Να ορισθεί άμεσα κατώτατη τιμή στην λιανική ρεύματος για την ΔΕΗ

του Αθανάσιου Γκίκα

Η χώρα έχει υποχρέωση να ανοίξει την λιανική αγορά ηλεκτρισμού. Σήμερα υπάρχει ένας κυρίαρχος Προμηθευτής, η ΔΕΗ, με μερίδιο αγοράς περίπου 95% (για το σύνολο του 2015). Ο στόχος είναι το μερίδιο αυτό αγοράς να πέσει κάτω απο το 50% στα επόμενα 5 χρόνια. Πως θα επιτευχθεί ο φιλόδοξος αυτός στόχος;

Με πρώτη προτεραιότητα η ΡΑΕ (ή όποιος είναι αρμόδιος για την λειτουργία της αγοράς ηλεκτρισμού στην Ελλάδα) θα πρέπει να επιβάλει στον κυρίαρχο Προμηθευτή κατώτατο όριο στις τιμές του λιανικής για την περίοδο που εκτιμά ότι θα χρειαστεί ώστε το μερίδιο του να πέσει κάτω απο το 50% (καλύτερα κάτω απο το 40%). Ο ορισμός κατώτατης τιμής είναι πολιτική που είναι δοκιμασμένη σε απελευθερωμένες αγορές στο εξωτερικό. Τυπικό και πετυχημένο παράδειγμα η αγορά στο Τέξας των ΗΠΑ όπου ο ρυθμιστής για μια περίοδο 5 ετών απο το άνοιγμα της αγοράς το 2002 και μέχρι το 2007 επέβαλε την ονομαζόμενη "price to beat". Ηταν η τιμή πάνω στην οποία οι νεοεισερχόμενοι στην αγορά μπορούσαν να δώσουν εκπτώσεις για να κερδίσουν μερίδιο αγοράς χωρίς ο κυρίαρχος προμηθευτής να μπορεί να τους αντικρούσει. (Η αγορά ηλεκτρισμού του Τέξας είναι σε μεγέθος περίπου ισοδύναμη της Γαλλίας). Παρόμοια πολιτική εφαρμόζεται στην Γερμανία όπου ο κάθε τοπικός "κυρίαρχος" προμηθευτής (υπάρχουν εκατοντάδες) παρέχει υπηρεσίες σε μια προκαθορισμένη και ελεγχόμενη υψηλή τιμή πάνω στην οποία δίνουν εκπτώσεις οι ανταγωνιστές.

Τι θα συμβεί αν ο ρυθμιστής  δεν εφαρμόσει την πολιτική αυτή; Ο κυρίαρχος προηθευτής θα έχει την δυνατότητα να συντρίψει τους νεοεισερχόμενους με την τακτική που ονομάζεται "margin squeeze" δηλαδή στραγγαλισμό του περιθωρίου κέρδους τους. Αυτό δεν είναι μόνο θεωρητική δυνατότητα. Το έχουμε ζήσει στην Ελλάδα στον κλάδο των τηλεπικοινωνιών. Ο κυρίαρχος πάροχος, ο ΟΤΕ, την περίοδο του ανοίγματος της αγοράς τηλεπικοινωνιών, "εκτέλεσε" την αγορά εφαρμόζοντας πρακτικές στραγγαλισμού του περιθωρίου. Ετσι η αγορά κατέληξε σε συνθήκες ολιγοπωλίου (και θα ήταν χειρότερα αν δεν υπήρχε η αγορά κινητής). Δεν είναι ίσως ευρέως γνωστό στους Ελληνες αλλά πρέπει κάποτε να μάθουν ότι παρ' όλο που οι τιμές της τηλεφωνίας έχουν πέσει δραματικά τα τελευταία χρόνια, πάντα πλήρωναν και εξακολουθούν να πληρώνουν πιο ακριβά τις υπηρεσίες σε σύγκριση με σχεδόν όλους τους υπόλοιπους Ευρωπαίους. 

Στις πιο πετυχημένες απελευθερωμένες αγορές ηλεκτρισμού ο αριθμός των παρόχων ρεύματος στην λιανική μετριέται σε δεκάδες γιατί τα εμπόδια στη είσοδο νέων παρόχων είναι χαμηλά και οι ρυθμιστές τους προστατεύουν απο τις επιθέσεις των πρώην μονοπωλίων. Ο κίνδυνος είναι να μείνουμε στην Ελλάδα με διόμιση. Ας μάθουμε απο τα λάθη μας στις τηλεπικοινωνίες - το δις εξαμαρτείν.... (Και με τη ευκαιρία, η μέση λιανική τιμή του ηλεκτρισμού στο Τέξας είναι περίπου 11 λεπτά την κιλοβατώρα. Λεπτά του δολαρίου).

 http://energypress.gr/news/na-oristhei-amesa-katotati-timi-stin-lianiki-reymatos-gia-tin-dei