DEH

DEH

Τρίτη 11 Αυγούστου 2015

Χωρίς Μικρή ΔΕΗ η συμφωνία, αλλά με άνοιγμα της αγοράς φυσικού αερίου

Χωρίς Μικρή ΔΕΗ η συμφωνία, αλλά με άνοιγμα της αγοράς φυσικού αερίουΧωρίς Μικρή ΔΕΗ, με υποχρέωση για άνοιγμα της αγοράς φυσικού αερίου, αλλά και με αναφορά στην ελληνική πρόταση για τον ΑΔΜΗΕ, είναι απ' ότι φαίνεται το τελικό κείμενο της συμφωνίας στο οποίο κατέληξαν η κυβέρνηση με τους δανειστές. 
 
Στο non paper που έδωσε το Μαξίμου επισημαίνεται ότι ειδικά σε ότι αφορά τα ενεργειακά, "ο ΑΔΜΗΕ παραμένει δημόσιο αγαθό, ενώ δεν υπήρξε καμία ανφορά σε Μικρή ΔΕΗ. υπάρχει βέβαια δέσμευση για απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου που αποτελεί όμως ούτως ή άλλως, υποχρεωση προσαρμογής στις ευρωπαικές οδηγίες".
 
Σύμφωνα ωστόσο με πληροφορίες, προκειμένου η κυβέρνηση να γλιτώσει το “σπάσιμο” της επιχειρήσης, και τη πώληση το 2016 της Μικρής ΔΕΗ, κάτι για το οποίο πίεζε έντονα η πλευρά των θεσμών κατά την ολονύχτια διαπραγμάτευση, δέχθηκε να ληφθούν άμεσα μέτρα για την απαλευθέρωση της αγοράς ηλεκτρισμού, και να μειωθεί το μερίδιο της ΔΕΗ στην αγορά.

Πως θα γίνει αυτό ; Μέσω της υποχρέωσης από τη ΔΕΗ να ξεκινήσει από το φθινόπωρο να πουλά μέσω δημοπρασιών σημαντικές ποσότητες από τη λιγνιτική και υδροηλεκτρική ενέργεια που παράγουν τα εργοστάσιά της, με αποδέκτες αποκλειστικά ιδιώτες προμηθευτές. 

Οι τελευταίοι θα μεταπωλούν την ενέργεια που θα αγοράζουν από τη ΔΕΗ σε πελάτες τους, νοικοκυριά ή βιομηχανίες, με στόχο να πάψει η ΔΕΗ να μονοπωλεί το λιγνίτη και τα υδροηλεκτρικά, τις δύο πιο φθηνές πηγές καυσίμου για ηλεκτροπαραγωγή. Αν το μέτρο αυτό δεν καταφέρει να βελτιώσει τις συνθήκες ανταγωνισμού στην Ελλάδα, τότε θα “τεθούν σε εφαρμογή άλλα δομικά μέτρα”, όπως αναφέρει η συμφωνία, υποννοώντας και τη πώληση της “Μικρής ΔΕΗ”.

Στο τελικό πάντως κείμενο δεν υπάρχει η παραμικρή αναφορά σε "Μικρή ΔΕΗ”, κάτι που σύμφωνα με πληροφορίες επετεύχθη έπειτα από μάχη που έδωσε η ελληνική πλευρά. Στην πραγματικότητα οι θεσμοί θεωρούσαν και θεωρούν πως το μοντέλο ΝΟΜΕ δεν είναι παρά ενα μεταβατικό μέτρο, και πως μόνο με τη “Μικρή ΔΕΗ” θα ανοίξει στην πραγματικότητα η αγορά που μονοπωλείται από τη ΔΕΗ.

Στόχος των δημοπρασιών με το "μοντέλο NOME" το οποίο έχει υιοθετήσει –χωρίς ιδιαίτερη ζέση όπως λέγεται η ελληνική πλευρά- είναι οι ιδιώτες προμηθευτές-ανταγωνιστές της ΔΕΗ που σήμερα στηρίζονται μόνο στην παραγωγή ενέργειας από φυσικό αέριο, να μπορούν να αγοράζουν ενέργεια από λιγνίτη και νερά σε ανταγωνιστικές τιμές, την οποία στη συνέχεια θα μεταπωλούν στις βιομηχανίες, τις εταιρείες μέσης και χαμηλής τάσης και στα νοικοκυριά.

