Δημήτρης Κοιλάκος
energypress.gr/news
Με δυο άσους που μπορεί να βγάλει από το μανίκι κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων θα προσέλθει η ελληνική πλευρά στην τελική φάση των συζητήσεων για τη μεταρρύθμιση του ETS (Emissions Trading System – Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών).
Οι τριμερείς συζητήσεις μεταξύ της Κομισιόν, του Συμβουλίου και του Ευρωκοινοβουλίου αναμένεται να ολοκληρωθούν στις 12 Οκτωβρίου, σε μια συνάντηση προάγγελο της οποίας αποτελεί η αυριανή σύσκεψη των αντιπροσώπων των 28 κρατών-μελών της ΕΕ.
Τώρα είναι, λοιπόν, η κρίσιμη στιγμή για την ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης, σε μια περίοδο που μάλλον ευνοεί την ελληνική πλευρά, καθώς, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αρμόδιων αξιωματούχων, το πολιτικό κλίμα έχει βελτιωθεί, η διαπραγμάτευση για τους λιγνίτες φαίνεται να βαίνει προς θετική έκβαση, ενώ έχουν ήδη διαφανεί τα περιθώρια για περαιτέρω συμβιβασμούς μεταξύ Συμβουλίου και Κομισιόν στο θέμα του ETS.
Η διαπραγματευτική προσπάθεια συγκεντρώνεται στο πως θα μπορέσουν οι ελληνικές διεκδικήσεις να εισχωρήσουν σε αυτούς τους συμβιβασμούς. Μάλιστα, η ελληνική πλευρά προσέρχεται στην τελική φάση των διαπραγματεύσεων με ενισχυμένο οπλοστάσιο.
Θέτοντας ως βάση της συζήτησης τα θετικά, όπως αποτιμώνται από το ΥΠΕΝ και τη ΔΕΗ, αποτελέσματα της σχετικής ψηφοφορίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αλλά και τα αποτελέσματα των συζητήσεωνπου ακολούθησαν, μια εκ των πρωταρχικών επιδιώξεων της Ελλάδας είναι να κατοχυρώσει το δικαίωμα πρόσβασης στους πόρους του Ταμείου Εκσυγχρονισμού.
Συγκεκριμένα, η ελληνική πλευρά προτείνει να προστεθεί η δυνατότητα χρήσης των ετών 2014 ή 2015 ως εναλλακτικό έτος βάσης, πλέον του 2013, για τη συμπερίληψη της χώρας στις ευνοϊκές διατάξεις για τις χώρες που έχουν ΑΕΠ μικρότερο του 60% του μέσου ευρωπαϊκού, με δεδομένο ότι τα στατιστικά στοιχεία μεταβάλλονται κάθε χρόνο. Η ρύθμιση αυτή θα παρείχε επιπλέον πόρους για τον εκσυγχρονισμό του ενεργειακού τομέα και τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας. Σε μια τέτοια περίπτωση κερδισμένη θα έβγαινε η ελληνική βιομηχανία, ενώ θα μπορούσε να ενισχυθεί περαιτέρω η ανάπτυξη των ΑΠΕ και η ενσωμάτωσή τους στο δίκτυο, όπως και άλλα έργα π.χ. τηλεθέρμανση κ.λπ.
Ένα επιπλέον επιχείρημα που έχει να προβάλλει η ελληνική πλευρά, είναι ότι αντίστοιχη πρόβλεψη επαναπροσδιορισμού έχει γίνει αποδεκτή και στο παρελθόν, συγκεκριμένα σε σχέση με την πρόσβαση στους πόρους του Ταμείου Συνοχής. Το γεγονός κατοχυρώνει νομικά την εφικτότητα της ελληνικής διεκδίκησης, η οποία μάλιστα εδράζει και στην αρχή της ισοτιμίας, όπως αναφέρουν στο energypress πηγές που έχουν γνώση της υπόθεσης.
Το δεύτερο ατού που βελτιώνει τις προοπτικές των ελληνικών θέσεων στην τελική διαπραγμάτευση, προκύπτει από τη συμφωνία της εσθονικής προεδρίας να συμπεριλάβει στις συμβιβαστικές της προτάσεις την πολωνική διεκδίκηση για αύξηση των δωρεάν διαθέσιμων δικαιωμάτων εκπομπών.
