«ΕΝΤΑΞΗ ΤΟΥ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟΥ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ Δ.Ε.Η. Α.Ε. – Π. ΛΙΠΤΟΛ ΣΤΟΝ ΚΑΤΑΛΟΓΟ ΤΗΣ UNESCO, ΩΣ ΜΝΗΜΕΙΟ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ»…

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΕΗ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΗ

Προς:  Πρόεδρο  Δ.Ε.Η. κ. Εμμανουήλ  Παναγιωτάκη

Κοιν: βουλευτές,  Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, Δήμους, Φορείς

Αξιότιμε κ. Πρόεδρε.

Απευθύνομαι σε εσάς ως πολίτης και ως εργαζόμενος της ΔΕΗ ΛΚΔΜ για να σας εκφράσω την αγωνία μου για τη διάσωση των εγκαταστάσεων του Βιομηχανικού συγκροτήματος ΛΚΔΜ ΔΕΗ πρώην ΛΙΠΤΟΛ και με  αφορμή

τις πρόσφατες δηλώσεις σας στο Συνέδριο Επιχειρηματικότητας που διοργανώθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο στην Κοζάνη. Στην εισήγησή σας αναφερθήκατε στην συνεργασία της ΔΕΗ με επιχειρήσεις της περιοχής και σε συγκεκριμένες δράσεις όπως η δημιουργία Βιομηχανικού Μουσείου, Πολιτιστικού Πάρκου.

Προχωρήσατε μάλιστα στην πρόταση για την θεσμοθέτηση ευρωπαϊκού συνεδριακού κέντρου ενέργειας, τη δημιουργία προϋποθέσεων για βιομηχανικό και εκπαιδευτικό τουρισμό.

Με αφορμή  επίσης την αναδρομική έκθεση  βιομηχανικής κληρονομιάς στην Ελλάδα, των   ιστορικών εγκαταστάσεων του Ατμοηλεκτρικού Σταθμού Νέου Φαλήρου που  πραγματοποιείται αυτή την περίοδο υπό την αιγίδα της ΔΕΗ ΑΕ  και του TICCIH.

Σε απάντηση αυτών των θέσεων  σας επιτρέψτε μου να σας καταθέσω την πρότασή μου απαντώντας με την ίδια αγωνία για το επιχειρηματικό μέλλον της περιοχής μας:

«Ένταξη του Βιομηχανικού Συγκροτήματος της Δ.Ε.Η. Α.Ε. – π. ΛΙΠΤΟΛ στον κατάλογο της UNESCO, ως μνημείο Βιομηχανικής Κληρονομιάς».

Η διάσωση της πολιτιστικής μας  κληρονομιάς στον χώρο της ενέργειας είναι χρέος όλων των πολιτών , ενώ η καταγραφή της ιστορίας για τους τρόπους που αυτή αποτελεί είναι η σχέση που θα ενώσει τις ρίζες του παρελθόντος με δράσεις του παρόντος, ώστε να μεταβούν ομαλά στο μέλλον.

Το σημαντικότερο στοιχείο είναι, η θυσία των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής πέραν της Εορδαίας, που σε βάρος της υγείας τους, το υψηλότερο αγαθό για τον άνθρωπο, στήριζαν και στηρίζουν το ενεργειακό αυτό κέντρο.

Αν μη τι άλλο κ. Πρόεδρε, αυτός ο λαός αξίζει τον σεβασμό όλων των ηγεσιών και αυτός εκφράζεται με ανταποδοτικά έργα που θα αναδεικνύουν αυτήν την ιστορική διαδρομή του λεκανοπεδίου της Εορδαίας καθώς από αστικό περιβάλλον μετά το δεύτερο μισό του προηγούμενου αιώνα με  γρήγορους ρυθμούς μεταβλήθηκε από αγροτική περιοχή σε ενεργειακό κέντρο.

Αυτή η μετεξέλιξη, ανύπαρκτη ως καταγραφή για το μέλλον, είναι και ο λόγος για την πρόταση της άμεσης διάσωσης των κτιριακών εγκαταστάσεων του Βιομηχανικού Συγκροτήματος της ΔΕΗ Α.Ε. – ΛΙΠΤΟΛ ( ΑΗΣ Πτολεμαΐδας, ΑΗΣ ΛΙΠΤΟΛ, Εργοστάσιο Λιγνιτοπλίνθων, Κτίριο Κεντρικού Μηχανουργείου Ηλεκτροτεχνείου ), αλλά και άλλων βοηθητικών κτιρίων και εγκαταστάσεων του Βιομηχανικού Συγκροτήματος. ( Βλ. Παράρτημα 1)

• Η ένταξη στο Μητρώο Βιομηχανικής Κληρονομιάς της χώρας – όχι μόνον ως βάση δεδομένων για την διατήρηση και διάσωση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, ή για την επιστροφή και επανάχρηση των εδαφών στην Τοπική Αυτοδιοίκηση αλλά κυρίως ως «Εργαλείο» για την Βιώσιμη Ανάπτυξη της Εορδαίας, της Περιφέρειας της Δυτικής Μακεδονίας, της χώρας, και εν τέλει της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
• Οι εγκαταστάσεις αποτελούν βιομηχανική κληρονομιά της περιοχής της Εορδαίας ως μνημεία αποτύπωσης του περιβάλλοντος, της οικονομίας, της κοινωνίας και του πολιτισμού, όπως αυτά μεταβλήθηκαν με την διεύρυνση και εξέλιξη της περιοχής σε ενεργειακό κόμβο της χώρας, των Βαλκανίων , και της Ελλάδας( Χάρτα της Βενετίας).
• Είναι αναγκαία η ανάδειξη της τεχνολογικής, ιστορικής και κοινωνικής αξίας της, καθώς στην πορεία των τελευταίων ετών μεταβλήθηκε ο κοινωνικοοικονομικός ιστός της περιοχής αλλά και το θεσμικό πλαίσιο της χώρας ( νομοθεσία για την εκμετάλλευση των ορυχείων)
• Πρέπει να καταγραφεί ο νέος τρόπος ζωής, οι νέες μορφές εργασίας και επαγγελμάτων ( εργασιακή κουλτούρα- διοίκηση της αλλαγής παραγωγικού μοντέλου- ‘Επιστήμη της Εργασίας’)
• Ανάδειξη Καινοτομιών: Συνέργειες – Ιδιωτών και Δημοσίου ( η «Καλή Πρακτική» του Ευεργέτη Πρόδρομου Αθανασιάδη ( Μποδοσάκη) στην ίδρυση της ΛΙΠΤΟΛ στην δεκαετία του 1950 με την συμμετοχή του Δημοσίου ( ΣΔΙΤ)

Οι βάσεις για την μετάβαση στη μεταλιγνιτική περίοδο με δράσεις αναπτυξιακής πολιτικής με διάρκεια, και εργαλεία την απορρύπανση εδαφών και την επαναχρησιμοποίηση κτιρίων, περιβάλλοντος και γης, τίθενται ακόμη:

* Βιομηχανικό Μουσείο

* Ερευνητικά Κέντρα

* Χώροι Πολιτισμού

* Δημόσια Θερμοκήπια

* Συστήματα τηλεθέρμανσης και τηλεψύξης

• Διεπιχειρηματικές επενδύσεις ( Βιομηχανία – Πολιτισμός- Εκπαίδευση- ΜΚΟ – Φορείς δηλαδή ΔΕΗ- TICCHI- ΑΕΙ-UNESCO- ICOMOS – Κοινωφελή Ιδρύματα στην λογική των Capital & Cultural Links)
• Ενίσχυση της ατομικής και της συλλογικής Μνήμης: από την Χάρτα του Ρήγα ( διαφωτισμός) και την Χάρτα του Nizhny Tagil (βιομηχανική αρχαιολογία- οι πρώτοι εργάτες των Ορυχείων- οι πρόσφυγες τεχνίτες των Ορυχείων της Αργυρούπολης του Πόντου ) στην αναζήτηση της Αρχαίας Εορδαίας, Αρχαία Εγνατία.
• Η καταγραφή της βήμα προς βήμα « κίνησης δημιουργίας της τεχνολογικής ταυτότητας των γενεών». Αποτύπωση της « ενεργειακής γέφυρας»: από τον λιγνίτη στις ΑΠΕ, σύγχρονες τεχνικές (μη καταστροφικού ελέγχου) και το ‘ψηφιακό αποτύπωμα’ ανθρώπων, κτιρίων και εδαφών.
• Παλαιό Σιδηροδρομικό Δίκτυο, (πολιτισμική αξιοποίηση περιήγησης στο αποκατεστημένο πλέον περιβάλλον)
• Αναζήτηση των «κοινών» των Ευρωπαϊκών – Επιστημονικών και Ερευνητικών Προγραμμάτων για την αξιοποίηση των κεφαλαίων εκ των άνω προς τα κάτω. ( Hirstcape, INTERREC κλπ) δηλαδή:
• Δίκτυα Ενεργειακών Δήμων – Περιφερειών – Χωρών « Δρόμοι του Λιγνίτη ( βλέπε δρόμοι του κρασιού)
• Δίκτυα Μεταφορών
• Διεπιχειρηματικά δίκτυα

Σας επισημαίνω επιπροσθέτως ότι το θέμα ανάδειξε και το Περιφερειακό Τμήμα του ΤΕΕ τμήματος Δυτικής Μακεδονίας πρόσφατα με την συνδιοργάνωση της BRAU3 όπου πραγματοποιήθηκαν 2 σχετικές ημερίδες για την Βιομηχανική Κληρονομιά (ο χώρος για τον οποίο σας αναφέρω παραπάνω συν την ΑΕΒΑΛ).

