Πώς οι Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας φουσκώνουν τα τιμολόγια της ΔΕΗ

Υπέρογκα ποσά που δεν συνδέονται με το πραγματικό κόστος ρεύματος πληρώνουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος. Για κάθε 1.000 κιλοβατώρες που καταναλώνει ένα νοικοκυριό πλήρωνε μέχρι σήμερα από 6,99 ευρώ μέχρι 44,8 ευρώ το τετράμηνο, ανάλογα με την κλίμακα της συνολικής κατανάλωσής του, για να καλύψει η ΔΕΗ τις αποκαλούμενες Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ). Το κόστος αυτό πολύ σύντομα θα αυξηθεί κατά περίπου 25% για να καλυφθούν οι αυξημένες δαπάνες για ΥΚΩ το έτος 2012 και 2013 που προσδιορίστηκαν με απόφαση της ΡΑΕ σε 842 εκατ. ευρώ και 850 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, έναντι 670 εκατ. ευρώ το 2011.

Το αρμόδιο υπουργείο θα καταθέσει μέσα στον Σεπτέμβριο νομοθετική ρύθμιση στη Βουλή για να επιμερίσει στις διάφορες κατηγορίες καταναλωτών το πρόσθετο αυτό κόστος των περίπου 350 εκατ. ευρώ για τα δύο έτη. Το μεγαλύτερος μέρος του ποσού που οι καταναλωτές πληρώνουν για ΥΚΩ αντιπροσωπεύει το αυξημένο κόστος ηλεκτροδότησης των μη διασυνδεδεμένων νησιών, το οποίο το 2012 ανήλθε σε 784 εκατ. ευρώ και το 2013 στα 771 εκατ. ευρώ. Το υψηλό αυτό κόστος προκύπτει από το γεγονός ότι δεν έχουν πραγματοποιηθεί οι προγραμματισμένες από την προηγούμενη δεκαετία επενδύσεις για την ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών, με αποτέλεσμα η ζήτηση στα νησιά να καλύπτεται από ακριβές μονάδες πετρελαίου και ντίζελ. Μόνο για την ηλεκτροδότηση της Κρήτης οι καταναλωτές επιβαρύνθηκαν με 415,6 εκατ. ευρώ το 2012 και με 388,6 εκατ. το 2013. Το κόστος διασύνδεσης του νησιού υπολογίζεται, με βάση τις μελέτες που έχουν γίνει, σε 1-1,5 δισ. ευρώ, που σημαίνει απόσβεση σε διάστημα 3-4 ετών. Στα 64 εκατ. ανέρχεται το ετήσιο κόστος για Μύκονο, Πάρο, Σύρο, όταν το κόστος διασύνδεσής τους ανέρχεται στα 240 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τον προϋπολογισμό του σχετικού έργου που έχει δημοπρατήσει ο ΑΔΜΗΕ από πέρυσι, χωρίς μέχρι στιγμής να έχει ολοκληρωθεί η ανάθεσή στο σύνολό της.

Το «καταφύγιο»

Δεν είναι όμως μόνο η ηλεκτροδότηση των νησιών που ο καταναλωτής πληρώνει μέσω των ΥΚΩ. Οι καταναλωτές θα πληρώσουν για πρώτη φορά και υπηρεσία «τελευταίου καταφυγίου» στη ΔΕΗ ύψους 33,2 εκατ. ευρώ για την παροχή υπηρεσιών στους πελάτες των Εnerga και Ηellas Power για το διάστημα που ήταν υποχρεωμένη από τον νόμο να τους παρέχει ρεύμα μέχρι να επιλέξουν τον νέο προμηθευτή τους. Το ποσό αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι δεν αφορά κόστος ρεύματος, αλλά... έξοδα που η ΔΕΗ έκανε για την ενημέρωση των πελατών και των εμπλεκόμενων φορέων.