Οι επιδιώξεις των Πολωνών σε αρκετά σημεία συμπίπτουν με τις ελληνικές, εξ ου και οι δυο πλευρές βρίσκονται σε στενή συνεργασία στο ζήτημα της αναθεώρησης του ETS. Η αποδοχή της πολωνικής πρότασης κρίνεται ως ευνοϊκή εξέλιξη για τις ελληνικές επιδιώξεις, καθώς διευρύνονται τα περιθώρια συμφωνίας για μεγαλύτερη ευελιξία ως προς το ποια κράτη δικαιούνται πρόσβαση στα δωρεάν δικαιώματα, μιας και ο ανταγωνισμός μειώνεται, εφόσον οι ποσότητες αυξάνονται.
Το διακύβευμα και οι ευκαιρίες στην τελική ευθεία της διαπραγμάτευσης
Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα θέτει δυο βασικούς στόχους για τη συγκεκριμένη διαπραγμάτευση: αφενός να εξασφαλιστεί πρόσβαση στους πόρους του ταμείου εκσυγχρονισμού για την αναβάθμιση των ηλεκτροπαραγωγικών υποδομών της χώρας, αφετέρου να αποκτήσει πρόσβαση σε δωρεάν δικαιώματα εκπομπών ρύπων.
Η κυβέρνηση προτάσσει επίσης την ανάγκη προστασίας της ελληνικής βιομηχανίας, (κυρίως της τσιμεντοβιομηχανίας και της βιομηχανίας δομικών υλικών), από τους κινδύνους που ενέχει ο αποκλεισμός τους από το καθεστώς των δωρεάν δικαιωμάτων, λόγω του συγκριτικού τους μειονεκτήματος σε σχέση με αντίστοιχες βιομηχανίες γειτονικών χωρών που διατηρούν μεγαλύτερα περιθώρια ευελιξίας.
Τέλος, επιδίωξη της ελληνικής πλευράς είναι οι τελικές αποφάσεις που θα ληφθούν για τους ρυθμούς απόσυρσης δικαιωμάτων από την αγορά, θα διατηρήσουν ευνοϊκά περιθώρια κίνησης για την ελληνική βιομηχανία, τόσο στον ηλεκτροπαραγωγικό τομέα, όσο και ευρύτερα.
Μέχρι στιγμής, η ελληνική πλευρά έχει καταφέρει να περάσει αρκετές από τις θέσεις της στα κείμενα που αποτελούν τη βάση της συζήτησης, χωρίς όμως να έχει εξασφαλιστεί η ικανοποίηση των ελληνικών αιτημάτων και στις τελικές αποφάσεις.
Γι’ αυτό και, όπως χαρακτηριστικά λένε στο energypress πηγές με καλή εικόνα της διαπραγμάτευσης στα κοινοτικά όργανα, ναι μεν τα περιθώρια ικανοποίησης των ελληνικών θέσεων είναι υπαρκτά, όμως χρειάζεται ιδιαίτερη δραστηριοποίηση και πολύ lobbying εκ μέρους της ελληνικής πλευράς προκειμένου κάτι τέτοιο τελικά να συμβεί. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, οι ελληνικές προσπάθειες θα πρέπει να ενταθούν , προκειμένου να αξιοποιηθεί το «παραθυράκι» που άφησε η απόφαση του Συμβουλίου, προκειμένου η ηλεκτροπαραγωγή στην Ελλάδα να μπορεί να επωφεληθεί από τους πόρους του Ταμείου Εκσυγχρονισμού.
Τα περιθώρια και η στήριξη
Η συζήτηση για τη μεταρρύθμιση του ETS έχει διαρκέσει περισσότερο του αναμενομένου, κάτι που όμως δεν είναι δύσκολο να εξηγηθεί, αν λάβει κανείς υπόψη το πόσο σύνθετο είναι το ζήτημα. Η εσθονική προεδρία της ΕΕ, πάντως, ευελπιστεί ότι οι συζητήσεις θα καταλήξουν κατά τη διάρκεια του τρέχοντος εξαμήνου.
Μάλιστα, καταβάλει συστηματικές προσπάθειες για το σκοπό αυτό, έχοντας ήδη προετοιμάσει ένα πακέτο συμβιβαστικών προτάσεων, που θα τεθούν υπόψη των διαπραγματευτών. Αν και στο κείμενο που αποκάλυψε η EurActiv δεν υιοθετούνται πλήρως οι ελληνικές θέσεις, είναι σαφής η πρόθεση της εσθονικής προεδρίας να αφήσει περιθώρια για περαιτέρω συμβιβασμούς.
