Το φαινόμενο της πεταλούδας

 
Δημήτρης Βουλγαρίδης
Πρόεδρος Δ.Σ. ΣΕΠΗΔ / ΓΕΝΟΠ
 

Είναι γνωστό ότι η οικονομική αλλά και η κοινωνική πολιτική κάθε χώρας είναι αλληλένδετη με την ενεργειακή της πολιτική. Η ενέργεια – ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες οικονομικής ανάπτυξης, προόδου και ευημερίας – όσο απαραίτητη είναι για τους πολίτες, άλλο τόσο απαραίτητη είναι και για την ίδια την οικονομία της χώρας.

Η αλληλεξάρτηση οικονομίας και ενέργειας είναι δεδομένη, αφού όλες οι δραστηριότητες αφενός χρειάζονται ενέργεια και αφετέρου το κόστος ενέργειας είναι άμεσα συνυφασμένο

με την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη. Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό ότι, ακόμα και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι δύο από τις τρεις αρχικές συνθήκες της Ε.Ε. σχετίζονταν με την ενέργεια.

Σήμερα οι εξελίξεις στη χώρα μας, τόσο στο επίπεδο της οικονομικής πολιτικής, όσο και της ενεργειακής πολιτικής, επηρεάζονται άμεσα από τις αγορές, το ΔΝΤ και τους κυρίαρχους παράγοντες της ΕΕ. Είναι λοιπόν φανερό ότι αντιμετωπίζουμε ένα πολύ ασταθές περιβάλλον, σχεδόν ρευστό. Η αστάθεια στον τομέα της ενέργειας φυσικά συνεχίζεται, αφού παραμένει πάγια επιδίωξη των αγορών η παράδοση κάθε στρατηγικής δραστηριότητας, σε κάθε χώρα που υποτάσσουν και φυσικά αυτό ισχύει πολύ περισσότερο για τον τομέα της ενέργειας.

Μάλιστα όσοι ελπίζουν σε μία Ε.Ε. των θεσμών, των δημοκρατικών αξιών, της ευημερίας και της ελευθερίας των λαών, θα πρέπει να αναλογιστούν ότι το στίγμα του «ευρωπαϊκού οράματος» δόθηκε σαφώς από την πρώτη επίσημη ονομασία του: Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα. Επίσης, θα πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη τους, ότι όλες οι θεμελιώδεις συνθήκες της Ε.Ε. (Παρισίων, Ρώμης, Βρυξελλών, Μάαστριχτ) σχετίζονταν με οικονομικά, εμπορικά, ενεργειακά, νομισματικά και τραπεζικά θέματα και όχι με τη θεσμοθέτηση δημοκρατικών θεσμών ή της κατοχύρωσης των δικαιωμάτων των ευρωπαίων πολιτών.

Δεν πρέπει λοιπόν να μας εκπλήσσει όταν ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Juri Katainen, στην απάντηση του, σε ερώτηση που κατέθεσαν ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, στις 17 Σεπτεμβρίου του ‘14, ανέφερε: «Όσον αφορά, ωστόσο, τα προγραμματικά έγγραφα, δεν πρόκειται για ενωσιακό δίκαιο, αλλά για μέσα που έχουν συμφωνηθεί μεταξύ της Ελλάδας και των δανειστών της. Υπό την έννοια αυτή δεν μπορεί να γίνει επίκληση του Χάρτη, ενώ στην Ελλάδα εναπόκειται να εξασφαλίσει την τήρηση  των υποχρεώσεων της, όσον αφορά τα θεμελιώδη δικαιώματα ». Δηλαδή, με λίγα λόγια είπε ότι για τα Κράτη-Μέλη που βρίσκονται σε καθεστώς μνημονίου δεν ισχύει ούτε καν ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε., γιατί τα μνημόνια αποτελούν διμερείς πράξεις μεταξύ Ελλάδος και δανειστών της και όχι ενωσιακό δίκαιο.

Ούτε πρέπει να μας εκπλήσσει όταν o αναπληρωτής διευθυντής του Τμήματος Ευρώπης και Κεντρικής Ασίας, Benjamin Ward, της Human Rights Watch επισημαίνει: «Προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι τόσες πολλές από τις θετικές εξελίξεις που σημειώθηκαν εντός του έτους οφείλονται σε δικαστικές αποφάσεις και όχι στην πολιτική ηγεσία. Αν η Ευρώπη σκοπεύει σοβαρά να αναλάβει ηγετικό ρόλο όσον αφορά τα δικαιώματα εκτός των συνόρων της, οι κυβερνήσεις των κρατών μελών της πρέπει να αρχίσουν να αναλαμβάνουν θετική δράση για την προστασία των δικαιωμάτων εντός των συνόρων τους ».

Είναι λοιπόν προφανές ότι η επίθεση που δέχεται η χώρα και οι πολίτες της, δεν θα τελειώσει τόσο εύκολα και απλά, με μία κυβερνητική αλλαγή. Ο οικονομικός πόλεμος θα συνεχίζεται όσο παραμένουν σταθεροί οι στρατηγικοί στόχοι. Είναι λοιπόν αναμενόμενη η προσπάθεια ρυμούλκησης, της κάθε νέας κυβέρνησης, στην αποδοχή της νεοαποικιοκρατίας, με όποιο όνομα και αν σερβιριστεί στο λαό. Γιατί όπως και να παρουσιαστεί, με όποιες λέξεις και αν ειπωθεί, όταν το δικαίωμα μιας εκλεγμένης κυβέρνησης να κυβερνήσει θεωρείται μονομερής ενέργεια, αυτό είναι αποικιοκρατία.

