Το Σάββατο που μας πέρασε (10 Οκτωβρίου), ο πρόεδρος της ΔΕΗ, κ. Μανώλης Παναγιωτάκης, συναντήθηκε με Έλληνες Ευρωβουλευτές όλων των κομμάτων με αντικείμενο την πορεία της Επιχείρησης και την ελληνική αγορά ενέργειας.
Μεταξύ άλλων, ο πρόεδρος της ΔΕΗ αναφέρθηκε στο αίτημά του για χορήγηση δωρεάν δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων και επισήμανε ότι η χορήγηση δωρεάν δικαιωμάτων CO2 «θα αποτελέσει προωθητικό παράγοντα για επενδύσεις και περιβαλλοντική αναβάθμιση μέσω της αντικατάστασης παλαιών μονάδων με σύγχρονες πιο αποδοτικές, όπως η «Μελίτη 2» με επιδίωξη την συνολική βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος».
Έθεσε δε ως στόχο για την επόμενη εικοσαετία την παραγωγή μιας στις τρεις Κιλοβατώρες από λιγνίτη ώστε να προστατευθεί η ασφάλεια του εφοδιασμού.
Μόνο με την προστασία του λιγνίτη και της λιγνιτικής παραγωγής μπορεί να επιτευχθεί ο στόχος της ΔΕΗ για μείωση των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος σύμφωνα με τον επικεφαλής της Επιχείρησης.
«Σε διαφορετική περίπτωση το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας θα εκτιναχθεί στα ύψη και η λιγνιτική παραγωγή θα απαξιωθεί με αποτέλεσμα να διακινδυνεύσει η ασφάλεια εφοδιασμού της χώρας η οποία, είναι απομακρυσμένη «νησίδα» στο σύστημα της ΕΕ» αναφέρεται σχετικά.
Το πρόβλημα για τον κύριο Παναγιωτάκη είναι ότι η Ελλάδα εντάσσεται και η ελληνική οικονομία λειτουργεί σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον. Επίσης χρωστάμε. Πολλά δισεκατομμύρια Ευρώ.
—Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θέλει «φόρο άνθρακα»
Στην Ευρώπη σύμμαχοι του κ. Παναγιωτάκη και του κ. Σκουρλέτη σχετικά με τη λειτουργία της αγοράς ρύπων η Βουλγαρία, η Κροατία, η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Ρουμανία. Για ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό. Αλλά αυτά θα τα δούμε στην επόμενη παράγραφο γιατί ενέσκηψε πρόβλημα και με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, έναν από τους διεθνείς δανειστές της Ελλάδας και μοναδικό «εταίρο» του κουαρτέτου που τάσσεται αναφανδόν υπέρ του «κουρέματος» του ελληνικού χρέους.
Η επικεφαλής του οργανισμού, Κριστίν Λαγκάρντ, απηύθυνε έκκληση για την εισαγωγή ενός «φόρου άνθρακα» κατά την ετήσια συνεδρίαση του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας στη Λίμα του Περού.
Μάλιστα η Λαγκάρντ επισήμανε ότι «5,4 τρισ. δολάρια σπαταλιούνται για επιδοτήσεις προς τα ορυκτά καύσιμα. Όλα αυτά τα χρήματα μπορούν να διατεθούν σε κάτι άλλο».
Μάλιστα, τρώγοντας τα πουλερικά που περιλάμβανε το επίσημο δείπνο είπε με αρκετή δόση χιούμορ ότι «εάν “κοτέψουμε” συλλογικά [στην προσπάθεια κατάργησης του άνθρακα] θα καταλήξουμε ψητοί, τηγανιτοί, φρυγανισμένοι και ξεροκαρβουνιασμένοι».
Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι πλέον ζήτημα ζωτικής σημασίας για την επίτευξη μακροοικονομικών προγραμματικών στόχων και την εφαρμογή ειδικών διατάξεων βάσει των άρθρων του ΔΝΤ ή άλλων συμφωνιών, δήλωσε η επικεφαλής του Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΔΝΤ, όλο και περισσότερα κράτη υιοθετούν τέτοιους φόρους με επιτυχία.
Το ΔΝΤ, του οποίου «πρωταρχικός σκοπός είναι η διασφάλιση της σταθερότητας του διεθνούς νομισματικού συστήματος», τάραξε τα νερά της διεθνούς ενεργειακής κοινότητας πριν μερικούς μήνες, όταν αποκάλυψε ότι οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο ξοδεύουν κάθε χρόνο 5,3 τρισεκατομμύρια δολάρια σε επιδοτήσεις ορυκτών καυσίμων [διαβάστε την ανάλυση του ΔΝΤ εδώ].
Η Λαγκάρντ αναφέρθηκε πάλι στο πρόβλημα των ενεργειακών επιδοτήσεων κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του οργανισμού για την κλιματική αλλαγή. «Τώρα είναι η ώρα για τη σταδιακή κατάργηση των ενεργειακών επιδοτήσεων», δήλωσε.