Αυτό ακριβώς θέλει να αξιοποιήσει και η ελληνική πλευρά, έχοντας λάβει, σύμφωνα με πληροφορίες, και κάποιες πρώτες θετικές ενδείξεις. Εξάλλου, το γεγονός ότι ήδη ένα σημαντικό μέρος των ελληνικών θέσεων έχει υιοθετηθεί, δίνει τη δυνατότητα μεγαλύτερης ευελιξίας, ώστε ό,τι παραπάνω κερδηθεί να μετρά θετικά στον τελικό απολογισμό.
Άλλωστε, η προοπτική θετικών εξελίξεων έχει ενισχυθεί από τον Ιούλιο, όταν η Eurelectric έχει εκφράσει τη στήριξή της στις ελληνικές θέσεις σε ότι έχει να κάνει με την αναθεώρηση του ETS και τις σχετικές διατάξεις για τα μελλοντικά δικαιώματα εκπομπών των λιγνιτικών μονάδων και την ένταξη της χώρας μας στο Ταμείο Εκσυγχρονισμού.
Συγκεκριμένα, η Eurelectric τάσσεται υπέρ της πρότασης της Κομισιόν και των κρατών-μελών να μην υπάρχουν κριτήρια σχετικά με τους ρύπους των ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων προκειμένου, αφού αναβαθμιστούν, να μπορούν να λάβουν δικαιώματα εκπομπών αφού αναβαθμιστούν, όπως προβλέπεται στο άρθρο 10γ της πρότασης για την αναθεώρηση του ETS.
Σε ό,τι αφορά το ζήτημα της συμπερίληψης της Ελλάδας στα κράτη εκείνα με χαμηλό ΑΕΠ, τα οποία θα επωφεληθούν από το Ταμείο Εκσυγχρονισμού της Ε.Ε. και θα λάβουν χρηματοδότηση για νέα έργα, η Eurelectric υποστηρίζει ότι θα πρέπει να υπάρξει αποζημίωση, και μάλιστα αυξημένη, για όλες τις χώρες με χαμηλό ΑΕΠ.
Υπενθυμίζεται ότι η αρχική πρόταση δεν συμπεριλάμβανε τη χώρα μας, όμως η πρόταση την οποία υιοθέτησε το Συμβούλιο το Φεβρουάριο προέβλεπε ειδική μεταχείριση για την Ελλάδα, ώστε να επωφεληθεί από το Ταμείο.
Τέλος, η Eurelectric προτείνει να μετριαστεί η επίδραση της αύξησης των τιμών των δικαιωμάτων εκπομπών για τα κράτη με χαμηλό ΑΕΠ μέσω της ενισχυμένης απόκλισης 40-80% από το άρθρο 10γ και της αύξησης του Ταμείου Εκσυγχρονισμού κατά 2-4%, θέση που επίσης συνάδει με τις επιδιώξεις της ελληνικής πλευράς.
Τώρα είναι, λοιπόν, η κρίσιμη στιγμή για την ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης, σε μια περίοδο που μάλλον ευνοεί την ελληνική πλευρά, καθώς, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αρμόδιων αξιωματούχων, το πολιτικό κλίμα έχει βελτιωθεί, η διαπραγμάτευση για τους λιγνίτες φαίνεται να βαίνει προς θετική έκβαση, ενώ έχουν ήδη διαφανεί τα περιθώρια για περαιτέρω συμβιβασμούς μεταξύ Συμβουλίου και Κομισιόν στο θέμα του ETS.
Η διαπραγματευτική προσπάθεια συγκεντρώνεται στο πως θα μπορέσουν οι ελληνικές διεκδικήσεις να εισχωρήσουν σε αυτούς τους συμβιβασμούς. Μάλιστα, η ελληνική πλευρά προσέρχεται στην τελική φάση των διαπραγματεύσεων με ενισχυμένο οπλοστάσιο.
Θέτοντας ως βάση της συζήτησης τα θετικά, όπως αποτιμώνται από το ΥΠΕΝ και τη ΔΕΗ, αποτελέσματα της σχετικής ψηφοφορίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αλλά και τα αποτελέσματα των συζητήσεωνπου ακολούθησαν, μια εκ των πρωταρχικών επιδιώξεων της Ελλάδας είναι να κατοχυρώσει το δικαίωμα πρόσβασης στους πόρους του Ταμείου Εκσυγχρονισμού.
