Παπαγεωργίου: Χρειαζόμαστε στρατηγικό ενεργειακό σχεδιασμό με ορίζοντα 20ετίας

Στρατηγικό σχεδιασμό με ορίζοντα εικοσαετίας, όπως κάνουν όλες οι ανεπτυγμένες χώρες, ανάπτυξη βιώσιμων δομών και υγιής λειτουργία του ενεργειακού κλάδου, χρειάζεται η Ελλάδα, σύμφωνα με το Μάκη Παπαγεωργίου, πρώην υφυπουργού ΠΕΚΑ.

Μιλώντας σε ενεργειακό συνέδριο του ΤΕΕ, κ. Παπαγεωργίου είπε ότι η ενεργειακή μας πολιτική θα πρέπει να εστιάζει στην διαμόρφωση ενός επενδυτικού περιβάλλοντος ανταγωνιστικού και φιλικού προς όποιον
επιθυμεί να εμπιστευθεί την Ελλάδα και να επενδύσει πάνω στα συγκριτικά της πλεονεκτήματα.

Αναλυτικότερα, η ομιλία του πρώην υφυπουργού ΠΕΚΑ έχει ως εξής:

Είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος που βρίσκομαι σήμερα μαζί σας, και θα πρέπει να συγχαρώ θερμά τόσο το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος όσο και το νεοσύστατο οργανισμό του Hellenic Association for Energy Economics.

Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία φέρνει κοντά δύο από τους πιο κομβικούς κλάδους που θα πρέπει να στηριχθούν και να αποτελέσουν κινητήριο μοχλό σε ένα νέο βιώσιμο παραγωγικό πρότυπο για την ελληνική οικονομία:

Τον κλάδο των επιστημόνων της αγοράς και δη των μηχανικών με τον ακαδημαϊκό κλάδο.

Παράλληλα, οι δύο αυτοί κλάδοι έχουν πολύ μεγάλη σημασία σε σχέση με την αντιμετώπιση της μεγαλύτερης πληγής που άφησε η οικονομική κρίση, την απογοήτευση και την ανεργία που πλήττει τους νέους της χώρας μας.

Είναι αναγκαίο κάποια στιγμή να αντιληφθούμε όλοι σε αυτόν τον τόπο πως η πολιτική δεν περιορίζεται στην επικοινωνιακή διαχείριση των μεγάλων προβλημάτων της χώρας. Κρίνω πως πλέον όλοι αντιλαμβάνονται πως το μεγάλο διακύβευμα για το μέλλον μας είναι η παραγωγή πρόσθετου πλούτου και νέων θέσεων εργασίας, μέσα από μεταρρυθμίσεις και προσέλκυση νέων επενδύσεων.

Από τη στιγμή λοιπόν, που το σύνολο σχεδόν των πολιτικών δυνάμεων αναγνωρίζει ως επιβεβλημένη για τη χώρα την ευρωπαϊκή της προοπτική, με τους κανόνες και τις υποχρεώσεις που αυτή συνεπάγεται, δεν υπάρχει άλλος δρόμος.

Η ενεργειακή μας πολιτική θα πρέπει να εστιάζει στην διαμόρφωση ενός επενδυτικού περιβάλλοντος ανταγωνιστικού και φιλικού προς όποιον επιθυμεί να εμπιστευθεί τη χώρα μας και να επενδύσει πάνω στα συγκριτικά της πλεονεκτήματα.

Και είναι επίσης καθήκον όλων μας, να αρθούν τα εμπόδια ώστε τα οφέλη αυτά να μεταφέρονται κατά το μέγιστο βαθμό στην καθημερινότητα του πολίτη, στην ενέργεια που αξιοποιεί για να μετακινηθεί, να ζεσταθεί, να θέσει σε κίνηση την επιχείρηση του.

Είναι πιο αναγκαία παρά ποτέ η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων στον ενεργειακό τομέα, ώστε αυτός να συμβάλλει στην προσδοκία όλων μας για την επιστροφή της ελληνικής οικονομίας στον δρόμο της ανάκαμψης.