Το ΔΝΤ, το οποίο εκτελεί την αποστολή του μέσω ελέγχων, δανεισμού, και τεχνικής βοήθειας, δεν μπορεί να επενδύσει άμεσα. «Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να διαδραματίσουμε ισχυρό συμβουλευτικό ρόλο σε θέματα όπως η κατάργηση των επιδοτήσεων που στην πραγματικότητα καταλήγουν σε λάθος τσέπες. Επίσης μπορούμε να παρέχουμε εργαλεία στις χώρες ώστε να ρυθμίζουν σωστά τις τιμές», πρόσθεσε η Λαγκάρντ.
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για τη διάρθρωση των τιμών του άνθρακα αλλά η δομή που υποστηρίζει η Λαγκάρντ, είναι τα έσοδα από τον φόρο αξιοποιούνται μέσω ενός κεντρικού, διεθνούς μηχανισμού για την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στις αναπτυσσόμενες χώρες, προς στις οποίες θα διατεθούν 100 δισ. δολάρια ώστε να πετύχουν τους κλιματικούς τους στόχους.
Αντίθετα, αρκετοί οικονομολόγοι υποστηρίζουν πως τα έσοδα θα πρέπει να επιστρέφονται στους καταναλωτές, πιθανότατα ως φορολογική ελάφρυνση.
Οι συνθήκες για τέτοιες μεταρρυθμίσεις και την εφαρμογή συμπληρωματικών μέτρων είναι πλέον ιδιαίτερα ευνοϊκές, λόγω της πτώσης των διεθνών τιμών του πετρελαίου κατά το τελευταίο έτος, σε συνδυασμό με τις χαμηλότερες τιμές του φυσικού αερίου, αναφέρουν οι ειδικοί.
Η επόμενη επίσημη συνάντηση ανάμεσα σε Παγκόσμια Τράπεζα και ΔΝΤ θα λάβει χώρα στην Ουάσιγκτον των ΗΠΑ στις 15 και 16 Απριλίου 2016.
—Τι γίνεται με το σύστημα εμπορίας ρύπων στην Ευρώπη
Η ΔΕΗ -των ανείσπρακτων οφειλών που ξεπερνούν το ένα δισ. Ευρώ– θα κληθεί φέτος μόνο να πληρώσει περί τα 280 εκατ. ευρώ επιπλέον για την αγορά δικαιωμάτων ρύπων, εάν οι τιμές του διοξειδίου του άνθρακα εξακολουθήσουν να κυμαίνονται σε επίπεδα άνω των οκτώ Ευρώ ανά τόνο.
Πολλοί προβλέπουν μάλιστα ακόμα υψηλότερες τιμές, μετά την αυστηροποίηση των όρων στην αγορά ρύπων που αποφάσισε πρόσφατα η Ε.Ε.
Ειδικότερα, το Σεπτέμβριο οι Βρυξέλλες ενέκριναν ένα νέο μηχανισμό, το Αποθεματικό Σταθερότητας της Αγοράς (Market Stability Rerserve- MSR), που αποστολή έχει τη δημιουργία ενός συστήματος εξισορρόπησης της αγοράς και προστασίας της από τις απότομες διακυμάνσεις στις τιμές των δικαιωμάτων ρύπων.
Ουσιαστικά με τον νέο μηχανισμό, μόλις διαπιστώνεται πλεόνασμα προσφοράς δικαιωμάτων, θα αποσύρονται αυτόματα δικαιώματα από την αγορά και θα «μπαίνουν» στο Αποθεματικό.
Στην αντίστροφη περίπτωση, τα δικαιώματα θα επιστρέφουν από το Αποθεματικό στην αγορά.
Το μέτρο θεσπίστηκε ώστε να μην επαναληφθούν περιπτώσεις κατάρρευσης της αγοράς ρύπων όπως συνέβη το 2013 εξαιτίας της υπερπροσφοράς δικαιωμάτων.
Το ρεκόρ πτώσης καταγράφηκε τον Απρίλιο του 2013 όταν οι τιμές των δικαιωμάτων έπεσαν στα 2,46 ευρώ ανά μετρικό τόνο διοξειδίου του άνθρακα. Μετά την παρέμβαση των Βρυξελλών, η οποία από τότε ανακοίνωσε πρωτοβουλίες στήριξης των τιμών -κίνηση που πολλοί επέκριναν ως χειραγώγηση της αγοράς- οι τιμές άρχισαν να ανεβαίνουν, για να φθάσουν τον Αύγουστο στα 8,43 ευρώ/μετρικό τόνο. Σήμερα κυμαίνονται στο επίπεδο των 8,10-8,20 ευρώ/τόνο.
Η ΔΕΗ που επιμένει να πριμοδοτεί τον λιγνίτη με την υποστήριξη της κυβέρνησης είναι ιδιαιτέρως εκτεθειμένη στο κόστος από την αγορά δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα.
Για αυτό ακριβώς ζητά να της αποδοθούν δωρεάν δικαιώματα -με το πρόσχημα της οικονομικής κρίσης- ενόψει της δρομολογηθείσας κατασκευής της λιγνιτικής μονάδας Πτολεμαΐδα 5. Σε διαφορετική περίπτωση η νέα μονάδα θα είναι ζημιογόνος.