Συγκεκριμένα, η ελληνική πλευρά προτείνει να προστεθεί η δυνατότητα χρήσης των ετών 2014 ή 2015 ως εναλλακτικό έτος βάσης, πλέον του 2013, για τη συμπερίληψη της χώρας στις ευνοϊκές διατάξεις για τις χώρες που έχουν ΑΕΠ μικρότερο του 60% του μέσου ευρωπαϊκού, με δεδομένο ότι τα στατιστικά στοιχεία μεταβάλλονται κάθε χρόνο. Η ρύθμιση αυτή θα παρείχε επιπλέον πόρους για τον εκσυγχρονισμό του ενεργειακού τομέα και τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας. Σε μια τέτοια περίπτωση κερδισμένη θα έβγαινε η ελληνική βιομηχανία, ενώ θα μπορούσε να ενισχυθεί περαιτέρω η ανάπτυξη των ΑΠΕ και η ενσωμάτωσή τους στο δίκτυο, όπως και άλλα έργα π.χ. τηλεθέρμανση κ.λπ.
Ένα επιπλέον επιχείρημα που έχει να προβάλλει η ελληνική πλευρά, είναι ότι αντίστοιχη πρόβλεψη επαναπροσδιορισμού έχει γίνει αποδεκτή και στο παρελθόν, συγκεκριμένα σε σχέση με την πρόσβαση στους πόρους του Ταμείου Συνοχής. Το γεγονός κατοχυρώνει νομικά την εφικτότητα της ελληνικής διεκδίκησης, η οποία μάλιστα εδράζει και στην αρχή της ισοτιμίας, όπως αναφέρουν στο energypress πηγές που έχουν γνώση της υπόθεσης.
Το δεύτερο ατού που βελτιώνει τις προοπτικές των ελληνικών θέσεων στην τελική διαπραγμάτευση, προκύπτει από τη συμφωνία της εσθονικής προεδρίας να συμπεριλάβει στις συμβιβαστικές της προτάσεις την πολωνική διεκδίκηση για αύξηση των δωρεάν διαθέσιμων δικαιωμάτων εκπομπών.
Οι επιδιώξεις των Πολωνών σε αρκετά σημεία συμπίπτουν με τις ελληνικές, εξ ου και οι δυο πλευρές βρίσκονται σε στενή συνεργασία στο ζήτημα της αναθεώρησης του ETS. Η αποδοχή της πολωνικής πρότασης κρίνεται ως ευνοϊκή εξέλιξη για τις ελληνικές επιδιώξεις, καθώς διευρύνονται τα περιθώρια συμφωνίας για μεγαλύτερη ευελιξία ως προς το ποια κράτη δικαιούνται πρόσβαση στα δωρεάν δικαιώματα, μιας και ο ανταγωνισμός μειώνεται, εφόσον οι ποσότητες αυξάνονται.
Το διακύβευμα και οι ευκαιρίες στην τελική ευθεία της διαπραγμάτευσης
Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα θέτει δυο βασικούς στόχους για τη συγκεκριμένη διαπραγμάτευση: αφενός να εξασφαλιστεί πρόσβαση στους πόρους του ταμείου εκσυγχρονισμού για την αναβάθμιση των ηλεκτροπαραγωγικών υποδομών της χώρας, αφετέρου να αποκτήσει πρόσβαση σε δωρεάν δικαιώματα εκπομπών ρύπων.
Η κυβέρνηση προτάσσει επίσης την ανάγκη προστασίας της ελληνικής βιομηχανίας, (κυρίως της τσιμεντοβιομηχανίας και της βιομηχανίας δομικών υλικών), από τους κινδύνους που ενέχει ο αποκλεισμός τους από το καθεστώς των δωρεάν δικαιωμάτων, λόγω του συγκριτικού τους μειονεκτήματος σε σχέση με αντίστοιχες βιομηχανίες γειτονικών χωρών που διατηρούν μεγαλύτερα περιθώρια ευελιξίας.
Τέλος, επιδίωξη της ελληνικής πλευράς είναι οι τελικές αποφάσεις που θα ληφθούν για τους ρυθμούς απόσυρσης δικαιωμάτων από την αγορά, θα διατηρήσουν ευνοϊκά περιθώρια κίνησης για την ελληνική βιομηχανία, τόσο στον ηλεκτροπαραγωγικό τομέα, όσο και ευρύτερα.
Μέχρι στιγμής, η ελληνική πλευρά έχει καταφέρει να περάσει αρκετές από τις θέσεις της στα κείμενα που αποτελούν τη βάση της συζήτησης, χωρίς όμως να έχει εξασφαλιστεί η ικανοποίηση των ελληνικών αιτημάτων και στις τελικές αποφάσεις.
