Ζητείται γείωση στην κυβέρνηση για το γυμνό καλώδιο της ΔΕΗ

Του Γιώργου Φιντικάκη

 

Τόση προσπάθεια από την κυβέρνηση και τόσο αφήγημα ότι κατάφερε να διασώσει τη "Μικρή ΔΕΗ" από τα νύχια των ιδιωτών, κινδυνεύουν να πάνε χαμένα, μετά την προ ημερών απόφαση του Ευρωδικαστηρίου για το λιγνίτη.

Ενώπιον πιθανώς δύσκολων αποφάσεων η κυβέρνηση αναζητά γείωση για το γυμνό καλώδιο της ΔΕΗ, όχι μόνο επειδή η απόρριψη της προσφυγής της επιχείρησης για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης στην αγορά λιγνίτη, επαναφέρει στο προσκήνιο σενάρια πώλησης μονάδων, αλλά και για βαθιά πολιτικούς λόγους. Διότι τυχόν επαλήθευση των παραπάνω σεναρίων, θα ακυρώσει ένα θέμα, το οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ (και ειδικά ο πρώην υπουργός Ενέργειας Πάνος Σκουρλέτης) είχε κάνει σημαία του, την παραχώρηση παραγωγικού δυναμικού της ΔΕΗ.

Στο πρακτικό σκέλος της υπόθεσης, ο αρμόδιος υπουργός Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης αναμένει ίσως και σήμερα να του παραδοθεί η έκθεση των νομικών υπηρεσιών, προκειμένου να καθορίσει τις από εδώ και πέρα κινήσεις του.

Και παρ' ότι δεν προκύπτει από επίσημες δηλώσεις κανενός, μια ερμηνεία λέει ότι ίσως, μπροστά στην αδιαλλαξία των δανειστών για τις δημοπρασίες υποχρεωτικής πώλησης ρεύματος ΝΟΜΕ, η ευρω-απόφαση να λειτουργεί και ως από μηχανής θεός. Ότι θα μπορούσε δηλαδή να χρησιμοποιηθεί ως "πάτημα" για να μπει και επίσημα στη κουβέντα η πώληση κάποιων μονάδων.

Όσο για τη ΔΕΗ, φαίνεται να έχουν διαμορφώσει μια πρώτη γραμμή άμυνας, κρίνοντας τουλάχιστον από τα λόγια του Μανώλη Παναγιωτάκη στο περιθώριο της εκδήλωσης της Παρασκευής για την υπογραφή πώλησης του 24% του ΑΔΜΗΕ.

Είπε για παράδειγμα ο επικεφαλής της ΔΕΗ ότι η υπό εξέλιξη συνεργασία της επιχείρησης με την κινεζική CMEC για την κατασκευή δεύτερου λιγνιτικού εργοστασίου στη Φλώρινα, το οποίο θα εισφερθεί σε κοινή εταιρεία μαζί με τη Μελίτη Ι και το ορυχείο της Βεύης, καλύπτουν την απαίτηση του δικαστηρίου για πρόσβαση τρίτων στο λιγνίτη.

Τα ερωτήματα

Τα ερωτήματα ωστόσο είναι πολλά, τόσο γιατί η απόφαση του δικαστηρίου αλλάζει τα μέχρι σήμερα δεδομένα για το λιγνίτη, κυρίως όμως, επειδή οι δανειστές δεν έχουν ακόμη τοποθετηθεί.

Άραγε θα δεχθούν την συμφωνία της ΔΕΗ με τους Κινέζους ή θα απαιτήσουν να βγάλει σε διαγωνισμό ένα πακέτο ορυχείων και λιγνιτικών μονάδων σαν τις δύο Μελίτη; Μήπως, ακόμη και αν δεχθούν την συμφωνία ΔΕΗ- CMEC, κρίνουν ότι αυτό δεν είναι αρκετό και ζητήσουν κι άλλα; Και το κυριότερο μήπως απαιτήσουν να τρέξει παράλληλα με τις δημοπρασίες ΝΟΜΕ και πώληση μονάδων;

Μα εντέλει αν τα παραπάνω επαληθευτούν, τότε δεν οδηγούμαστε ξανά σε παραλλαγές του μοντέλου της "Μικρής ΔΕΗ"; Αλώστε, το μοντέλο εκείνο, προέβλεπε εκτός από μονάδες και πώληση πελατολογίου, μέτρο που προσομοιάζει πολύ με τη πρόταση Παναγιωτάκη για δημιουργία εταιρείας λιανικής με μείγμα πελατών που θα διατεθεί σε ιδιώτες. Μα αν φτάσουμε εκεί, δηλαδή στη πώληση πελατών αλλά και μονάδων, για πιο λόγο τότε χαθήκαν δύο ολόκληρα χρόνια από το 2014 οπότε και το πρώτο σχέδιο για τη "Μικρή ΔΕΗ" έως σήμερα; 

