσπίστηκαν προκειμένου οι ιδιώτες να αποκτήσουν πρόσβαση σε φθηνή «α’ ύλη» από την παραγωγή της ΔΕΗ και έτσι να προχωρήσει η απελευθέρωση της αγοράς που εξακολουθεί να αποτελεί μεγάλο αγκάθι. Η ΔΕΗ παραμένει με δεσπόζουσα θέση στην αγορά, παρά τους στόχους να υποχωρήσει το μερίδιό της στο 50% έως το 2020.

Ο κυριότερος λόγος είναι ότι οι ΝΟΜΕ καταστρατηγήθηκαν από εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο trading, με αποτέλεσμα οι δημοπρασίες αντί να κατευθύνονται στην εσωτερική αγορά, δημιουργώντας ανταγωνιστικές τιμές στα τιμολόγια, εξελίσσονται σε σημείο μεγάλης κερδοσκοπίας των εταιρειών, αφού η ενέργεια που αποκτούν διοχετεύεται σε γείτονες χώρες. 

Το τελευταίο διάστημα η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας διερευνά τις πρακτικές εταιρειών που δραστηριοποιούνται στο εμπόριο ηλεκτρικής ενέργειας και στο πλαίσιο αυτό κάλεσε προ ενός μηνός τα στελέχη τεσσάρων εταιρειών προκειμένου να δώσουν λεπτομερή στοιχεία σε σχέση με τις ποσότητες NOME που έχουν αποκτήσει. Η αποκάλυψη μάλιστα του θέματος από το newmomey συνάντησε οξύτατες αντιδράσεις από την πλευρά των παρόχων.

Ενόψει της μεγάλης δημοπρασίας που θα διεξαχθεί αύριο, η ΡΑΕ διαρρέει ότι θα ασκήσει αυστηρό έλεγχο της διαδικασίας, την στιγμή που οι ρυθμοί που ακολουθεί ως προς την αξιολόγηση των στοιχείων που έχει συλλέξει από τους προμηθευτές είναι πολύ αργοί. Μάλιστα παρά την υποχρέωσή τους να καταθέσουν υπομνήματα στην Αρχή από την προηγούμενη Δευτέρα, έχουν ζητήσει και λάβει παράταση έως τα τέλη Ιουλίου.

Η ΡΑΕ επεξεργάζεται τα απολογιστικά στοιχεία που παρέχουν οι συμμετέχοντες σχετικά με τη χρήση των προϊόντων ΝΟΜΕ και ελέγχει τα θεσπισμένα όρια αναλογίας της ποσότητας που κατευθύνεται στην προμήθεια τελικών καταναλωτών έναντι της ποσότητας που εξάγεται στο εξωτερικό. «Η μη συμμόρφωση με τους κανόνες συμμετοχής μπορεί να επιφέρει την επιβολή ουσιωδών προστίμων, ακόμα και τον αποκλεισμό των παραβατών από τις δημοπρασίες», αναφέρουν στην αγορά.

Εταιρείες του κλάδου παρατηρούν ότι «οι δημοπρασίες αποτελούν περισσότερο ένα εργαλείο αποκόμισης υψηλών βραχυπρόθεσμων κερδών για τις εταιρείες trading ηλεκτρικής ενέργειας που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα παρά μέσο μείωσης του κόστους για τους τελικούς εγχώριους καταναλωτές.  Συνέπεια αυτής της πρακτικής είναι να στρεβλώνεται η λειτουργία της εγχώριας αγοράς προμήθειας και να δυσχεραίνεται σημαντική η δυνατότητα εκ μέρους των ιδιωτών παρόχων να παρέχουν ουσιαστικές εκπτώσεις στους πελάτες τους έναντι του δεσπόζοντος παίκτη της αγοράς” αναφέρει στο newmoney παράγοντας της αγοράς.

Η εκτίμηση του κλάδου είναι ότι οι τιμές των δημοπρασιών ΝΟΜΕ καθορίζονται κυρίως από το επίπεδο των προθεσμιακών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας που επικρατεί σε γειτονικές διεθνείς αγορές κατά την ημερομηνία διεξαγωγής της δημοπρασίας και στις οποίες μπορούν να εξάγουν τις ποσότητες ΝΟΜΕ που εξασφαλίζουν οι traders ηλεκτρικής ενέργειας, είτε απευθείας είτε μέσω της δευτερογενούς αγοράς, με σκοπό την επίτευξη βραχυπρόθεσμου κέρδους. Αυτό συμβαίνει διότι το υφιστάμενο πλαίσιο των εν λόγω δημοπρασιών επιτρέπει εμμέσως την εξαγωγή ποσοτήτων ΝΟΜΕ προς το εξωτερικό από εταιρείες κυρίως αλλοδαπών συμφερόντων, που δεν δραστηριοποιούνται στην Ελληνική αγορά προμήθειας, δημιουργώντας κίνητρα σε αυτές να αγοράσουν εγχώρια παραγόμενη ενέργεια σε προνομιακά χαμηλότερα επίπεδα και να την εξάγουν στο εξωτερικό σε υψηλότερες τιμές.

Οι ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας που θα αγοραστούν αύριο κατά την έβδομη κατά σειρά δημοπρασία από τον Οκτώβριο του 2016 (επίκεινται άλλη μία τον Σεπτέμβριο), αφορούν αγορά λιγνιτικής παραγωγής της ΔΕΗ σε σταθερή τιμή από τους ιδιώτες προμηθευτές για την περίοδο 1/9/2018-31/8/2019. H δημοπρατούμενη ενέργεια αφορά ποσότητα 400 MW/h με τιμή εκκίνησης τα 36,34 ευρώ ανά μεγαβατώρα

www.newmoney.gr