Γι’ αυτό και, όπως χαρακτηριστικά λένε στο energypress πηγές με καλή εικόνα της διαπραγμάτευσης στα κοινοτικά όργανα, ναι μεν τα περιθώρια ικανοποίησης των ελληνικών θέσεων είναι υπαρκτά, όμως χρειάζεται ιδιαίτερη δραστηριοποίηση και πολύ lobbying εκ μέρους της ελληνικής πλευράς προκειμένου κάτι τέτοιο τελικά να συμβεί. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, οι ελληνικές προσπάθειες θα πρέπει να ενταθούν , προκειμένου να αξιοποιηθεί το «παραθυράκι» που άφησε η απόφαση του Συμβουλίου, προκειμένου η ηλεκτροπαραγωγή στην Ελλάδα να μπορεί να επωφεληθεί από τους πόρους του Ταμείου Εκσυγχρονισμού.
Τα περιθώρια και η στήριξη
Η συζήτηση για τη μεταρρύθμιση του ETS έχει διαρκέσει περισσότερο του αναμενομένου, κάτι που όμως δεν είναι δύσκολο να εξηγηθεί, αν λάβει κανείς υπόψη το πόσο σύνθετο είναι το ζήτημα. Η εσθονική προεδρία της ΕΕ, πάντως, ευελπιστεί ότι οι συζητήσεις θα καταλήξουν κατά τη διάρκεια του τρέχοντος εξαμήνου.
Μάλιστα, καταβάλει συστηματικές προσπάθειες για το σκοπό αυτό, έχοντας ήδη προετοιμάσει ένα πακέτο συμβιβαστικών προτάσεων, που θα τεθούν υπόψη των διαπραγματευτών. Αν και στο κείμενο που αποκάλυψε η EurActiv δεν υιοθετούνται πλήρως οι ελληνικές θέσεις, είναι σαφής η πρόθεση της εσθονικής προεδρίας να αφήσει περιθώρια για περαιτέρω συμβιβασμούς.
Αυτό ακριβώς θέλει να αξιοποιήσει και η ελληνική πλευρά, έχοντας λάβει, σύμφωνα με πληροφορίες, και κάποιες πρώτες θετικές ενδείξεις. Εξάλλου, το γεγονός ότι ήδη ένα σημαντικό μέρος των ελληνικών θέσεων έχει υιοθετηθεί, δίνει τη δυνατότητα μεγαλύτερης ευελιξίας, ώστε ό,τι παραπάνω κερδηθεί να μετρά θετικά στον τελικό απολογισμό.
Άλλωστε, η προοπτική θετικών εξελίξεων έχει ενισχυθεί από τον Ιούλιο, όταν η Eurelectric έχει εκφράσει τη στήριξή της στις ελληνικές θέσεις σε ότι έχει να κάνει με την αναθεώρηση του ETS και τις σχετικές διατάξεις για τα μελλοντικά δικαιώματα εκπομπών των λιγνιτικών μονάδων και την ένταξη της χώρας μας στο Ταμείο Εκσυγχρονισμού.
Συγκεκριμένα, η Eurelectric τάσσεται υπέρ της πρότασης της Κομισιόν και των κρατών-μελών να μην υπάρχουν κριτήρια σχετικά με τους ρύπους των ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων προκειμένου, αφού αναβαθμιστούν, να μπορούν να λάβουν δικαιώματα εκπομπών αφού αναβαθμιστούν, όπως προβλέπεται στο άρθρο 10γ της πρότασης για την αναθεώρηση του ETS.
Σε ό,τι αφορά το ζήτημα της συμπερίληψης της Ελλάδας στα κράτη εκείνα με χαμηλό ΑΕΠ, τα οποία θα επωφεληθούν από το Ταμείο Εκσυγχρονισμού της Ε.Ε. και θα λάβουν χρηματοδότηση για νέα έργα, η Eurelectric υποστηρίζει ότι θα πρέπει να υπάρξει αποζημίωση, και μάλιστα αυξημένη, για όλες τις χώρες με χαμηλό ΑΕΠ.
Υπενθυμίζεται ότι η αρχική πρόταση δεν συμπεριλάμβανε τη χώρα μας, όμως η πρόταση την οποία υιοθέτησε το Συμβούλιο το Φεβρουάριο προέβλεπε ειδική μεταχείριση για την Ελλάδα, ώστε να επωφεληθεί από το Ταμείο.
Τέλος, η Eurelectric προτείνει να μετριαστεί η επίδραση της αύξησης των τιμών των δικαιωμάτων εκπομπών για τα κράτη με χαμηλό ΑΕΠ μέσω της ενισχυμένης απόκλισης 40-80% από το άρθρο 10γ και της αύξησης του Ταμείου Εκσυγχρονισμού κατά 2-4%, θέση που επίσης συνάδει με τις επιδιώξεις της ελληνικής πλευράς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου