ΑΠΟΨΗ Tου Χαραλαμπου Tσελεντη*
Ο Ν. 3016/2002, εναρμονίζοντας το Ελληνικό Δίκαιο με ευρωπαϊκούς και διεθνείς
κώδικες εταιρικής διακυβέρνησης, καθόρισε «ως πρώτιστη υποχρέωση των μελών του
Δ.Σ. των εισηγμένων εταιρειών τη διαρκή ενίσχυση της οικονομικής τους αξίας». Η
ΔΕΗ, με την εισαγωγή της στα χρηματιστήρια της Αθήνας και του Λονδίνου, δήλωσε
ότι υιοθετεί τον πιο πάνω στόχο. Ομως ουδέποτε εισήγαγε στην εταιρική
διακυβέρνησή της το κατάλληλο διοικητικό εργαλείο, κατά τα πρότυπα άλλων ομίλων.
Οι εν λόγω όμιλοι ουδέποτε επί σειράν ετών ανακοίνωσαν ζημίες στους ετήσιους
απολογισμούς τους, σε αντίθεση με τη ΔΕΗ, που, επικαλούμενη ύφεση λόγω της
κρίσης, αυξήσεις στις τιμές των καυσίμων κ.ά., ανακοίνωσε ζημίες για πρώτη φορά
μετά τη μετοχοποίησή της για το έτος 2008 και πρόσφατα για το 2011. Ομως, τις
ίδιες αντιξοότητες αντιμετωπίζουν και οι εταιρείες ηλεκτρισμού που έχουν
εισαγάγει στην εταιρική διακυβέρνησή τους εργαλεία διοίκησης με στόχο την
δημιουργία / αύξηση της αξίας, π.χ. οι γερμανικές Eon και Rwe και οι αυστριακές
Verbund και Evn. Η αποτίμηση της ΔΕΗ για την προβλεπόμενη από το Μνημόνιο
περαιτέρω ιδιωτικοποίησή της θα είναι ακόμη χαμηλότερη.
Στα τέλη του 2002, ο συντάκτης του παρόντος άρθρου είχε προτείνει, έπειτα από
εις βάθος μελέτη, την υιοθέτηση από τον όμιλο ΔΕΗ ενός κατάλληλου,
προσαρμοσμένου στις ανάγκες της Επιχείρησης, διοικητικού εργαλείου. Προϋπόθεση
για την εφαρμογή του είναι ο υπολογισμός τεσσάρων δεικτών αξίας. Πολύ συνοπτικά,
οι εν λόγω δείκτες ενδείκνυται να υπολογίζονται, από τα λογιστικά στοιχεία, σε
τριμηνιαία, εξαμηνιαία, ετήσια, τριετή και πενταετή βάση και πρέπει να καλύπτουν
το κόστος κεφαλαίου. Αντικατοπτρίζουν την αξία που ήδη δημιουργήθηκε ή εκείνη
που προϋπολογίζεται να δημιουργηθεί στο βραχυπρόθεσμο και μεσομακροπρόθεσμο
μέλλον.
Τα εμπλεκόμενα σε σημαντικές για την δημιουργία / αύξηση της αξίας αποφάσεις
στελέχη της Επιχείρησης πρέπει να βλέπουν τον χώρο ευθύνης τους ως ένα σύνολο
διακεκριμένων έργων, τα οποία διαχειρίζονται με γνώμονα τον πιο πάνω στόχο.
Εξυπακούεται ότι, στο πλαίσιο χρηστής διοίκησης, κατά την πιο πάνω διαχείριση
πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και η λελογισμένη ικανοποίηση των συμφερόντων και των
άλλων, εκτός από τους μετόχους, κοινωνικών εταίρων, δηλαδή των πελατών, των
εργαζομένων και των προμηθευτών - εργολάβων. Ομως. ο στόχος του Ν. 3016/2002
παραμένει ως «πρώτιστος».
Ιδεοληψίες που επικράτησαν στη χώρα μας τις δύο τελευταίες δεκαετίες, ότι ένα
παρόμοιο εργαλείο εστιάζει αποκλειστικά στα συμφέροντα των μετόχων, είναι ο
κύριος λόγος που δεν προχώρησε η υιοθέτησή του. Ταυτόχρονα ευνοήθηκαν επιλογές
στη διαχείριση επενδύσεων, οι οποίες δεν θα προκρίνονταν αν εφαρμοζόταν το
παραπάνω εργαλείο διοίκησης, που έβλαψαν τα συμφέροντα των πελατών (αυξήσεις στα
τιμολόγια), αλλά και των μετόχων, συμπεριλαμβανομένου και του κράτους ως βασικού
μετόχου (ζημίες). Συγκεκριμένο παράδειγμα, και όχι μόνον, αποτελεί η αρνητική
επιβάρυνση της ελεύθερης ταμειακής ροής (free cash flow) λόγω της εκταμίευσης
πολλών δισ. για την κατασκευή εργοστασίων που τέθηκαν ή θα τεθούν πολύ αργότερα
σε λειτουργία από το πέρας των έργων.
Στο πλαίσιο της γενικής οικονομικής κρίσης η ΔΕΗ εμφανίζει κρίση ρευστότητας,
κυρίως λόγω της αδυναμίας πολλών πελατών της, αλλά και του κράτους, να
εξοφλήσουν τις υποχρεώσεις τους. Εστω και λίγο πριν από την όποια περαιτέρω
ιδιωτικοποίησή της, η εισαγωγή του παραπάνω εργαλείου και στις νέες θυγατρικές
μεταφοράς και διανομής θα συντελούσε στην αντιμετώπιση της κρίσης στη ΔΕΗ και
στην αύξηση της αξίας της, με αποτέλεσμα την επίτευξη μεγαλύτερου τιμήματος.
* Πρώην στέλεχος ΔΕΗ και μέλος δικτύου έρευνας θεμάτων εταιρικής
διακυβέρνησης με έδρα τις Βρυξέλλες.
|
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου