Οι προσαρμογές της ελληνικής πραγματικότητας στην ευρωπαϊκή σε σχέση με την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας όπως υπαγορεύεται στο εξειδικευμένο πλέον Μνημόνιο της τρόικας αναμένεται να οδηγήσουν σε μεγάλη αύξηση των τιμολογίων και σε σημαντικούς περιορισμούς ή και απώλειες τη ΔΕΗ. Οι ιδιώτες βρίσκονται ήδη επί ποδός καθώς η “μάχη” για την κυριαρχία αφορά μια αγορά που υπολογίζεται σε 1,5 δισ. ευρώ την οποία μέχρι σήμερα “εκμεταλλεύεται” η ΔΕΗ.
Στα βασικά σημεία του αναθεωρημένου Μνημονίου περιλαμβάνονται η απελευθέρωση της αγοράς
χονδρικής και ο “εξορθολογισμός” των τιμολογίων ηλεκτρικού ρεύματος, η πρόσβαση ιδιωτών στις “φθηνές” πηγές ενέργειας της ΔΕΗ, δηλαδή τον λιγνίτη και τα υδροηλεκτρικά, καθώς και η ανεξαρτητοποίηση του Διαχειριστή Ελληνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΣΜΗΕ) αλλά και της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ). Η έλευση της τρόικας στα μέσα Νοεμβρίου αναμένεται να σφραγίσει τις εξελίξεις.
“Σπάσιμο” ΔΕΗ
Πάντως, έως τον Μάρτιο του 2011 πρέπει να προσαρμοστεί η ελληνική νομοθεσία στις επιταγές της περίφημης οδηγίας 2009/73 (3ο πακέτο απελευθέρωσης της κοινοτικής αγοράς) για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, που αφορά στην παροχή πρόσβασης στο δίκτυο χωρίς διακρίσεις και με εξίσου αποτελεσματική ρυθμιστική εποπτεία σε όλα τα κράτη-μέλη.
Σε ό,τι αφορά ειδικότερα τον διαχωρισμό των δικτύων από τις υπόλοιπες δραστηριότητες της καθετοποιημένης επιχείρησης, στην περίπτωσή μας, της ΔΕΗ, υποστηρίζεται ο λειτουργικός διαχωρισμός, με τη δημιουργία ξεχωριστών εταιρειών, οι οποίες θα είναι κατά 100% θυγατρικές της. Ήδη η διοίκηση της ΔΕΗ ενέκρινε τη δημιουργία νέας θυγατρικής στη Διανομή και την υπαγωγή της Mεταφοράς στην απενεργοποιημένη θυγατρική της ΔΕΗ Τηλεπικοινωνίες -που είχε δημιουργηθεί για την Tellas μέχρι την πώλησή της.
Λιγνίτης
Παράλληλα δρομολογείται και το άνοιγμα στον λιγνίτη και αναμένεται να καθοριστεί μια μεταβατική περίοδος κατά την οποία οι ιδιώτες θα έχουν πρόσβαση στα κοιτάσματα λιγνίτη (εκχώρηση 40% της παραγωγής).
Σήμερα, οι 8 λιγνιτικοί σταθμοί της ΔΕΗ αποτελούν το 42% της εγκατεστημένης ισχύος της και παράγουν το 56% περίπου της καθαρής ηλεκτρικής παραγωγής της ΔΕΗ. Όσο ο λιγνίτης αποτελεί την “φθηνή” πρώτη ύλη για τη ΔΕΗ θεωρείται ότι για να υπάρξει ανταγωνισμός στην απελευθερωμένη αγορά θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε αυτόν και οι ιδιώτες. Η τρόικα το καλοκαίρι ζητούσε άμεση λύση στο θέμα θέτοντας επιτακτικά την πώληση λιγνιτικών μονάδων. Κατά την πρόσφατη επίσκεψη στελεχών της Ε.Ε. προκρίθηκε η λύση για ενοικίαση λιγνιτικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής σε ιδιώτες για 3 έως 5 χρόνια. Παράλληλα, βρίσκεται σε εξέλιξη η τρίτη προσπάθεια (από το 2006) δημοπράτησης του λιγνιτωρυχείου της Βεύης σε ιδιώτες, για το οποίο έχουν κατατεθεί 10 δεσμευτικές προσφορές. Η κυβέρνηση προτίθεται μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου να καταλήξει στον πλειοδότη ώστε πριν το τέλος του έτους να παρουσιάσει την εξέλιξη αυτή στην τρόικα.
Σημειώνεται πάντως ότι από την 1η Ιανουαρίου του 2013 η ΔΕΗ θα πρέπει να καταβάλει ολόκληρο το κόστος ρύπων των θερμικών μονάδων της ως πρόστιμο ρύπανσης από το διοξείδιο του άνθρακα, ένα ποσό που μεταφράζεται σε περίπου 800 εκ. ευρώ ετησίως. Μέχρι τότε όμως θα έχουν απελευθερωθεί και τα τιμολόγια οπότε η επιβάρυνση των ρύπων θα περάσει στην κατανάλωση.
Τιμολόγια
Ο περίφημος εξορθολογισμός των τιμολογίων της ΔΕΗ αναμένεται σταδιακά να οδηγήσει σε αυξήσεις πάνω από 30% στην τριετία.
Το σκεπτικό της αναδιάρθρωσης των τιμολογίων είναι η εξομάλυνσή τους προκειμένου να αρθούν στρεβλώσεις που δημιουργούσαν προβλήματα στην αγορά, δηλαδή δεν αντανακλούσαν και το πραγματικό κόστος προμήθειας με ηλεκτρική ενέργεια σε βάρος της ΔΕΗ και δεν ήταν σε κάποιες περιπτώσεις κοινωνικά δίκαια.
Με βάση τα όσα ανακοίνωσε το υπουργείο στο πλαίσιο αυτού του “εξορθολογισμού” τα τιμολόγια (κατηγορίες) μειώθηκαν σε 9 από 33 που είναι σήμερα. Σημειώνεται ότι υπολογιζόταν ότι από τα 33 μόνο τα 3 ήταν κερδοφόρα, ενώ κυρίως τα εμπορικά και τα βιομηχανικά ήταν πολύ ακριβά κι έπρεπε να “διορθωθούν”. Ωστόσο δεν ανακοινώθηκε από τα 9 τιμολόγια ποια είναι κερδοφόρα και κατά πόσο, όπως ποτέ δεν έγινε αντίστοιχη αναφορά για τα 30 τιμολόγια που συγχωνεύτηκαν.
Εκτιμάται ότι έγινε μια προσπάθεια για μικρή εξομάλυνση της τιμολογιακής πολιτικής σε πιο ήπιους τόνους λόγω των υπολοίπων επιθέσεων στα εισοδήματα των πολιτών, αλλά και εν μέσω προεκλογικής περιόδου και ότι τα χειρότερα έπονται έως το 2013, όπως άλλωστε έχει “παραγγείλει” και η τρόικα.
Πάντως, παρά τη “συσκότιση” ως προς τον καθορισμό των νέων τιμολογίων που θα ισχύσουν από το 2011 γίνεται λόγος για αυξήσεις στις μικρές καταναλώσεις (0-800 κιλοβατώρες) 13,7%, ενώ στις μεσαίες καταναλώσεις η αύξηση είναι 1,6%-2,6% και στις μεγάλες καταναλώσεις προβλέπονται μειώσεις . Στα αγροτικά προβλέπονται αυξήσεις 5%-7%.Οι αυξήσεις στις οικιακές καταναλώσεις διευκολύνουν την είσοδο των ιδιωτών και σε αυτή την κατηγορία, ενώ αντίθετα η μείωση τιμών για τους πολύ μεγάλους καταναλωτές θα βοηθήσει τη ΔΕΗ να ανακτήσει το μερίδιο που έχασε από τους ιδιώτες προμηθευτές.
Ιδιώτες
Στην αγορά ήδη έχουν εμφανιστεί έξι ιδιωτικές εταιρείες πώλησης ηλεκτρικού ρεύματος που διεκδικούν μερίδιο στον τζίρο της εμπορικής κατανάλωσης, στη μέση τάση αλλά και στις οικιακές μεγάλες καταναλώσεις, ενώ νέοι “παίκτες” ετοιμάζονται να εισέλθουν. Πρόκειται για τις Verbund, Ηρων Θερμοηλεκτρική, Elpedison, Aegean Power, EFT Hellas και ATEL Hellas.
Προς το παρόν δραστηριοποιούνται στο εμπορικό κομμάτι των καταναλωτών (σούπερ μάρκετ, εμπορικά κέντρα, τράπεζες, βιομηχανίες κ.ά.), όμως στα σχέδιά τους βρίσκονται και οι άλλες καταναλώσεις.
Αυτοί οι εναλλακτικοί προμηθευτές στηρίζονται στη σημερινή διάρθρωση των τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας της ΔΕΗ που είναι υψηλότερα από το πραγματικό κόστος, μέσω των οποίων η ΔΕΗ επιδοτούσε τα χαμηλά οικιακά τιμολόγια (σταυροειδείς επιδοτήσεις). Με τον τρόπο αυτό μπορούν να παράσχουν εκπτώσεις που φτάνουν έως 20%.
Παράλληλα, όμως οι επιχειρήσεις αυτές περιόρισαν την κερδοφορία τους λόγω των χρεώσεων του κόστους δικτύου και του κόστους χρήσης του Συστήματος, θέματα που αναμένεται να αντιμετωπιστούν με το πλήρες άνοιγμα της αγοράς
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου