Αποχαιρετήστε το εργοστάσιο της ΔΕΗ στη Σαρακήνα που… αναμένατε!

Εως το 2000, η ΔΕΗ θεσμικά είχε το προνόμιο αλλά και την υποχρέωση να καλύπτει ηλεκτρενεργειακά τη χώρα. Πράγματι, μέσα σε 40 χρόνια απ' την ίδρυσή της (1960), πραγματοποίησε το τιτάνιο έργο του εξηλεκτρισμού της πατρίδας. Από τα πλέον απομεμακρυσμένα και ορεινά χωριά ως τα πλέον απομονωμένα και μικρά νησιά. Συνετέλεσε, έτσι, τα μέγιστα στην ανάπτυξή της.

Όλοι οι τόποι κεφαλαιοποίησαν την υποχρέωση της ΔΕΗ. Όλοι, εκτός από έναν. Τη Λέσβο. Τούτο, δε, το λέω μετά λόγου γνώσεως σήμερα, μετά 25 συναπτά έτη επισταμένης σχετικής ενασχόλησής μου, αφού συνέπεσε, ως μέλος της Μόνιμης Επιτροπής Ενέργειας (ΜΕΕ) του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας από τις αρχές της δεκαετίας τού '80, να αναλάβω υπεύθυνος (πέραν των όποιων επιστημονικών πεδίων της ειδικότητάς μου), μεταξύ άλλων, γεωγραφικά και τη Λέσβο, για προφανείς λόγους.

Έτσι τώρα λέγω, χωρίς καμμιά αναστολή: Η Λέσβος όχι μόνο δεν κεφαλαιοποίησε ό,τι ο νόμος προέβλεπε, αλλά στην κυριολεξία το «κλότσησε».

Τούτο δε, διότι δεν το θελήσαμε, δεν το στοχεύσαμε, δεν το επιδιώξαμε. Όσον αφορά τη ΔΕΗ, αυτή «έπαιζε» με το χρόνο, σε βάρος μας. Βεβαίως, επειδή δε συνηθίζω να αφορίζω αυθαίρετα, η πιο κάτω ανάλυση δείχνει του λόγου το αληθές.

 

http://www.emprosnet.gr/blogs/aiolias-logos/55704-apohairetiste-ergostasio-tis-dei-sti-sarakina-poy-anamenate

Αφορμή αυτής της πολλοστής σχετικής αρθρογράφησής μου είναι που προ εβδομάδος έγινε η αρχή αποκρατικοποίησης του ΑΔΜΗΕ και πώλησης μονάδων ηλεκτροπαραγωγής από τη ΔΕΗ.

Κατά τον «Κώδικα Διαχείρισης Ηλεκτρικών Συστημάτων των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών», ανοίγεται ο δρόμος της απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρισμού στα νησιά. Το εμπορικό ενδιαφέρον εστιάζεται προφανώς στα μεγάλα, Κρήτη, Ρόδος, Λέσβος κ.λπ., όπου υπάρχει η κρίσιμη μάζα πελατών για την ανάπτυξη ανταγωνισμού με τη ΔΕΗ.

Με απλά λόγια, αν κάποιος με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια δει ότι τον συμφέρει να κάνει την επένδυση (150 εκατ. ευρώ κατά την απάντηση του τότε προέδρου της ΔΕΗ, Τάκ. Αθανασόπουλου, σε έγγραφό μου, προ ετών) για να κατασκευάσει το ισχύος 120MW από τη ΔΕΗ προγραμματισμένο εργοστάσιο στη Λέσβο, τότε αυτό θα γίνει απ' τον ιδιώτη.

Τούτο αφού, η άδεια παραγωγής που είχε δοθεί στη ΔΕΗ το 2009 για το εργοστάσιο στη Σαρακήνα (λήγει εφέτος), όχι μόνο δεν κατασκευάστηκε, αλλά ούτε «κασμαδιά έπεσε» γι' αυτό! Εξ άλλου, με τα αρνητικά οικονομικά αποτελέσματα των τελευταίων 4 - 5 χρόνων, η ΔΕΗ, πού και ποια κεφάλαια για να κάνει την απαιτούμενη σχετική επένδυση; Μάλιστα, βιώνοντας η χώρα την τρέχουσα τραγική οικονομική κατάσταση, τούτο είναι ανέφικτο.

Ακόμη πιο απλά, τούτα όλα αποτελούν τον επιθανάτιο ρόγχο του περιλάλητου και πολυπαθούς εργοστασίου τής ΔΕΗ στη Λέσβο.

Αυτού για το οποίο πολλοί ταγοί του νησιού εκ της αβελτηρίας, του ωχαδερφισμού, της ανικανότητάς τους κ.λπ., περιέπεσαν «εν πολλαίς αμαρτίαις» από τα τέλη της δεκαετίας τού '80. Αυτού που, όπως προελέχθη, είχε δοθεί στη ΔΕΗ η Άδεια Παραγωγής το 2009.

Το εργοστάσιο αυτό για να «οριστικοποιηθεί» στη Σαρακήνα, περιπλανήθηκε επί 20 κοντά χρόνια ανά την Αιολίδα νήσο. Το είχαν βάλει οι διοικούντες «πάνω στον αραμπά» και το γύριζαν: Πλάκες, Καράβα, Μάγειρα, Βαθρακιά κ.α..