Το κόστος αυτό θα είχε επίσης αποφευχθεί εάν το πλαίσιο λειτουργίας της λιανικής αγοράς απέτρεπε τη δραστηριοποίηση ευκαιριακών επενδυτών και οι εποπτεύουσες αρχές είχαν εγκαίρως ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις τους. Οι καταναλωτές μέσω των ΥΚΩ πληρώνουν επίσης την επιδότηση ρεύματος για τους πολυτέκνους, η οποία έφτασε στα 11,5 εκατ. ευρώ το 2012 και στα 11 εκατ. ευρώ το 2013, όπως και το κόστος του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου (ΚΟΤ) που από τα 15 εκατ. ευρώ το 2012 εκτοξεύθηκε στα 33,6 εκατ. ευρώ το 2013. Στο πλαίσιο μιας στρεβλής κοινωνικής πολιτικής η κυβέρνηση εξακολουθούσε μέχρι σήμερα να επιδοτεί με ένα κόστος της τάξης των 50 εκατ. ευρώ ετησίως τις χαμηλές καταναλώσεις μέχρι 800 κιλοβατώρες το τετράμηνο, παίρνοντας μάλιστα και παράταση από την τρόικα που έθεσε το θέμα της σταδιακής κατάργησης των επιδοτήσεων για όλες τις κατηγορίες τιμολογίων από το 2011 με ορίζοντα το 2013. Με το επιχείρημα ότι δεν μπορεί να έχει ακριβή εικόνα για το ποιες από αυτές τις καταναλώσεις αφορούν πρώτη κατοικία και χαμηλά εισοδήματα έτσι ώστε να τις προστατέψει από τις αυξήσεις εντάσσοντάς τες στο ΚΟΤ, πήρε παράταση μέχρι τον Ιούλιο του 2014. Η ΔΕΗ υποχρεώθηκε τελικά από την τρόικα να προχωρήσει στην κατάργηση του επιδοτούμενου τιμολογίου που αφορά περί τα 2,2 εκατ. παροχές, ανακοινώνοντας τις μεσοσταθμικές αυξήσεις της τάξης του 11,1% και επισημαίνοντας ότι αυτές αφορούν στην πλειονότητά τους εξοχικές και δεύτερες κατοικίες. Επί τρία χρόνια δηλαδή η ΔΕΗ, στο όνομα της προστασίας ευάλωτων καταναλωτών που θα μπορούσε να τους έχει εντάξει στο ΚΟΤ, υποχρέωνε τους καταναλωτές να επιδοτούν το φθηνό ρεύμα των εξοχικών. Το κόστος αυτό μάλιστα το είχε μεταφέρει εξ ολοκλήρου στις μικρές εμπορικές επιχειρήσεις και εργαστήρια επιβαρύνοντάς τους με 50 εκατ. ετησίως σε μια εποχή που έδιναν μάχη επιβίωσης.

Φθηνό ρεύμα στους αγρότες

Παράταση από την τρόικα εξασφάλισε η κυβέρνηση, σύμφωνα με το υπ. Περιβάλλοντος, και για την επιδότηση του αγροτικού τιμολογίου. Το βασικό επιχείρημα ήταν ότι δεν υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα για το ποιοι από τους χρήστες του είναι πραγματικοί δικαιούχοι, κάτι που θα μπορεί να ελεγχθεί με την εγκατάσταση «έξυπνων μετρητών» τέλη του 2015. Μέχρι τότε, ξενοδοχεία και όχι μόνο θα συνεχίζουν να απολαμβάνουν ρεύμα φθηνότερο από 40 έως 50% από τους οικιακούς καταναλωτές. Στις πλάτες των καταναλωτών επιδιώκει να μεταφέρει μέσω του ΣτΕ ο ΔΕΔΔΗΕ (Διαχειριστής Δικτύου) και το κόστος της παροχής δωρεάν ρεύματος ύψους 11,33 εκατ. ευρώ ετησίως στους 6.810 υπαλλήλους του