Αξιότιμε κ. Πρόεδρε.

Απευθύνομαι σε εσάς και στους ανθρώπους που δια του βίου τους αποδεικνύουν το χρέος τους προς πατρίδα και την ιστορία της, έχοντας ο ίδιος διανύσει μια πορεία αυθόρμητης καταγραφής μαρτυριών των εργατών στα ορυχεία της περιοχής αλλά και των Προσφύγων του Πόντου.

Το δικαίωμα στη μνήμη το κληρονομήσαμε από τους προγόνους μας και με αυτήν την βαριά κληρονομιά δεν έχουμε παρά να αγωνιζόμαστε για την διάσωση και την καταγραφή της.

Με εκτίμηση

Περτσινίδης Κωνσταντίνος

Υπάλληλος ΔΕΗ ΑΕ – Λ.Κ.Δ.Μ

Παράρτημα 1.

Εγκαταστάσεις βιομηχανικού Συγκροτήματος  ΔΕΗ ΑΕ – (ΛΙΠΤΟΛ)

ΑΗΣ ΛΙΠΤΟΛ

Ιδρύθηκε το 1957με κύρια αποστολή την παροχή Ηλεκτρικής Ενέργειας στα ηλεκτροκίνητα μηχανήματα του πρώτου ορυχείου (Κύριο πεδίο) που αρχισε να λειτουργεί εκείνη την περίοδο, καθώς και την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας στο σύστημα του τροχαίου υλικού,  για την μεταφορά του λιγνίτη πρός τον ΑΗΣ ΛΙΠΤΟΛ και την μεταφορά τέφρας από τον ΑΗΣ στις αποθέσεις. ( η  μεταφορά γινόταν με την βοήθεια ηλεκτραμαξών και βαγονιών σταθερήε τροχιάς).

ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΛΙΓΝΙΤΟΠΛΙΝΘΩΝ  (ΜΠΡΙΚΕΤΑΔΙΚΟ)

Ιδρύθηκε την ίδια χρονική περίοδο (1957) με αποστολή τις παρακάτω δραστηριότητες:

• Ξήρανση του λιγνίτη που χρησιμοποιείται για την λειτουργία του ΑΗΣ ΛΙΠΤΟΛ
• Παραγωγή  λιγνιτοπλίνθων με την διαδικασία συμπίεσης τριμμένων λιγνιτών,  ( ο τρόπος δημιουργίας  των λιγνιτοπλίνθων έγινε αποκλειστικά από  Έλληνα χημικό μηχανικό. Χρησιμοποιήθηκε για την τροφοδοσία της περιοχής ως καύσιμο για την θέρμανση των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής, καθώς και για χρήση στους Ελληνικούς Σιδηροδρόμους.
• Είναι το μοναδικό που υπάρχει στην Ελλάδα και απο τα λίγα που υπάρχουν στην Ευρώπη και έχει ανεκτίμητη βιομηχανική αξία.

ΚΤΙΡΙΟ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ  ΜΗΧΑΝΟΥΡΓΕΙΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΕΙΟΥ

Κατασκευάστηκε και αυτό την χρονική περίοδο (1957) με σκοπό τις παρακάτω δραστηριότητες :

• Επισκευή και συντήρηση του τροχαίου εξοπλισμού (Ηλεκτράμαξες Βαγόνια).
• Επισκευή  συντήρηση ανταλλακτικών για τα ηλεκτροκίνητα μηχανήματα των  ορυχείων
• Επισκευή συντήρηση των ηλεκτροκινητήρων και ηλεκτρολογικού εξοπλισμού των προαναφερθέντων μηχανημάτων.
• Συντήρηση και επισκευή εξαρτημάτων και εξοπλισμού του εργοστασίου λιγνιτοπλίνθων καθώς και του ΑΗΣ ΛΙΠΤΟΛ.

Το κτίριο είναι εξαιρετικό από την άποψη της βιομηχανικής αρχιτεκτονικής Στην έκταση αυτή ξεκίνησε αργότερα και η κατασκευή της πρώτης  μονάδας του  ΑΗΣ Πτολεμαΐδας . Επίσης εκτός των παραπάνω υπάρχουν και άλλα βοηθητικά κτίρια και εγκαταστάσεις  ώστε όλο το Βιομηχανικό Συγκρότημα να λειτουργεί αυτοτελώς και με αυτάρκεια.