Σε «ισοτιμία δικτύου» το κόστος ενέργειας ΑΠΕ και λιγνίτη

Σε κατάσταση «ισοτιμίας δικτύου» βρίσκεται πλέον το κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, όπως τα αιολικά και τα φωτοβολταϊκά, σε σχέση με εκείνο των ορυκτών καυσίμων και των πυρηνικών αντιδραστήρων, όπως υπογραμμίζει έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΙΕΑ).

Όπως προκύπτει από την έκθεση, που φέρει τον τίτλο Projected Costs of Generating Electricity 2015 (πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την Υπηρεσία Πυρηνικής Ενέργειας) και υπολογίζει το κόστος της ηλεκτροπαραγωγής ανά τεχνολογία σε 22 διαφορετικές χώρες, το κόστος της παραγωγής ΑΠΕ έχει υποχωρήσει σημαντικά την τελευταία πενταετία, λόγω της τεχνολογικής προόδου. Συγκεκριμένα, η μέση τιμή των φωτοβολταϊκών είναι πλέον 200 δολάρια ανά μεγαβατώρα έναντι 500 δολαρίων το 2010, ενώ η αντίστοιχη παραγωγή με άνθρακα βρίσκεται στα 100 δολάρια.

Τα κόστη αυτά συμπεριλαμβάνουν την επένδυση του εξοπλισμού, την αγορά του καυσίμου, τη συντήρηση κατά τη διάρκεια της ωφέλιμης ζωής των μονάδων και την αποξήλωσή τους, και διαφέρουν σημαντικά ανά χώρα, ακόμα και ανά μονάδα. Για παράδειγμα, τα εμπορικά φωτοβολταϊκά σε στέγες παράγουν ενέργεια με κόστος 311,77 δολάρια ανά μεγαβατώρα στο Βέλγιο έναντι 116,70 δολάρια στην ηλιόλουστη Ισπανία.

Τα ευρήματα του IEA έχουν ιδιαίτερη σημασία εν όψει της Διάσκεψης για το Κλίμα που θα λάβει χώρα στο Παρίσι τον ερχόμενο Δεκέμβριο και όπου αναμένεται για ακόμα μια φορά να υπογραμμιστεί η οικονομική βιωσιμότητα των ΑΠΕ ως καθαρό ενεργειακό υποκατάστατο των ορυκτών καυσίμων.

Με βάση στοιχεία από 181 μονάδες σε 22 χώρες, η μελέτη με τίτλο Projected Costs of Generating Electricity 2015 καταλήγει στο συμπέρασμα ότι καμία μεμονωμένη τεχνολογία δεν είναι οι φθηνότερη υπό όλες τις περιστάσεις και ότι τα κόστη εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τους διαθέσιμους πόρους, το εργατικό κόστος και το τοπικό ρυθμιστικό πλαίσιο.

Ακριβαίνουν τα ορυκτά
Την ίδια στιγμή, το μέσο κόστος της ηλεκτροπαραγωγής από άνθρακα και φυσικό αέριο κατά το ίδιο διάστημα αυξήθηκε, ενώ αυτό των πυρηνικών παρέμεινε σχετικά σταθερό.

Τα κόστη της ηλεκτροπαραγωγής από άνθρακα αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά τις επόμενες δεκαετίες. Ο λιγνίτης θα ακριβύνει κατά 70% καθώς οι μονάδες θα υποχρεωθούν να εγκαταστήσουν ειδικό εξοπλισμό δέσμευσης των εκπομπών άνθρακα και άλλα φίλτρα, τη στιγμή που φωτοβολταϊκά πάνελ και ανεμογεννήτριες θα γίνονται φθηνότερα.

Τα μεγάλα φωτοβολταϊκά πάρκα των πολλών μεγαβάτ θα παράγουν ενέργεια με κόστος κάτω των 100 δολαρίων ανά μεγαβατώρα το 2025 στις πιο ηλιόλουστες περιοχές του κόσμου, ενώ τα φωτοβολταϊκά σε στέγες θα φτάσουν σε αυτά τα χαμηλά επίπεδα κόστους πέντε χρόνια αργότερα.

Στην Ευρώπη, οι κυβερνήσεις έχουν θέσει στόχους μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και παραγωγής ηλεκτρισμού από ΑΠΕ. Παρ' όλα αυτά, η Βρετανία επανεξετάζει τη λειτουργία μεγάλων πυρηνικών μονάδων και αποσύρει τις επιδοτήσεις προς την αιολική ενέργεια, ενώ η Γερμανία αύξησε την παραγωγή ενέργειας από άνθρακα μετά τον παροπλισμό των πυρηνικών της εργοστασίων.

Εκπομπές αερίων
Η μεγαλύτερη διείσδυση της πράσινης ενέργειας μεταφράζεται και σε μικρότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Σύμφωνα με έκθεση του Ερευνητικού Κέντρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η ποσότητα των αερίων του θερμοκηπίου που εξοικονομήθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση λόγω της χρήσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας αυξήθηκε κατά 8,8% την περίοδο 2009-2012, σύμφωνα με νέα δεδομένα.