Ακούμε ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται, αλλά αυτό είναι παραπλανητικό. Αυτό το οποίο επαναλαμβάνεται, είναι η «συνταγή», η οποία προφανώς παράγει το ίδιο αποτέλεσμα, το οποίο καταγράφεται ως ιστορικό γεγονός. Η ιστορία λοιπόν δεν επαναλαμβάνεται επειδή υπάρχει κάποια μυστηριώδης ιστορική νομοτέλεια, αλλά επειδή παραμένουν διαχρονικά οι ίδιες επιδιώξεις. Ο «μάγειρας» επαναλαμβάνει τη «συνταγή», μέχρις ότου οι λαοί «φάνε» το «φαγητό», ακόμα και αν αυτό είναι αποδεδειγμένα τοξικό.

Είναι λοιπόν αναγκαίο (ανεξάρτητα από τις όποιες κυβερνητικές αλλαγές) να παραμείνουμε όλοι: πολίτες, εργαζόμενοι, συνδικάτα, συλλογικότητες, σε επαγρύπνηση και έτοιμοι για να διαφυλάξουμε τη χώρα και τη δημόσια περιουσία της. Είναι απαραίτητο να βρισκόμαστε πάντοτε σε εγρήγορση για να προστατεύσουμε υποδομές, στρατηγικές δραστηριότητες, καθώς και επιχειρήσεις που παράγουν τα αναγκαία αγαθά για την επιβίωση του λαού.

Σε άρθρο μου, τον Μάρτιο το ’14, ανέφερα χαρακτηριστικά:

«Πρέπει όμως να καταλάβουμε ότι, εάν αφήσουμε να καταρρεύσει το κοινωνικό κράτος, εάν δεχθούμε να επιβληθεί ο εργασιακός μεσαίωνας, εάν επιτρέψουμε να ιδιωτικοποιηθούν ή εκποιηθούν οι υποδομές, οι κοινωφελείς επιχειρήσεις και οι στρατηγικές δραστηριότητες της πατρίδας μας, υπεύθυνοι θα είμαστε όλοι μας, αφού οι πολίτες είναι αυτοί που αποτελούν την άμυνα μίας χώρας σε περιόδους οικονομικών πολέμων και έχουν υποχρέωση να την προστατεύσουν από τους εισβολείς » .

Τα παραπάνω ισχύουν διαχρονικά και φυσικά είναι ανεξάρτητα κυβερνήσεων. Σήμερα λοιπόν, μετά την κυβερνητική αλλαγή, βλέπουμε να αποκρυσταλλώνεται σιγά – σιγά η νέα κατάσταση και φυσικά τώρα διαμορφώνονται πολλές από τις αρχικές συνθήκες της. Επομένως για τους πολίτες, εργαζόμενους και συνδικάτα σήμερα πρέπει να είναι εποχή εγρήγορσης και όχι εφησυχασμού.

Κατά τη θεωρία του χάους: «μικρές μεταβολές στις αρχικές συνθήκες προκαλούν μεγάλες αλλαγές στην επακόλουθη συμπεριφορά».

Όμως πρέπει να γνωρίζουμε ότι ενώ σύμφωνα με το «φαινόμενο της πεταλούδας» (που πιο επιστημονικά λέγεται «ευαίσθητη εξάρτηση από τις αρχικές συνθήκες»), δεν μπορούμε να προβλέψουμε τη συμπεριφορά του ενός ατόμου, σύμφωνα με τους στατιστικολόγους, κοινωνιολόγους και οικονομολόγους μπορούμε να πιθανολογήσουμε για τη συμπεριφορά του συνόλου.

Για να συμβεί λοιπόν μια κοινωνική αλλαγή δεν αρκεί να «τρελαθεί» ένας ή δέκα. Πρέπει ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας να ξεπεράσει όχι μόνο πολιτικές αγκυλώσεις, αλλά και ψυχολογικές καθηλώσεις και όρια συμπεριφοράς. Πρέπει, ανεξάρτητα από την όποια κυβερνητική αλλαγή, οι πολίτες να συνεχίσουμε να διεκδικούμε και να αγωνιζόμαστε για εθνική ανεξαρτησία, δημοκρατία και δικαιοσύνη στη χώρα μας.

Σύμφωνα με μία από τις διατυπώσεις, της θεωρίας του χάους, λέγεται ότι «Αν μια πεταλούδα κινήσει τα φτερά της στον Αμαζόνιο, μπορεί να προκαλέσει τυφώνα στην Κίνα». Στο συγκεκριμένο παράδειγμα, η πεταλούδα θα μπορούσε να προκαλέσει από μόνη της τον τυφώνα, αλλά και χάρη στις κατάλληλες «ατμοσφαιρικές συνθήκες» που συνυπήρχαν με την επέμβασή της.

Φυσικά αν η πεταλούδα δεν κινήσει τα φτερά της δεν μπορεί να προκαλέσει τίποτα, αφού τίποτα δεν γεννιέται από το τίποτα.  Αν πάλι το κάνει σε λάθος χρόνο ή με «λάθος» τρόπο, είναι εξίσου πιθανό να αποτρέψει έναν τυφώνα που αλλιώς θα συνέβαινε ή ακόμα και να οδηγήσει σε κάτι τελείως διαφορετικό.