Σε ρόλο Ιανού η κυβέρνηση με τις αποκρατικοποιήσεις

του Γιώργου Φιντικάκη

Έχει καταντήσει κουραστικό αλλά η κυβέρνηση επιμένει να θυμίζει τον Ιανό στο γήπεδο των αποκρατικοποιήσεων.

Άλλο πρόσωπο παρουσιάζει όταν απευθύνεται προς τους δανειστές, και άλλο όταν παίζει εντός έδρας, οπότε και το παιχνίδι της αποκτά πιο προσωπικούς τόνους, ανάλογα πάντα με την ατζέντα και τις επιδιώξεις του κάθε υπουργού. 

Την ίδια στιγμή που κορυφαίοι υπουργοί, όπως ο Π. Σκουρλέτης συνεχίζουν να αρνούνται αυτά που οι ίδιοι έχουν υπογράψει (βλέπε πώληση του 17% της ΔΕΗ), σε θέματα που άπτονται άμεσα της επόμενης αξιολόγησης, η κυβέρνηση εμφανίζεται στο ρόλο του πιο "υπάκουου μαθητή".

Το είδαμε χθες για μια ακόμη φορά. Η πλήρης προστασία από ποινικές και αστικές ευθύνες που παρέχει η κυβέρνηση στους εμπειρογνώμονες όταν κάνουν εισηγήσεις στο πλαίσιο του νέου υπερ-Ταμείου, και η οποία ψηφίστηκε χθες βράδυ με ρύθμιση σε άσχετο νομοσχέδιο του υπ. Δικαιοσύνης, ικανοποιεί μια εδώ και μήνες απαίτηση των δανειστών.

Το θέμα αποτελούσε και αποτελεί κομβικής σημασίας για τους πιστωτές, και για όσους το θυμούνται, η μη νομοθέτησή του τον Ιούνιο, είχε φτάσει σε σημείο να προκαλέσει παρ' ολίγον εμπλοκή στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης. Τις ημέρες μάλιστα εκείνες, ο ανακριτής είχε καλέσει έξι εμπειρογνώμονες του ΤΑΙΠΕΔ (μεταξύ των οποίων και τρεις ξένους, έναν Ισπανό, έναν Ιταλό και έναν Σλοβάκο) που αντιμετώπιζαν κατηγορία απιστίας σε βαθμό κακουργήματος για την υπόθεση πώλησης και εκμίσθωσης 28 ακινήτων του ελληνικού Δημόσιο. Τελικά, ο ανακριτής και κατόπιν άνωθεν παρεμβάσεων, τους είχε αφήσει ελεύθερους δίχως περιοριστικούς όρους αποδεχόμενος το σκεπτικό τους ότι δεν μπορούσαν να κατηγορηθούν για απιστία καθώς δεν είχαν εκ των πραγμάτων διαχειριστική ευθύνη έναντι του Δημοσίου, παρά γνωμοδοτικό ρόλο, αφού άλλοι έπαιρναν τις αποφάσεις.

Έκτοτε εκκρεμούσε η θεσμοθέτηση του "ακαταδίωκτου" όσων εμπειρογνωμόνων θα εμπλέκονται από εδώ και πέρα με την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, χθες όμως έγινε και αυτό. 

"Οι εμπειρογνώμονες, τα μέλη Συμβουλίων Εμπειρογνωμόνων ή τα μέλη άλλων γνωμοδοτικών οργάνων της Εταιρίας Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε. (του νέου υπερ-Ταμείου) και των άμεσων θυγατρικών της, δεν υπέχουν σε αστική ή ποινική ευθύνη για γνωμοδοτήσεις τους", αναφέρει η διάταξη, "εφόσον έχει ακολουθήσει προηγουμένως θετικός έλεγχος από το Ελεγκτικό Συνέδριο".