Η έκθεση αναφέρει ότι σχεδόν τα δύο τρίτα του συνόλου της εξοικονόμησης οφείλεται στην ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στη Γερμανία, τη Σουηδία, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία.

Τα δεδομένα για τη μελέτη συλλέχθηκαν από τα κράτη-μέλη προκειμένου να ελεγχθεί η πρόοδος προς την επίτευξη της οδηγίας της Ε.Ε. που απαιτεί την κάλυψη τουλάχιστον του 20% του συνόλου των ενεργειακών αναγκών από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας έως το 2020, μέσω μιας σειράς επιμέρους εθνικών στόχων.

Οι ερευνητές της Κομισιόν εξέτασαν πώς οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας συμβάλλουν στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε τρεις τομείς, την ηλεκτρική ενέργεια, τη θέρμανση και ψύξη, και τις μεταφορές. Τα ευρήματα έδειξαν ότι συνδυαστικά σε αυτούς τους τρεις τομείς αποφεύχθηκε η εκπομπή του ισοδύναμου 716 τόνων διοξειδίου του άνθρακα το 2012, όταν οι συνολικές εκπομπές ανήλθαν στους 4.546 τόνους CO2.

Η ηλεκτρική ενέργεια από Ανανεώσιμες Πηγές είχε τη μεγαλύτερη συνεισφορά το 2012, οδηγώντας στο 64% της εξοικονόμησης, λόγω της υψηλής διείσδυσης της αιολικής και ηλιακής ενέργειας. Ακολούθησαν οι εξοικονομήσεις από Ανανεώσιμες Πηγές για θέρμανση και ψύξη στο 31% και από τις μεταφορές στο 5%.

Τον περασμένο Οκτώβριο, οι ηγέτες της Ε.Ε. συμφώνησαν σε πιο φιλόδοξους στόχους για το 2030 με έναν εσωτερικό στόχο μείωσης των εκπομπών κατά τουλάχιστον 40% κάτω από τα επίπεδα του 1990, και την ταυτόχρονη αύξηση του μεριδίου των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας σε ποσοστό τουλάχιστον 27%.

ΕΥΡΩΠΗ
Εντυπωσιακή ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας

Στα 129 γιγαβάτ συνδεδεμένα στο δίκτυο, καλύπτοντας το 8% των ευρωπαϊκών αναγκών ηλεκτρισμού, έφτασε η παραγωγή αιολικής ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2014. Σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η εντυπωσιακή ανάπτυξη της βιομηχανίας θα οδηγήσει στην κάλυψη του 12% των αναγκών ηλεκτρισμού έως το 2020, συνεισφέροντας σημαντικά στην εκπλήρωση του ευρωπαϊκού στόχου για αύξηση του ενεργειακού μεριδίου των Ανανεώσιμων Πηγών στο 20%.

Η αιολική ενέργεια αποτελεί την Ανανεώσιμη Πηγή που έχει σημειώσει την ευρύτερη και πιο επιτυχημένη εξάπλωση τις τελευταίες δύο δεκαετίες, φτάνοντας τα 370 γιγαβάτ παραγωγικής δυνατότητας από μόλις 3 πριν από είκοσι χρόνια. Μάλιστα, το περασμένο έτος προστέθηκαν 52,8 γιγαβάτ στο δίκτυο από ανεμογεννήτριες που εγκαταστάθηκαν σε όλο τον πλανήτη, αντιπροσωπεύοντας αύξηση 49% σε σχέση με το 2013 και 17% σε σύγκριση με το προηγούμενο ρεκόρ του 2012, όταν εγκαταστάθηκαν 45,2 γιγαβάτ.

Προσθέτοντας 23,2 γιγαβάτ σε νέες εγκαταστάσεις και έχοντας μερίδιο αγοράς 44% η Κίνα σημείωσε το 2014 σαφώς μεγαλύτερη πρόοδο σε σχέση με τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι οποίες εγκατέστησαν συνολικά 13,05 γιγαβάτ. Ωστόσο, η Ευρώπη διατηρεί την πρωτιά όσον αφορά τη συνολική παραγωγή αιολικής ενέργειας, με έξι χώρες, τη Δανία, την Πορτογαλία, την Ιρλανδία, την Ισπανία, τη Ρουμανία και τη Γερμανία, να παράγουν 10% με 40% του ηλεκτρισμού τους από αιολικά πάρκα.

Ο στόχος για την επίτευξη μεριδίου 20% από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας αποτελεί μέρος της κλιματικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2020, η οποία προβλέπει επίσης 20% μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε σχέση με τα επίπεδα του 1990, καθώς και 20% βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης εντός Ε.Ε.

Τον Οκτώβριο του 2014 οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν σε νέους στόχους για το 2030, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 40% σε σύγκριση με το 1990, καθώς και αύξηση του μεριδίου των Ανανεώσιμων Πηγών στο 27%.