Η πλέον σοβαρή προσπάθεια έγινε τη δεκαετία '90, όταν η ΔΕΗ σχεδίασε, μελέτησε, το νέο εργοστάσιο στην «Καράβα», δείχνοντας πρόθεση κατασκευής του.
Όμως το θέμα άρχισε να στραβώνει, από λόγους κακής εκτίμησης και λανθασμένης «επαϊόντων» καθοδήγησης, πως τάχα υπήρχαν περιβαλλοντικά προβλήματα, οπότε οι φίλοι Μανταμαδιώτες προσέφυγαν στο ΣτΕ.

Κάτι αντίστοιχο είχα βιώσει 10 χρόνια ενωρίτερα με το θέμα της εγκαταστάσεως Ανεμογεννητριών στον Ακρόχεια Αντίσσης.

Όταν διεπίστωσα ότι λάθος εκτίμηση, ψευδή δεδομένα κ.λπ. οδηγούσαν την κατάσταση στο να μην υπάρξει ποτέ δυνατότητα να εγκατασταθεί εκεί έστω και μία ανεμογεννήτρια, με όπλο μου την εκ της επιστημοσύνης μου γνώση, έπεισα τις τοπικές κοινωνίες (Ερεσού, Αντίσσης, Σιγρίου) και από κοινού κάναμε παρέμβαση υπέρ του έργου στο ΣτΕ. Έτσι, κερδίζοντας την υπόθεση (δύο φορές, μάλιστα), επιτύχαμε να έχουμε σήμερα εγκατεστημένες ανεμογεννήτριες ισχύος ~15MW.

Αυτές κατορθώνουν να καλύπτουν το νησί ενεργειακά (χωρίς παρατεταμένα black-outs, διακοπές κ.λπ.) κυρίως το χειμώνα, αφού τις έντονα αντίξοες συνθήκες του ανέμου μετατρέπουν σε ηλεκτρική ενέργεια επ' ωφελεία όλων μας.

Όταν οι Μανταμαδιώτες φίλοι προσέφυγαν στο ΣτΕ αρχές της δεκαετίας τού 2000 κατά του έργου στην Καράβα, έχοντας την πείρα, κατά τα προαναφερθέντα, κατάφερα να πείσω και να κινητοποιήσω αυτήν τη φορά τούς τότε Δήμους Καλλονή, Πλωμαρίου, Πέτρας και Ερεσού - Αντίσσης. Συστρατευθέντες, κάναμε από κοινού την υπέρ του έργου και της ΔΕΗ παρέμβαση στο ΣτΕ.

Η θετική απόφαση θα οδηγούσε στην ηλεκτρενεργειακή θωράκιση της Λέσβου, πράγμα αναγκαίο, αφού απ' τα τέλη της δεκαετίας τού '80 τα σχετικά προβλήματα σωρεύονταν μετατρεπόμενα σε μόνιμη ηλεκτρενεργειακή πενία. Έβλεπα παράλληλα πως υπήρχε σχετική κινητικότητα διεκδίκησης της Λέσβου (αποφάσεις τού Ν.Σ. κ.ά.) και η ΔΕΗ ως εκ του τότε νόμου έδειχνε ότι ήθελε να λύσει μόνιμα το πρόβλημα, με ένα εργοστάσιο βάσεως, ισχύος 100 - 120 MW (Καράβα, ως καθόρισαν σχετικές μελέτες).

Αφού καθυστέρησε 5 ολόκληρα χρόνια η υπόθεση στο ΥΠΕΧΩΔΕ, τελικά εξεδόθησαν οι σχετικοί περιβαλλοντικοί όροι το 2000. Κατά αυτών και του έργου, εστράφησαν ως μη όφειλαν, οι Μανταμαδιώτες προσφεύοντες στο ΣτΕ. Ύστερα από πολλές αναβολές, το θέμα εκδικάσθηκε. Δεν κρίθηκε επί της ουσίας. «Δικαιώθηκαν», για τυπικούς λόγους, επειδή τους όρους δεν υπέγραφε ο Υπουργός Γεωργίας, αφού το οικόπεδο είχε χαρακτηριστεί δασικό.

Η ΔΕΗ δεν επανέφερε το θέμα τροποποιώντας την ΜΠΕ κατάλληλα, όπως μπορούσε και έπρεπε, ώστε η νέα ΚΥΑ να φέρει και την υπογραφή του Υπουργού Γεωργίας. Αναζητήθηκε άλλος χώρος, με αποτέλεσμα σήμερα, 10 χρόνια μετά, να είμαστε εδώ, ως περιέγραψα.

Αφού λοιπόν χάσαμε τη χρυσή ευκαιρία να έχει λυθεί το πρόβλημα μας για δυο - τρεις γενεές τουλάχιστον, αναλογίζομαι πώς θα είναι τα πράγματα τώρα που η ΔΕΗ απαλλάχτηκε από την υποχρέωση να κάνει το εργοστάσιο στη Σαρακήνα. Θα υπάρξει επενδυτής να το κάνει; Αν ναι, οι Λέσβιοι θα ωφεληθούν ή όχι; Πάντως «το κάλλιον προλάμβανε, παρά θεράπευε» το αγνοήσαμε. Το κακοποιούσαμε για ~25 χρόνια!!! Τώρα...;