Προς ώρας τα ερωτήματα θα παραμείνουν ερωτήματα, και το μόνο σίγουρο είναι ότι ο υπ. Ενέργειας Γ. Σταθάκης αναμένει για να αποφασίσει πως θα κινηθεί, σχετική έκθεση από τους νομικούς του υπουργείου. Όσο για τη ΔΕΗ βρίσκεται σε ανοικτή γραμμή με τις Βρυξέλλες, ακούγοντας τις θέσεις τους, και μεταφέροντας τις δικές της.

Τι συζητούν εντός ΔΕΗ

Αλλά πέραν αυτού που λέγεται επισήμως, υπάρχει και αυτό που συζητείται ανεπισήμως. Τέτοιες είναι οι κουβέντες που γίνονται εντός ΔΕΗ (όχι απαραίτητα στη διοίκηση, αλλά σίγουρα σε επίπεδο στελεχών), ότι τελικά η λύση της "Μικρής ΔΕΗ" ή κάποιας τέλος πάντων παραλλαγής της, μπορεί να μην ήταν και η χειρότερη. Συζητήσεις που αφορούν από μέλη του Δ.Σ. έως στελέχη διαφορετικών βαθμίδων και διευθύνσεων.

Η ιδέα είναι απλή. Ναι μεν μετά την πώληση μονάδων και πελατολογίου, η επιχείρηση θα μικρύνει, ωστόσο θα έχει ένα διπλό όφελος. Αφενός θα γλιτώσει από τη διπλή μέγγενη τόσο του Ευρωδικαστηρίου για το λιγνίτη, όσο και των δανειστών για το άνοιγμα της αγοράς λιανικής μέσω των "επαχθών" δημοπρασιών. Αφετέρου θα βάλει στο ταμείο της ζεστό χρήμα που σήμερα της λείπει.

Ασφαλώς και η ιδέα ωριμάζει σε κάποια μυαλά λόγω της εμμονής των πιστωτών σε πιο σκληρή εφαρμογή των δημοπρασιών με ρολάρισμα (επαναδημοπράτηση) στην επόμενη χρονιά των ποσοτήτων της προηγούμενης. Αλλά η αλήθεια είναι πως τα περί πώλησης μονάδων συζητώνται κατ΄ιδίαν εδώ και καιρό. Τουλάχιστον από τον Οκτώβριο και μετά, οπότε και ολοκληρώθηκε η πρώτη δημοπρασία προθεσμιακών προϊόντων ρεύματος, που πούλησε η ΔΕΗ σε τιμές χαμηλότερες απ’ ότι στη χονδρική. Χρηματικό όφελος για την απώλεια από τις δημοπρασίες δεν προκύπτει από πουθενά για τη ΔΕΗ, παρά μόνο ότι δεν παραχωρεί μονάδες. Το ξέρουν όλοι ότι στο ταμείο της η επιχείρηση θα βάλει λιγότερα χρήματα απ’ ότι αν πωλούσε κανονικά τις ίδιες ποσότητες ρεύματος στη σποτ αγορά.

Αν ωστόσο είναι έτσι τα πράγματα, το αρχικό ερώτημα επανέρχεται. Για ποιόν ακριβώς λόγο χάθηκαν δύο χρόνια, και αντί η ΔΕΗ να εισπράξει 1 με 2 δισ. ευρώ, να κινδυνεύει να χάσει άλλα 2,5 δισ ευρώ τζίρου ; Τόσο υπολογίζεται ότι αξίζει το μερίδιο που πρέπει να δώσει στον ανταγωνισμό, ώστε από το σημερινό 88%, να πέσει σε τρία χρόνια στο 49% της αγοράς.

Τότε, με βάση το αρχικό σχέδιο του 2014, τα έσοδα από τη πώληση της "Μικρής ΔΕΗ" θα κατευθύνονταν στο ταμείο της ίδιας της ΔΕΗ. Τώρα, αν τελικά οδηγηθούμε σε παρόμοιες λύσεις, ποιος διαβεβαιώνει ότι θα μπορεί η εταιρεία να χρησιμοποιήσει το όποιο τίμημα κατά το δοκούν, όταν το 34% των μετοχών της έχει μεταφερθεί στο νέο υπερ-Ταμείο;