Πέραν αυτού, εάν η άνοδος της τιμής συνεχιστεί και ξεπεράσει τα 10 ευρώ, τότε η επιχείρηση θα αρχίσει να αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα, καθώς από την 1η Ιανουαρίου 2013 είναι υποχρεωμένη να αγοράζει δικαιώματα για το σύνολο των καυσαερίων που εκπέμπει.
Προς το παρόν, πάντως, η αγορά εξακολουθεί να είναι πλεονασματική κατά 2 δισεκατομμύρια δικαιώματα.
—Η στάση που διατηρούν ευρωπαϊκές κυβερνήσεις
Στην Ευρώπη, οι χώρες που αντιτίθενται στο Αποθεματικό είναι η Βουλγαρία, η Κροατία, η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Ρουμανία, δηλαδή χώρες της ανατολικής Ευρώπης με βαρύ «σοσιαλιστικό» παρελθόν.
Πρόκειται επίσης για χώρες που βασίζουν την ηλεκτροπαραγωγή τους στον λιγνίτη ή τον λιθάνθρακα, τα δύο πιο ρυπογόνα καύσιμα που επιβαρύνονται τα μέγιστα από τα δικαιώματα εκπομπής ρύπων.
Οι πέντε χώρες δηλώνουν την πλήρη αντίθεσή τους στην ενεργοποίηση του Αποθεματικού πριν από το 2021, έναντι του 2019 που προβλέπει η απόφαση του Συμβουλίου των υπουργών Περιβάλλοντος.
Έχουν διαμηνύσει ότι δεν θα υποστηρίξουν το τελικό κείμενο για το Αποθεματικό – παρότι έχει ήδη εγκριθεί από το Συμβούλιο των υπουργών Περιβάλλοντος της Ε.Ε., που δεσμεύει τα κράτη-μέλη. Η Ελλάδα σε εκείνη τη συνεδρίαση είχε εκπροσωπηθεί από υπουργό της υπηρεσιακής κυβέρνησης.
Ο κ. Σκουρλέτης δεν έχει ακόμα καταστήσει γνωστό αν θα συνταχθεί με τις πέντε πρώην κομμουνιστικές χώρες ή εάν θα προσπαθήσει να εντάξει την Ελλάδα σε κάποιες από τις εξαιρέσεις-μεταβατικές περιόδους για τα μέτρα που ισχύουν σήμερα, όπως π.χ. το καθεστώς που έχει προβλεφθεί για την Πολωνία.
—Πώς λειτουργεί το MSR
Το Αποθεματικό Ρύπων (MSR) θα ιδρυθεί το 2018 και θα τεθεί σε λειτουργία από τις αρχές του 2019. Το πακέτο των 900 εκατομμυρίων δικαιωμάτων της περιόδου 2014-2020, που αποτραβήχθηκε από την αγορά στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας για το «backloading» -ενός από τα πρώτα μέτρα που αποφάσισε η Ε.Ε. για να διασώσει την αγορά ρύπων- θα ενταχθεί στο νέο αποθεματικό όταν αυτό ξεκινήσει να λειτουργεί, ενώ τα δικαιώματα εκπομπής ρύπων που δεν κατανεμήθηκαν από την «Φάση 3» (2013-2020 του προγράμματος των ΕTS) θα προστεθούν στο αποθεματικό το 2020.
Παράλληλα, από το 2013 ως το 2020 το πλαφόν των δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων στην Ε.Ε. θα μειώνεται κατά 1,74% ετησίως και από το 2021 κατά 2,2% κάθε χρόνο, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος που έχουν θέσει οι Βρυξέλλες για τη μείωση της εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου ως το 2030.
Με τον νέο κανονισμό, εάν το καθαρό πλεόνασμα των δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων πέσει κάτω από τα 400 εκατομμύρια, τότε θα απελευθερωθούν 100 εκατ. Δικαιώματα και θα προστεθούν στα δικαιώματα που δημοπρατούνται στις ειδικές πλατφόρμες που λειτουργούν στην Ευρώπη, ένα είδος Χρηματιστηρίου Ρύπων.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των Βρυξελλών, η λειτουργία του Αποθεματικού θα περιορίσει την προσφορά δικαιωμάτων από το 2019, ενώ η αγορά αναμένεται να επανέλθει σε κατάσταση ισορροπίας από τα μέσα της δεκαετίας του 2020. Το τρέχον δε πλεόνασμα των 2,1 δισεκατομμυρίων δικαιωμάτων μπορεί να συνεχίσει να αυξάνεται ως το 2019.
Ομως, αν το πλεόνασμα συνεχίσει να κυμαίνεται στα τρέχοντα επίπεδα ως το 2018, ο κανονισμός περιέχει πρόβλεψη σύμφωνα με την οποία το Αποθεματικό μπορεί να αποσύρει περί τα 250 εκατομμύρια δικαιώματα από τις δημοπρασίες που είναι προγραμματισμένες να γίνουν το 2019 και να συνεχίσει να τραβά δικαιώματα κάθε χρόνο, όσο το πλεόνασμα παραμένει πάνω από τα 833
εκατομμύρια.
econews
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου