"Μίνι-Αμύνταιο" προκαλεί ανησυχία για την ενεργειακή επάρκεια στη Σερβία

Δημήτρης Κοιλάκος

Μια γειτονιά είμαστε στα Βαλκάνια, με αποτέλεσμα πολλά να είναι τα γνώριμα σκηνικά που εκτυλίσσονται στις διάφορες βαλκανικές χώρες. Σε ό,τι, δε, αφορά τον ενεργειακό τομέα, ένα ακόμα κοινό γνώρισμα μεταξύ των περισσότερων χωρών της περιοχής είναι ο καθοριστικός ρόλος των ανθρακικών μονάδων για τη διασφάλιση της ηλεκτροδότησης σε συνθήκες αυξημένης ζήτησης για ηλεκτρική ενέργεια.

Επειδή ο φετινός χειμώνας αποτέλεσε μια ακόμα περίπτωση που οι λιγνιτικές μονάδες στα Βαλκάνια χρειάστηκε να δουλέψουν «στα κόκκινα», οι ανησυχίες είναι έντονες και για τον επόμενο χειμώνα, εφόσον προκύψουν πάλι αντίστοιχες καταστάσεις.

Τι γίνεται, λοιπόν, σε περίπτωση που έχουμε κατολίσθηση σε ένα ορυχείο που τροφοδοτεί ένα σημαντικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής; Προφανώς, η ανησυχία είναι έντονη και δικαιολογημένη.

Όχι, δε μιλάμε για την περίπτωση του Αμυνταίου και της καταστροφής που συντελέστηκε εκεί το Σάββατο. Άλλωστε, το ΥΠΕΝ διαβεβαιώνει ότι, εφόσον παραστεί ανάγκη, είναι δυνατή η τροφοδότηση του ΑΗΣ Αμυνταίου από άλλα ορυχεία.

Μιλάμε για ένα αντίστοιχο (αλλά πολύ μικρότερης έκτασης) συμβάν στη Σερβία. Όπως, λοιπόν, αναφέρουν δημοσιεύματα στο σερβικό τύπο, υπάρχει διάχυτη ανησυχία για το ενδεχόμενο να αντιμετωπίσει η Σερβία σοβαρά προβλήματα με την ηλεκτροδότηση της χώρας τον ερχόμενο χειμώνα, καθώς δεν επαρκεί το απόθεμα άνθρακα στο μεγαλύτερο συγκρότημα θερμικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής της χώρας Nikola Tesla (TENT).

Η σχετική συζήτηση έχει φουντώσει αφενός εξαιτίας μιας κατολίσθησης που συνέβη στα ορυχεία στην περιοχή Kolubara, αφετέρου λόγω διαρροών που αφορούν τόσο τα αποθέματα άνθρακα, όσο και την ποιότητα του καυσίμου.

Σύμφωνα με πηγή που επικαλούνται τα ΜΜΕ της Σερβίας, τα αποθέματα άνθρακα στο TENT είναι πολύ χαμηλά αυτή τη στιγμή (περίπου 400.000 τόνοι, ενώ κανονικά θα πρέπει να είναι πάνω από 1.5 εκατομμύρια τόνοι) και αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, είναι αβέβαιο αν η EPS θα μπορεί να προσφέρει επάρκεια ηλεκτρικής ενέργειας χωρίς να αναγκαστεί να στραφεί στην εισαγωγή ακριβού ηλεκτρικού ρεύματος κατά τις ώρες αιχμής.

Η ίδια πηγή δήλωσε επίσης ότι το ανθρακωρυχείο Kolubara παρέχει στο συγκρότημα TENT άνθρακα χαμηλότερης ποιότητας εδώ και αρκετούς μήνες, κάτι που αποτυπώνεται και στην αυξημένη κατανάλωση καυσίμου.

Αυτό συμβαίνει καθώς, όταν ο άνθρακας δεν έχει επαρκή ποιότητα, στο μείγμα προστίθεται και πετρέλαιο. Μια ακόμα συνήθης πρακτική είναι η ανάμιξη του άνθρακα με το υπερκείμενο μη ανθρακικό υλικό, ώστε να αυξάνεται η ανασκαφόμενη ποσότητα και, με αυτό τον πλασματικό τρόπο, να πληρούνται τυπικά οι όροι του σχεδίου παραγωγής.

Μια κατολίσθηση προκάλεσε προσωρινά προβλήματα

Την περασμένη εβδομάδα, ο διευθύνων σύμβουλος της EPS Milorad Grcic δήλωσε ότι υπάρχει αρκετός άνθρακας για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, αν και η παραγωγή άνθρακα στην Kolubara είναι 5,6% χαμηλότερη από ό, τι είχε προγραμματιστεί κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους, προσθέτοντας ότι οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας και άνθρακα δεν θα αυξηθούν.

Ο επικεφαλής της EPS εξήγησε ότι υπήρξαν κάποια απρόβλεπτα προβλήματα στα ανοικτά ορυχεία στην Kolubara. Συγκεκριμένα, υπήρξε κατολίσθηση εξαιτίας κάποιων ρωγμών, με αποτέλεσμα να χρειαστεί προληπτικά να μετακινηθεί μέρος του ακριβού εξοπλισμού που βρισκόταν στην περιοχή.

Αφότου η το πρόβλημα περιορίστηκε, καθώς η κατολίσθηση μετριάστηκε, ο εξοπλισμός επέστρεψε στις αρχικές του θέσεις, με αποτέλεσμα η παραγωγή στα ανθρακωρυχεία Kolubara να σταθεροποιηθεί.

Διαψεύδει τους κινδύνους η EPS

Τα σερβικά μέσα μαζικής ενημέρωσης αναφέρουν ότι η EPS αμφισβητεί τους ισχυρισμούς ότι η Σερβία θα μπορούσε να αντιμετωπίσει προβλήματα ηλεκτροδότησης λόγω έλλειψης άνθρακα. Η EPS υποστηρίζει ότι τα αποθέματα ξεπερνούν το 1 εκατ. τόνους άνθρακα, διαψεύδοντας τα νούμερα που είδαν το φως της δημοσιότητας.

Ακόμα, η EPS διαψεύδει πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας, σύμφωνα με τις οποίες δεν υπάρχουν τα απαραίτητα για τη συντήρηση του εξοπλισμού εξαρτήματα, καθώς και ότι ο άνθρακας που παρέχεται από τα ανθρακωρυχεία Kolubara είναι χαμηλής ποιότητας.