Θα ξεκινήσω από την ηλεκτρική αγορά, η οποία αποτελεί τον «καθρέφτη» όλων των ανεπτυγμένων οικονομιών.

Η οικονομική κρίση έφερε πριν από λίγα χρόνια δραματικά στην επιφάνεια όλες τις στρεβλώσεις και τις αδυναμίες που πηγάζουν από την υψηλή συγκέντρωση και την έλλειψη ουσιαστικού ανταγωνισμού που χαρακτήριζαν την ελληνική αγορά.

Σε πρωτόγνωρο για τα ευρωπαϊκά δεδομένα χρονικό διάστημα, κάναμε το πρώτο μεγάλο βήμα για την προσαρμογή σε όσα ήδη ισχύουν στο μεγαλύτερο κομμάτι της Ευρώπης.

Θεσμοθετήθηκε σε στενή συνεργασία με τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας το μεταβατικό πλαίσιο λειτουργίας της αγοράς το οποίο επιπλέον οδήγησε σε ετήσια εξοικονόμηση της τάξης των 150 εκατομμυρίων ευρώ.

Και να σταθώ ξεχωριστά στην ενίσχυση του ρόλου της ΡΑΕ ως θεματοφύλακα του υγιούς ανταγωνισμού και των συμφερόντων των καταναλωτών.

Εξάλλου, σαφές είναι πως οποιαδήποτε κυβέρνηση αισθάνεται σίγουρη για τα θετικά αποτελέσματα των πολιτικών της, όχι μόνο προστατεύει στο ακέραιο την απρόσκοπτη άσκηση των αρμοδιοτήτων των ανεξάρτητων αρχών αλλά φροντίζει επιπρόσθετα να τη θωρακίσει και την ενισχύσει.

Ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες για την υλοποίηση επενδύσεων που λίμναζαν επί δεκαετίες και που επιβαρύνουν σημαντικά κάθε χρόνο τους καταναλωτές, όπως η ηλεκτρική διασύνδεση των Κυκλάδων. Και επιπλέον προωθήθηκε και ο σχεδιασμός της ακόμη μεγαλύτερης διασύνδεσης, της Κρήτης.

Επίσης, η μεγαλύτερη εγχώρια ενεργειακή επένδυση των τελευταίων ετών, η νέα μονάδα παραγωγής στην Πτολεμαΐδα, θα διατηρήσει ακέραια την απασχόληση στην Δυτική Μακεδονία και παράλληλα θα διασφαλίσει το μέλλον της λιγνιτικής παραγωγής με δραματικά μειωμένο όμως το περιβαλλοντικό αποτύπωμα.

Και φυσικά η προώθηση ενεργειών για τον εξορθολογισμό του ενεργειακού κόστους κράτησαν και κρατούν όρθια την εγχώρια βιομηχανία προστατεύοντας τις χιλιάδες θέσεις εργασίας που συνδέονται με αυτή.

Αν συνεχίζονταν οι μεταρρυθμίσεις, θα ήμασταν ήδη πλήρως ευθυγραμμισμένοι με τα δεδομένα που επικρατούν στην ευρωπαϊκή ενεργειακή αγορά, με βάση το ενιαίο ευρωπαϊκό μοντέλο λειτουργίας στο οποίο είμαστε υποχρεωμένοι να μεταβούμε, το γνωστό ως Target Model.

Η χώρα μας εν κατακλείδι δε θα έτρεχε τελευταία και καταϊδρωμένη πίσω από τις ευρωπαϊκές ενεργειακές εξελίξεις, αλλά θα τις αξιοποιούσε προς όφελος των επενδύσεων, των θέσεων εργασίας, των καταναλωτών και συνολικά της εγχώριας οικονομίας.

Σύμφωνα με το νέο μνημόνιο το άνοιγμα της ηλεκτρικής αγοράς και ο ρόλος της ΔΕΗ περιγράφονται κατά τέτοιο τρόπο που πραγματικά δημιουργούν μεγάλα ερωτηματικά για τη βιωσιμότητα αυτού του σεναρίου.

