«Περί όνου σκιάς» η συζήτηση με τους δανειστές για το NOME – Εξετάζονται άλλες λύσεις

 «Μια ιδιαιτερότητα, μάλλον πρωτόγνωρη», χαρακτηρίζει την κατάσταση στην ηλεκτρική αγορά, την αναμόρφωση της οποίας, στη βάση των μνημονιακών υποχρεώσεων της χώρας, καλείται να συζητήσει σήμερα με τους εκπροσώπους του κουαρτέτου ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Πάνος Σκουρλέτης.

Η ιδιαιτερότητα έγκειται στο ότι, ενώ σε τεχνικό επίπεδο έχουν κατά βάση συμφωνηθεί οι παράμετροι του μοντέλου διενέργειας δημοπρασιών τύπου NOME, φαίνεται ότι οι ίδιες οι δημοπρασίες δεν μπορούν πλέον να αποτελέσουν ούτε καν μεταβατικό «εργαλείο» για την επίτευξη του βασικού στόχου στον οποίον, θεωρητικά, απέβλεπαν. Δηλαδή στην μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ στη λιανική του ρεύματος, σε πρώτη φάση κατά 25% και μέχρι το 2020 στο 50%.

Ως εκ τούτου, η όλη διαπραγμάτευση για μια πλήρη συμφωνία στο μοντέλο των NOME γίνεται μια συζήτηση «περί όνου σκιάς» και το πιθανότερο είναι ότι θα αναζητηθούν άλλες λύσεις που να οδηγούν στο επιδιωκόμενο αποτέλεσμα.

Γιατί δεν μπορεί να λειτουργήσει το NOME

Με τις δημοπρασίες τύπου NOME η ΔΕΗ θα έβγαζε σε πλειοδοσία κάποιες εκατοντάδες MW «φθηνού» ρεύματος προερχόμενου από λιγνιτικούς σταθμούς, έτσι ώστε οι ανταγωνιστές της προμηθευτές να μπορούν κι εκείνοι να έχουν πρόσβαση στο φθηνό λιγνίτη, να την ανταγωνιστούν πιο αποδοτικά και να αποσπάσουν μεγαλύτερα μερίδια από τη λιανική του ρεύματος. Ως γνωστόν το κρίσιμο ζήτημα που θα καθορίζει εάν οι δημοπρασίες θα είναι αποδοτικές και θα μπορούν πράγματι να αλλάξουν τα δεδομένα της αγοράς είναι η τιμή εκκίνησης των δημοπρασιών που σχετίζεται άμεσα με το κόστος παραγωγής της ΔΕΗ.

Κατά το σύνηθες, η ΔΕΗ προσήλθε σε αυτή τη συζήτηση δηλώνοντας ότι τα κόστη της για την παραγωγή λιγνιτικού ρεύματος είναι τεράστια, ωστόσο, και παρά το γεγονός ότι παραμένει συνεχώς αρνητική στο να παρέχει αντικειμενικά στοιχεία, έκανε κάποιες «παραχωρήσεις». Οι πληροφορίες του energypress αναφέρουν  ότι οι «παραχωρήσεις» αυτές οδηγούσαν σε μια τιμή εκκίνησης περί τα 46 ευρώ τη Μεγαβατώρα. Κάτω από αυτή την τιμή η ΔΕΗ δεν δέχεται να πάει, αλλά ούτε και φαίνεται να υπάρχει πολιτική βούληση να πιεστεί.

Όμως η Οριακή Τιμή Συστήματος την περίοδο αυτή είναι στα επίπεδα των 40 με 42 ευρώ τη Μεγαβατώρα. Οι λόγοι είναι πολλοί, με σημαντικότερους τις χαμηλές τιμές του φυσικού αερίου και την παρουσία των ΑΠΕ στο ενεργειακό ισοζύγιο, λόγοι δηλαδή που δεν φαίνεται να διαφοροποιούνται στο εγγύς μέλλον. Όταν όμως η Οριακή Τιμή είναι στα επίπεδα των 40 ευρώ, μια δημοπρασία με τιμή εκκίνησης τα 46 ευρώ αντί για το ενδιαφέρον των προμηθευτών μάλλον θα προκαλούσε τα γέλια… 

Αναζητούνται άλλες λύσεις

Οι δημοπρασίες NOME είχαν προταθεί ως ένα πρώτο μεταβατικό πλαίσιο και στη συνέχεια, το επόμενο βήμα, θα ήταν να προχωρήσουν οι συμπράξεις της ΔΕΗ με ιδιώτες σε νέες ή παλιές λιγνιτικές μονάδες ώστε να δημιουργηθούν νέα σχήματα που θα έχουν μερίδιο στην αγορά.

Οι πληροφορίες του energypress αναφέρουν ότι η εκ των πραγμάτων «ακύρωση» του εργαλείου που λέγεται NOME  είναι πλέον στο επίκεντρο των συζητήσεων με τους θεσμούς και όχι οι παράμετροι ενός πιθανού μοντέλου NOME.

Το πρόβλημα για την κυβέρνηση είναι βεβαίως ότι η αδυναμία του NOME να δώσει αποτελέσματα δημιουργεί τον κίνδυνο να επανέλθει το σενάριο της «μικρής ΔΕΗ» σενάριο για το οποίο ο κ. Σκουρλέτης έχει πει παλιότερα ότι δεν έφυγε ποτέ από το μυαλό των δανειστών. Το σχέδιο μάλιστα για τη «μικρή ΔΕΗ» ναι μεν έχει «παγώσει», αλλά ο σχετικός νόμος παραμένει εν ισχύι όσο δεν θεσμοθετείται κάποιο εναλλακτικό ισοδύναμο.

Σε κάθε περίπτωση, ακόμα και αν δεν γίνεται ακόμα σαφής αναφορά στη «μικρή ΔΕΗ», οι δανειστές φέρονται να εγείρουν πλέον θέμα «δομικών λύσεων» για την επίτευξη των στόχων (όπως άλλωστε αναφέρεται στο μνημόνιο), τις οποίες δομικές λύσεις θα πρέπει τώρα να αναζητήσει η κυβέρνηση.