Στο σημείο αυτό η κυβέρνηση εμφανίζεται ως ο πιο "καλός μαθητής" απέναντι στους θεσμούς. Εναρμονίζεται πλήρως με αυτό που της ζητούσαν εδώ και μήνες, "σκουπίζοντας" και τη παραμικρή σκόνη αμφιβολίας για την από εδώ και πέρα αντιμετώπιση των Ελλήνων, και ξένων, εμπειρογνωμόνων που θα εμπλακούν με τα του υπερ-Ταμείου.

Το πιθανότερο είναι ότι ανάλογη ρύθμιση θα περάσει και για τα μέλη της διοίκησης του υπερ-Ταμείου, παρ' ότι σύμφωνα με μια ερμηνεία ο σχετικός νόμος τα καλύπτει επαρκώς. Κι αυτό καθώς ούτως ή άλλως προβλέπεται ότι τα μέλη του Διοικητικού Συμβούλου -του οργάνου δηλαδή που θα κάνει και το "κουμάντο" γύρω από την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας στο νέο Ταμείο- δεν θα έχουν αστική ευθύνη έναντι τρίτων για πράξεις ή παραλείψεις κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, παρά μόνο για δόλο ή βαρεία αμέλεια. 

Λογικό. Δίχως νομική κάλυψη, ουδείς σοβαρός, Έλληνας ή ξένος, θα δεχθεί ποτέ θέση στο υπερ-Ταμείο. Κανένα αξιόλογο στέλεχος ευρωπαϊκών οργάνων δεν θα συναινέσει να αναλάβει θέση στη διοίκηση του καινούργιου αυτού φορέα, που σημαίνει ότι οι όποιες πιθανότητες επιτυχίας του θα υπονομευθούν πριν καν αυτό ξεκινήσει να λειτουργεί.

Το διπλό πρόσωπο

Ως εδώ όλα καλά. Εκείνο που δεν είναι κατανοητό σχετίζεται με τον τρόπο που η κυβέρνηση επιμένει να παίζει το παιχνίδι των ιδιωτικοποιήσεων εντός Ελλάδος. Το πως δηλαδή συνεχίζει να επιτρέπει σε κορυφαίους υπουργούς να "ξεχνούν" τι έχουν υπογράψει, και να μετατρέπουν σε "σάκο του μποξ" τον Στέργιο Πιτσιόρλα του ΤΑΙΠΕΔ. Αναφερόμαστε προφανώς στις πρόσφατες δηλώσεις Σκουρλέτη πως δεν υπάρχει θέμα ιδιωτικοποίησης του 17% της ΔΕΗ, την οποία όμως είχε συνυπογράψει μαζί με άλλους συναδέλφους, το Μάιο, ως μέλος του Κυβερνητικού Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής όταν είχαν εγκρίνει το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα του ΤΑΙΠΕΔ.

Τα ερωτήματα είναι εύλογα. Όσο αποτελεί δέσμευση απέναντι στους δανειστές το "ακαταδίωκτο" των εμπειρογνωμόνων του νέου υπερ-Ταμείου, άλλο τόσο δεν αποτελεί δέσμευση και η υλοποίηση των εγκεκριμένων και συμφωνημένων ιδιωτικοποιήσεων; 

Άραγε, κάθε φορά που θα θίγεται προσωπικά ένας υπουργός, επειδή μια μνημονιακή δέσμευση του αφαιρεί κρίσιμη κυβερνητική ύλη, η υποχρέωση αυτή θα παύει να δεσμεύει και τη κυβέρνηση συνολικά;

Διότι μάλλον περί αυτού πρόκειται. Είναι τυχαίο ότι τα υπόλοιπα κυβερνητικά στελέχη που συνυπέγραψαν το επιχειρησιακό πλάνο του ΤΑΙΠΕΔ, δηλαδή οι Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρ. Χουλιαράκης και ο αντιπρόεδρος Γιάννης Δραγασάκης, δεν έχουν αμφισβητήσει τις υπογραφές τους;