Δηλαδή μία αποδυνάμωση του ρόλου της ΔΕΗ, ως αυτοσκοπός και χωρίς κανένα όφελος για τους συμμετέχοντες, τον ανταγωνισμό και κυριότερα τον Έλληνα καταναλωτή.

Ενώ η ΔΕΗ υπό άλλες συνθήκες θα έπρεπε να είναι εκείνη που να καθοδηγεί ως κεντρικός πυλώνας τις εξελίξεις της ηλεκτρικής αγοράς, βγαίνοντας ενδυναμωμένη από μία διαδικασία αναδιάρθρωσης και εξυγίανσης.

Η ΔΕΗ σήμερα βρίσκεται στη δυσκολότερη φάση της ιστορίας της.

Δηλαδή

-        Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές έχουν αυξηθεί δραματικά

-        Η αδυναμία δανεισμού της είναι προφανής,

-        Η δυσκολία επενδύσεων επίσης,

Και φυσικά

-        Το σενάριο του ΑΔΜΗΕ δημιουργεί ακόμα μεγαλύτερα οικονομικά ζητήματα για την μητρική εταιρεία

Σε όλες τις ανεπτυγμένες αγορές ο δυνατός παίκτης δεν φοβάται τον υγιή ανταγωνισμό. Τον χρησιμοποιεί ως όχημα για την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων του αλλά και της αγοράς στην οποία δραστηριοποιείται.

Το μείζον όμως παραμένει στο άμεσο μέλλον να προστατευθούν οι σημαντικές επενδύσεις που έχουν ήδη προωθηθεί.

Επενδύσεις όπως ο αγωγός φυσικού αερίου TAP, ήλθαν γιατί κερδίσαμε σε πολιτικό και επιχειρηματικό επίπεδο την εμπιστοσύνη πως μπορούμε να φέρουμε εις πέρας τις πολλαπλές απαιτήσεις που συνεπάγεται η συμμετοχή σε ένα τέτοιο έργο.

Επίσης, υποδομές που βρίσκονται σήμερα στο επίκεντρο του ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, όπως για παράδειγμα το terminal υγροποιημένου φυσικού αερίου της Ρεβυθούσας, η επέκταση του οποίου έχει πολύ μεγάλη σημασία που ξεπερνά τα στενά γεωγραφικά όρια της πατρίδας μας και αγγίζει τον πυρήνα της ασφάλειας εφοδιασμού στην ευαίσθητη περιοχή των Βαλκανίων.

Να σημειώσω όμως εδώ πως ειδικά στο φυσικό αέριο και τις διακρατικές συνεργασίες χρειάζεται υψηλός βαθμός εκτίμησης για τις γεωπολιτικές προεκτάσεις που συνεπάγεται η ανάληψη δράσεων.

Αυτό συνεπάγεται τη στήριξη έργων που καταρτίζονται επί ρεαλιστικών δεδομένων που μπορούν να κινητοποιήσουν διεθνείς ισχυρές επιχειρηματικές δυνάμεις ώστε να επιτευχθεί το μεγάλο ζητούμενο που είναι η ανάπτυξη.

Κυρίες και κύριοι,

Εύκολες λύσεις δεν υπάρχουν! Η άρνηση της διεθνούς πραγματικότητας δημιουργεί μεγάλα και δύσκολα προβλήματα και τις συνέπειες τις επωμιζόμαστε πολύ γρήγορα και στο πολλαπλάσιο. Και δυστυχώς χρειάζεται ακόμη μεγαλύτερη προσπάθεια για να διορθωθούν.

Ένας είναι ο δρόμος που πρέπει να ακολουθήσουμε. Στρατηγικός σχεδιασμός με ορίζοντα εικοσαετίας όπως κάνουν όλες οι ανεπτυγμένες χώρες, ανάπτυξη βιώσιμων δομών και υγιής λειτουργία του ενεργειακού κλάδου.

Η χώρα μας πρέπει και μπορεί να σταθεί ξανά στα πόδια της, να προχωρήσει ακόμη πιο δυναμικά στην οδό των μεταρρυθμίσεων.