ΑΔΜΗΕ

Στην περίπτωση του ΑΔΜΗΕ επαναλαμβάνονται τα όσα έλεγε η αρχική συμφωνία, και γίνεται μνοία στην ελληνική πρόταση. Δηλαδή αντί να ιδιωτικοποιηθεί ο ΑΔΜΗΕ, να παραμείνουν τα πάγιά του (δίκτυα, γραμμές) κατά 100% στη μητρική ΔΕΗ, και να μεταβιβαστεί σε μια νέα εταιρεία, εντελώς ανεξάρτητη από τη ΔΕΗ, μόνο η διαδικασία διαχείρισης του συστήματος ηλεκτρισμού.

Φυσικό αέριο

Στο μέτωπο του φυσικού αερίου, κατεπείγει το άνοιγμα της αγοράς λιανικής μέσα από το "σπάσιμο" του μονοπωλίου των ΕΠΑ (Αττικής, Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας) με βάση σχετική κοινοτική οδηγία. Στόχος είναι να διαχωριστεί η δραστηριότητα της εμπορίας από αυτήν της διαχείρισης των δικτύων πόλης, ώστε να εισέλθουν και άλλοι παίκτες στην αγορά.

Βήματα προς την κατεύθυνση αυτή είχαν γίνει από τη προηγούμενη κυβέρνηση (σσ: είχε ετοιμαστεί από τον υφυπουργό ΠΕΚΑ Α.Παπαγεωργίου σχετικό νομοσχέδιο), ουδέποτε ωστόσο κατατέθηκε στη Βουλή καθώς ακολούθησαν οι εκλογές. Ούτε όμως επί ΝΔ, ούτε φυσικά τώρα, κατέστη δυνατόν να επιλυθεί το μείζον πρόβλημα της εξεύρεσης των απαιτούμενων κονδυλίων προκειμένου να αποζημιωθούν οι ξένοι μέτοχοι των ΕΠΑ, η BP (στην Αττική) και η ιταλική ENI (σε Θεσσαλονίκη και Θεσσαλία) για την απώλεια του δικαιώματος της αποκλειστικής διανομής. Το δικαίωμα αυτό αφορά την αποκλειστική διανομή αερίου για διάστημα 30 ετών. Π.χ. η ΕΠΑ Αττικής ιδρύθηκε το 2001, και κατέχει το εν λόγω δικαίωμα μέχρι και το 2031.

Το σκεπτικό της παροχής αποκλειστικού δικαιώματος για τόσο μεγάλο διάστημα ήταν ότι τη δεκαετία του 2000, η διείσδυση του φυσικού αερίου στην Ελλάδα ήταν από μηδενική ως ελάχιστη, χρειαζόταν επομένως ένα ισχυρό κίνητρο για τον όποιο επενδυτή να επενδύσει σε δίκτυα και υποδομές. Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος που η συμφωνία του 2001 είχε και την έγκριση της Κομισιόν. 

Αλλά πριν από μερικά χρόνια η κοινοτική νομοθεσία άλλαξε. Πλέον απαγορεύεται οι τοπικές εταιρείες παροχής (ΕΠΑ) να έχουν αποκλειστικό δικαίωμα πώλησης αερίου σε οικιακούς, επαγγελματικούς και βιομηχανικούς πελάτες, με το σκεπτικό ότι αυτό στερεί από τους καταναλωτές το δικαίωμα επιλογής προμηθευτή, δεν εποιτρέπει την ανάπτυξη ανταγωνισμού, και έτσι επιβαρύνει τις τιμές. Εξάλλου η Ελλάδα θεωρείται από τους πρωταθλητές στις τιμές φυσικού αερίου πανευρωπαικά.

Η Κομισιόν αντιλαμβάνεται ότι πρέπει να βρεθεί μια φόρμουλα αποζημίωσης των ξένων μετόχων των ΕΠΑ. Διαφορετικά, αν δεν υπάρξουν τα απαραίτητα κονδύλια ή κάποια ισοδύναμης αξίας αντισταθμιστικά οφέλη, οι επενδυτές θα προσφύγουν νομικά, και επομένως η απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου θα καθυστερήσει και άλλο. 
 

Δεν υπάρχουν σχόλια: